Begrippen komen uit o.a. worm en donder, primaire en secundaire literatuur van de cursus en slides
January 28, 2019
7
2018/2019
Summary
Subjects
begrippen
verlichting
historische letterkunde
letterkunde
letterkunde verlichting
18e eeuw
1700 1800
lnx018b05
letterkunde van de verlichting
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Nederlandse Taal en Cultuur
Letterkunde van de Verlichting (LNX018B05)
All documents for this subject (5)
1
review
By: baukjedevries95 • 5 year ago
Seller
Follow
ambersouleymane
Reviews received
Content preview
Sapere aude!
= durf te weten; heb de moed je verstand te gebruiken.
Immanuel Kant, ‘Beantwoording op de vraag: wat is Verlichting’
Historische periode: Verlichting
= radicale verlichting begint in 1650, eindigt in 1700.
Bendictus de Spinoza, Ethica, Jan Stront
Lange achttiende eeuw
= 1670 (1672 Rampjaar) – Belgische revolutie 1830.
Joan Derk van der Cappelen den Pol, Aan het volck van Nederland; Jan
Saliegeest
Culturele flosofsche stroming: Verlichting
= idealen als rationaliteit, (zelf)kritiek en volksverhefng staan centraal.
Autonoom subject
= iemand die zichzelf wetten kan opleggen, die zelf kan bedenken wat goed voor
hem is. Verstandig genoeg persoon om zichzelf te beperken, en weet waarom hij/
zij dat doet.
Immanuel Kant
Omgangsoecumene
= tolerantie van verschillende godsdiensten/verdraagzaamheid ondanks grote
geloofdverdeeldheid.
Rampjaar
= 1672 > Nederland werd door verschillende landen de oorlog verklaard en was
er zelf niet klaar voor. Willem III werd teruggehaald en aangesteld als
stadhouder.
Pruikentijd
= achttiende eeuw. Negatieve connotatie > ‘alles wat uit Frankrijk kwam en wat
door Nederlanders als niet goed werd gezien.’
Gematigde Verlichting
= de verlichting van de Republiek: bevrijding tot in tegenstelling tot bevrijding
van (Frankrijk). Geloof en rede met elkaar verzoend: rede werd gebruikt om extra
kracht aan het geloof te geven. Christendom en wetenschap verzoend. Werd nog
veel teruggegrepen op klassieke bronnen. Een verlichting waar wetenschap en
religie elkaar niet beten.
Aristoteles, Poetica
Radicale Verlichting
= de verlichting van Frankrijk: bevrijding van, antikerkelijk, antiklerikaal (=
geestelijkheid), gericht op moderne wetenschap.
Jonathan Israel
, Spionzisme
= stroming; denken van Spinoza.
Katharsis
= je werd als samenleving gelouterd (= door (toneel)ervaring een beter mens
worden) van emoties, zodat je weer rationeel het dagelijks leven in kon gaan.
Aristoteles, Poetica
Aristotelische tragedie
= (1) mimesis > (2) identifcatie met de held en distantie > (3) distantie zorgt
voor angst en medeleven (eleos en fobos) > (4) ramp op het einde zorgt voor de
loutering (katharsis). Eén dag, één locatie (paleis meestal), opeenvolging van
gebeurtenissen rond de held.
Idem
Tragikomedie
= grondlegger Corneille. De tragikomedie is een dramatische genre dat
elementen bevat van zowel de tragedie als de komedie (blijspel), maar in de
literaire theorie is het nooit gelukt het genre enigszins duidelijk af te scheiden
van met name de tragedie omdat een van de belangrijkste kenmerken van de
tragikomedie, de gelukkige afoop (exitus felix), ook wel voorkomt bij als tragedie
aangeduide stukken. Behalve door de exitus felix, vaak een niet-rechtlijnige
ontwikkeling naar een happy end(ing), wordt de tragikomedie gekenmerkt door
het optreden van zowel hoog- als laaggeplaatste personen (antiheld), door de
afwisseling van ernstige en komische scènes en dientengevolge van verheven en
‘gewoon’ taalgebruik.
Pierre Corneille, Le Cid
Vraisemblance (waarschijnlijkheid)
= het moet allemaal over het dagelijks leven gaan, de eenheid van tijd en plaats
moet realistisch zijn. Natuurlijk en waarschijnlijk maken zodat het begrip beter
overkwam.
Pierre Corneille, Le Cid
Bienseance (decorum, passendheid)
= geen seks, geen geweld, sociale lagen in de samenleving moesten allemaal
heel duidelijk zijn en niet door elkaar heen lopen.
Pierre Corneille, Le Cid
Monistisch denken
= je hebt alleen maar god, god is de wereld. In tegenstelling tot god staat boven
de wereld.
Benedictus de Spinoza
Lyriek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ambersouleymane. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.