Dit is een samenvatting van alle examenstof van economie voor havo (domein D, E, F, G, H en I). Alle formules zijn blauw gemarkeerd en alle dingen die in je antwoord moeten staan zijn roze gemarkeerd. Zo is de samenvatting erg overzichtelijk.
Samenvatting economie examen
Moet in je antwoord staan
Formules
Domein D
Verschuiven langs de lijn: de prijs verandert
Verschuiven van de lijn: bij iedere prijs meer vraag (door bijvoorbeeld
meer inwoners, meer inkomen, voorkeuren veranderen etc).
Substitutiegoederen: vervangbare producten. Als de prijs van sinaasappels
stijgt, dan neemt de vraag naar appels toe.
Complementaire goederen: goederen die elkaar in gebruik aanvullen. Als
de prijs van bier daalt dan stijgt de vraag naar bitterballen, bier en
bitterballen zijn complementaire goederen.
Consumentensurplus: het verschil tussen de prijs en maximale
betalingsbereidheid. (Iemand wilt bijvoorbeeld 8 euro betalen voor een
hamburger, maar de prijs is 4,50, het consumentensurplus is dan 8 -
4,50= 3,50 euro
Factoren die invloed hebben op de vraag:
- Substitutiegoederen: vervangbare producten. Als de prijs van
sinaasappels stijgt, dan neemt de vraag naar appels toe.
- Complementaire goederen: goederen die elkaar in gebruik
aanvullen. Als de prijs van bier daalt dan stijgt de vraag naar
bitterballen, bier en bitterballen zijn complementaire goederen.
Factoren
Inkomen/budget : meer inkomen = meer vraag
Externe factoren: In de zomer is het warm dus de vraag naar ijs,
watermeloen etc. neemt toe.
Marktaandeel = afzet bedrijf : afzet hele markt x 100 hoe hoger het
marktaandeel, hoe meer macht je hebt als aanbieder.
Aard van het product:
- Heterogeen: producten verschillen van elkaar in ogen van de
consument (bijvoorbeeld schoenen, frisdrank, telefoons etc).
- Homogeen: producten/diensten die hetzelfde zijn (bijvoorbeeld
stroom, tarwe, melk etc).
Bij homogeen vindt de consument alleen de prijs belangrijk. Zit er verschil
in prijs? dan is het heterogeen.
Marktvormen:
, - Monopolie:
Eén aanbieder
Veel vrager
Prijszetter kan de prijs bepalen
Groot marktaandeel
Hoge toetredingsdrempel
Voorbeeld: de NS
- Oligopolie:
Enkele aanbieders
Homogeen of heterogeen product
Kartelafspraken
Hoge toetredingsdrempels
Voorbeeld: supermarkten, vliegtuigmaatschappij
- Monopolistische concurrentie:
Veel aanbieders
Veel vragers
Heterogeen product
Vrij en makkelijke toetreding
Voorbeeld: kleding, restaurant (in grote stad), auto’s
- Volkomen concurrentie:
Hoeveelheidsaanpasser geen invloed op prijs (er is zoveel aanbod
dat een individuele aanbieder geen invloed heeft op de prijs)
Veel aanbieders
Veel vragers
Homogeen product
Transparante markt
Voorbeeld: graan
Afkortingen:
P = prijs
Q = hoeveelheid
TO = totale opbrengst
GO = gemiddelde opbrengst (prijs)
TO = totale kosten
Gtk = gemiddelde totale kosten
Mk = marginale kosten
Mo = marginale opbrengst
Formules:
Omzet = P x Q (Geen winst, alleen opbrengst)
Totale winst = TO – TK
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller prinsenmerle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.69. You're not tied to anything after your purchase.
