Signalering en aanpak van emotionele en gedragsproblemen
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Alle ontwikkelingsproblemen en ontwikkelingsstoornissen in schema vorm gebaseerd op de informatie uit de powerpoints en hoorcolleges.
Het schema is ingedeeld in:
• Signalering (probleemgebied en DSM-5 criteria
• Prevalentie, comorbiditeit & prognose
• Aanpak (diagnostiek en behandeling)
• ...
Signalering en aanpak van emotionele en gedragsproblemen
All documents for this subject (1)
1
review
By: manonderuiter • 4 year ago
Seller
Follow
sofieelseman
Reviews received
Content preview
SIGNALERING & AANPAK
Alle ontwikkelingsproblemen en
ontwikkelingsstoornissen in schema vorm gebaseerd
op de informatie uit de powerpoints en hoorcolleges
Het schema is ingedeeld in:
• Signalering (probleemgebied en DSM-5 criteria
• Prevalentie, comorbiditeit & prognose
• Aanpak (diagnostiek en behandeling)
• Aanpak in de klas
• Verklaring (theorieën en factoren)
,Ontwikkelingsproblemen/-stoornissen met oorsprong in babytijd
Hechtingsproblematiek: Reactieve Hechtingsstoornis (RHS)
Signalering • Tegenstrijdige sociale reacties
• Laten zich moeilijk troosten
• Blijvende stoornissen in sociale relaties
• Moeilijk om een band met ze op te bouwen
• Onvoldoende vertrouwen in zichzelf en anderen
• Op zichzelf: laat niet troosten, niet meedoen in
groep
• Waakzaam/terughoudend in contact aangaan
• Geen interesse in contact met anderen
• Emotioneel vlak/kil, lijkt ongeïnteresseerd en
gevoelloos
• Grenzeloos in gedrdag
• Op ‘jacht’ naar aandacht van anderen
• Kind is beïnvloedbaar
• Uittesten van grenzen en zoeken naar afwijzing
• Nooit genoeg: liefde, aandacht, spullen
• Beperkt sociaal inzicht
• Leven in het hier-en-nu
• Moeite met emoties reguleren
• Verschil met andere stoornissen: de pathogene
zorg is de oorzaak van de hechtingsstoornis, niet
de handicap
• Komt niet veel voor, alleen bij extreme
deprivatie/mishandeling
DSM-5: Reactieve Hechtinsstoornis
a) Een consistent patroon van geremd, emotioneel
teruggetrokken gedrag jegens volwassen
verzorgers, wat tot uiting komt in beide volgende
kenmerken:
o Kind zoekt zelden/nauwelijks troost als het
van streek is
o Kind reageert zelden/nauwelijks op troosten
als het van streek is
b) Een persisterende sociale en emotionele stoornis
die gekenmerkt wordt door minstens 2 van de
volgende kenmerken:
o Minimaal sociale en emotionele
responsiviteit op anderen
o Beperkt positief affect
o Episoden van onverklaarbare
prikkelbaarheid, verdriet of angst die zelfs
gedurende niet-bedreigende interacties met
volwassen verzorgers niet evident zijn
c) Kind heeft een patroon van extreme vormen van
ontoereikende verzorging meegemaakt, minstens 1
van de volgende kenmerken:
o Sociale verwaarlozing/deprivatie met
veronachtzaming van emotionele
basisbehoeften
Sofie Elseman, PLA2A
, o Herhaaldelijk wisselen van primaire
verzorgers (bijv. pleegzorg)
o Opgroeien in ongebruikelijke omgevingen
(bijv. instellingen met veel kinderen per
verzorger)
DSM-5: Ontremd-sociaalcontactstoornis (Disinhibited
Social Engagement Disorder)
a) Gedragspatroon waarbij een kind actief onbekende
volwassenen benadert/mee omgaat, minstens 2
van volgende kenmerken:
o Vermindering/ontbreken van
terughoudendheid in benaderen van en
omgaan met onbekenden
o Overmatig familiair verbaal/lichamelijk
gedrag (niet passend bij leeftijd en sociale
grenzen)
o Verminderd/geheel niet in de gaten houden
van de volwassen verzorger als het kind
zich wat verder waagt, zelfs in onbekende
omgeving
o Bereidheid om met minimale/zonder
aarzeling mee te gaan met onbekende
b) Het gedrag onder A is niet beperkt tot impulsiviteit,
maar betreft sociaal ontremd gedrag
c) Kind heeft patroon van extreme vormen van
ontoereikende verzorging, minstens 1 van
volgende kenmerken:
o Sociale verwaarlozing/deprivatie,
veronachtzaming van emotionele
basisbehoeften
o Herhaaldelijk wisselen van primaire
verzorgers (bijv. pleegzorg)
o Opgroeien in ongebruikelijke omgevingen
(bijv. instellingen)
LET OP: minimale ontwikkelingsleeftijd van 9 maanden,
differentiaaldiagnose ADHD!
Prevalentie, comorbiditeit & • Later veel problemen: ouderschap, huwelijk
prognose • Intergenerationele overdacht van onveilige
gehechtheid
• Hoe langer in instelling, hoe slechter sociaal-
emotioneel functioneren
• Omgeving met continuïteit, stabiliteit en
sensitiviteit: inhaalslag mogelijk
Aanpak • Warme, gestructureerde, consequente aanpak
• Algemeen: bieden van veiligheid, structuur,
duidelijkheid, keuzemogelijkheden,
geduldige/accepterende houding, zelfvertrouwen
kind herstellen, kleine stapjes, veel geduld
• Emotioneel niet te dichtbij: te veel in verwarring
• Afhankelijk van de leefsituatie van het kind:
o Bij ouders: verbeteren van de sensitiviteit
van de ouders
Sofie Elseman, PLA2A
, o Verwaarlozing/mishandeling:
uithuisplaatsing, hechtingsrelatie met
andere verzorger
o Pleeg-/adoptiezorg: extra ondersteuning
bieden (bijv. psycho-educatie)
o Zware verwaarlozing/mishandeling met
wisselende opvoedingssituaties:
therapeutische gezinsverpleging (TGV).
Gedrag van kind = overlevingsstrategie
o Psychiatrie: psychotherapie
• Behandelingen zijn gericht op:
o Ouders/gezin: sensitiviteit verbeteren,
verwerken eigen pijn, leren wat kind nodig
is, gedrag kind is overlevingsstrategie
o Ouder-kindrelatie: communicatie
verbeteren, afstemmen op behoeften van
kind, grenzen stellen, positieve aandacht
geven
o Kind: vergroten gevoel van eigenwaarde,
probleemoplossingsvaardigheden,
verbeteren van het zich op zichzelf en
anderen
➢ Spel-, muziek- en groepstherapie:
nadenken over zichzelf, motieven,
emoties, gedrag, effect op anderen
➢ Differentiatietherapie: onderscheid
maken tussen belangrijke/minder
belangrijke mensen (vermijdend
gehecht)
➢ Fasetherapie: nabijheid verdragen,
intieme relaties aangaan
(ambivalent gehecht)
➢ Dagdroomtherapie:
conflicten/trauma’s herbeleven,
verbanden leggen tussen heden en
verleden
Verklaring • Gedesorganiseerde gehechtheid: tegenstrijdige
sociale reacties, laten zich moeilijk troosten
• Als kind een tekort in zorg gekend heeft
• Deprivatie met meervoudige traumatische
ervaringen
• Gestoorde relatievorming met het kind
• Ontoereikende zorg: onvoldoende veiligheid en
geborgenheid
• Ontbreken van : warme, betrouwbare en vaste
verzorgingsfiguren
Kindfactoren:
• Laag geboortegewicht
• Problemen bij de geboorte
• Temperament
• Afwijkingen
• GEEN: erfelijke/genetische oorzaken
Sofie Elseman, PLA2A
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sofieelseman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
