Samenvatting Huwelijksvermogens- en erfrecht
Week 1 Inleiding; rechten en plichten van echtgenoten TITEL 6
Invloed familierecht
Invloed huwelijk op vermogen = boedelmenging
Oud recht: alle bestanddelen vermogen werden gemeenschappelijk, ook schulden.
Nieuw recht: verschil zit in omvang gemeenschap
Familierechtelijke veranderingen
- Invoering GP: gemeenschap, maar niet zelfde gevolgen voor kinderen en beëindiging
ervan
- Openstelling huwelijk voor paren van gelijk geslacht
Uiteindelijk onderscheid tussen 2 categorieën
- Formele samenwoners: niet automatisch erfgenaam, hebt testament nodig, geen
huwelijksgemeenschap
- Informele relaties: automatisch erfgenaam en er is huwelijksgemeenschap
In NL heeft huwelijk gevolg dat er gemeenschap ontstaat, is in veel landen niet zo:
- Gemeenschap van goederen landen (vanaf begin): NL, FRK, BE
- Uitgestelde gemeenschap van goederen tot beëindiging: DE, Zweden, NOO’
- Participatie in verkrijgingen: DUI, Zwitserland, etc. gekeken naar inbreng in het
huwelijk
- Gerechtelijke verdeling: VK, Ierland
Nederland
Titel 6: ongeacht welk type huwelijk je aangaat!!
- Ook bij koude uitsluiting, huwelijkse voorwaarden, etc.
- Kan wel worden afgeweken bij huwelijkse voorwaarden: art. 1:84 lid 3 en 1:87 lid 4
Terminologie
- Rechthebbende/eigenaar = degene aan wie het vermogen behoort
- Bestuur van een goed = art. 1:90 BW beheers- en beschikkingshandelingen
- Draagplicht = waar hoort de schuld; wie draait voor schulden op
- Aansprakelijkheid = ziet op persoon; wie mag je aansprakelijk stellen
- Verhaal = waarop mag de crediteur verhaal halen; welk vermogen?
- Vergoedingsrechten = als uit het verkeerde potje is gehaald, ontstaan
vergoedingsrechten
Art. 1:81 BW
2 aspecten:
- “Getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd” (immaterieel)
- “Verplicht het nodige te verschaffen” (materieel: wat je nodig hebt)
Dit is de basis voor verdere uitbreiding in andere artikelen (Van Mourik). Het is een morele
verplichting, dus wordt niet vaak een beroep op gedaan. Ook voor GP.
Art. 1:82 BW
“Echtgenoten zijn jegens elkaar verplicht de tot het gezin behorende minderjarige kinderen te
verzorgen en op te voeden en de kosten van die verzorging en opvoeding te dragen”
- Niet alleen eigen kinderen, ook stief- en pleegkinderen
- Uit huis wonend? Als ze minderjarig zijn geldt het ook nog
, - Geldt slechts tijdens huwelijk: daarna art. 1:404 (kinderalimentatie)
Art. 1:83 BW
“Echtgenoten verschaffen elkaar desgevraagd inlichtingen over het door hun gevoerde
bestuur alsmede over de stand van hun goederen en schulden”
- Geen geheimen tijdens huwelijk is basis
- Indien verstrekte inlichtingen aanleiding geven tot actie, dan kan worden verzocht
om:
o Art. 1:109 BW: opheffing gemeenschap
o Art. 1:139 BW: opheffing van de verrekenplicht
o Echtscheiding
Art. 1:84 BW
“Kosten der huishouding”
- Uitwerking van 1:81 en belangrijk in kader van alimentatie 1:157 BW
- Kan uitgesloten worden in huwelijkse voorwaarden uitsluiting in art. 1:84 lid 3 BW
bij schriftelijke overeenkomst
Draagplicht vs. fourneerplicht art. 1:84 BW
Lid 1 = draagplicht door wie en in welke verhouding moet het gedragen worden
o In welke verhouding moeten de kosten van de huishouding worden gedragen
Lid 2 = fourneerplicht door welke middelen moet het gedragen worden (spullen)
o Gaat om je eigen goederen
Art. 1:84 BW is een verplichting tussen echtgenoten onderling (kosten huishouding)
o Hypotheek, dagelijkse boodschappen, verzorging kinderen, aanschaf fiets of
auto, telefoon kosten, internet, etc.
Art. 1:85 BW is de aansprakelijkheid tegenover derden over de kosten die zijn gemaakt voor
de gewone huishouding
Hiërarchie art. 1:84 BW
2 pijlers:
1. Kosten van de huishouding komen primair ten laste van inkomen, daarna vermogen
2. Kosten van de huishouding komen primair ten laste van gemeenschap, daarna privé
Art. 1:85 BW: gewone gang van het huishouden
Uitgangspunt = degene die verbintenis aangaat is aansprakelijk.
Uitzondering = bij huwelijk: beiden hoofdelijk aansprakelijk
- Ratio: om crediteuren te beschermen. Je kunt zowel op handelende als niet
handelende aanspraak maken
Omvang van begrip:
- Aangeschafte goederen: meeste van gewone gang huishouden betaal je onmiddellijk,
maar aanschaf van bijv. auto kan op afbetaling en dan creëer je dit.
- Kosten huisarts
, - Objectieve maatstaf op basis van perspectief van derde
- Kan rb verzoeken voor ontheffing van deze aansprakelijkheid art. 1:86 BW:
derdenbescherming
Art. 1:87 BW: vergoedingsrechten (vaak bij investeringen)
Dit is vaak aan de orde bij koude uitsluiting.
In welke situaties ontstaan vergoedingsrechten?
2 gevallen:
1. Echtgenoot verkrijgt een goed dat zal behoren tot privé vermogen en dat goed wordt
betaald uit het privé vermogen van de andere echtgenoot
2. Echtgenoot voldoet aan privé schuld uit het vermogen van de andere echtgenoot
Vergelijkbare artikelen voor vergoeding aan de wettelijke gemeenschap: 1:95 en 1:96 BW
Stel: je investeert 10.000 in huis partner. 10 jaar later wordt huis verkocht, met
waardestijging. Wat krijg je terug?
2 mogelijkheden:
- Nominale leer (oud): je kreeg 10.000 en niet waardestijging
- Beleggingsleer (nieuw): waardestijging kan ook, maar ook waardevermindering. Leidt
tot veel problemen.
Art. 1:88 gezinsbescherming
- Verplichte betrokkenheid bij aantal rechtshandelingen
o Art. 1:88 lid 1 sub a: overeenkomsten betreffende echtelijke woning,
woonboot, vakantiehuizen. Geen betrekking op huurovk, maar wel weer op
opzeggen
o Art. 1:88 lid 1 sub b: giften
o Art. 1:88 lid 1 sub c: zekerheidstellingen t.b.v. derden
o Art. 1:88 lid 1 sub d: koop op afbetaling
o Uitzonderingen: lid 2, lid 4 (giften), lid 5 (zekerheidstellingen)
o Vervangende toestemming van rb lid 6
- Niet-handelende echtgenoot dient toestemming te verlenen aan de andere
- Dwingend recht: ook voor huwelijkse voorwaarde met koude uitsluiting
- Geen toestemming? Art. 1:89 BW nietigheid van de rechtshandeling
(verbintenisrechtelijk)
o Kan slecht door niet-handelende persoon
o Alleen beperkt door goede trouw
Art. 1:90 BW: bestuursregeling
- Beperkt tot privé goederen (voor gemeenschap zie 1:97 en 1:98)
o als je vraag krijgt over wie mag besturen dus eerst kijken of het een privé
goed of een gemeenschapsgoed is!!
- bestuur omvat de uitoefening van de daaraan verbonden bevoegdheden: je mag je
eigen goed besturen
o Beschikkingshandelingen: vervreemding en bezwaring, stemrecht op
aandelen
o Beheershandelingen
o Feitelijke handelingen
o Niet obligatoire rechtshandelingen, bijv. koop
, - Beide echtgenoten kunnen koopovk sluiten, maar slechts bestuursbevoegde kan
leveren
Art. 1:90 BW: overdracht bestuur
- Probleem doet zich voor als echtgenoot bestuur overlaat aan de ander, dan zijn
regels van opdracht van toepassing art. 1:90 lid 3 BW
- Ook mogelijk als bestuursbevoegde echtgenoot toetreedt tot verbintenis art. 1:90 lid 4
BW
- Kan door rb worden verstrekt art. 1:91 BW
Vb.: ik ben niet bestuursbevoegd en ga overeenkomst aan. man is wel bestuursbevoegd en
hij vindt het prima. Hij kan dan via lid 4 gewoon gaan leveren en heb je geldige levering.
Art. 1:92 BW: overschrijving bestuur
- Verstrekkende bescherming derde: derde is te goeder trouw en dat is uiteindelijk op
te lossen in interne verhouding tussen echtgenoten. Als je trouwt opereer ja als 1
geheel.
- Goede trouw wordt snel aangenomen
- Art. 1:92 is aanvulling op 3:86 BW
- Verschil tussen definitief inbreuk en stoornis in bestuur
Voorbeeld
• Vrouw erft bij een kunstwerk tijdens huwelijk van haar ouders
Situatie 1
• Haar man verkoopt en levert de kunstwerk aan een derde
• Na levering kan de vrouw het schilderij niet meer opeisen of terugvorderen want te
goeder trouw
Situatie 2
• Haar man geeft het schilderij in bruikleen aan een museum
• Binnen redelijke termijn, kan de vrouw deze stoornis in haar bestuur ongedaan
maken en het schilderij terugvorderen stoornis kan worden opgelost en dan kan
vrouw het schilderij opeisen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marloes_warman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.