Spelling van werkwoorden
Hoe vind je een persoonsvorm
Maak een vraag van de zin. De persoonsvorm komt vooraan te staan.
Verander de zin van tijd.
Je schrijft de ik vorm als je direct achter de persoonsvorm staat en je je kunt vervangen
door jij. Je moet dus het onderwerp zijn.
Voltooid deelwoord
Een voltooid deelwoord schrijf je met een -t als je in de verleden tijd ook een -t hoort
en je schrijft het met een -d als je in de verleden tijd een -d hoort
Als de letter voor -en in het hele werkwoord (hier een -b) niet een van de medeklinkers
is van 't ex-kofschip, krijgt het voltooid deelwoord een -d
Voltooide deelwoorden worden vaak bijvoeglijk gebruikt; ze worden dan bijvoeglijke
naamwoorden genoemd en staan vóór zelfstandige naamwoorden.
Voltooid bijvoeglijk naamwoord
Als we het voltooid deelwoord gebruiken als bijvoeglijk naamwoord, moeten we het
soms verbuigen. Schrijf het zo kort mogelijk.
als een voltooid deelwoord eindigt op -en, dan schrijf je ook -en als je dit voltooid
deelwoord als bijvoeglijk naamwoord gebruikt.
Onvoltooid deelwoord
Het onvoltooid deelwoord (of: tegenwoordig deelwoord) bestaat uit het hele
werkwoord (of: infinitief) + -d of -de.
Scheidbare en niet scheidbare samengestelde werkwoorden
Samengestelde werkwoorden zijn werkwoorden die bestaan uit twee delen:
een werkwoordelijk deel en een niet-werkwoordelijk deel.
Het niet-werkwoordelijke deel kan een bijwoord, bijvoeglijk naamwoord of een
zelfstandig naamwoord zijn:
, Scheidbaar samengestelde werkwoorden zijn werkwoorden waarvan het niet-
werkwoordelijke deel los kan staan van het werkwoord.
Niet-scheidbaar samengestelde werkwoorden zijn werkwoorden waarvan de delen niet
gescheiden kunnen worden. Ze vormen dus één geheel.
Gedoodverfde = voorbestemde
Kinnesinne = jaloezie
Het establishment = het bedrijfsleven
Objectief = op basis van feiten
Preventie = aanspraak
Honorarium = de financiële beloning van o.a. artsen, advocaten en notarissen
Lumineuze = heldere
Wezenlijk = essentieel
Promt = meteen
Spelling algemeen
Samenstelling en tussenletter -n
We spreken van een samenstelling als met twee bestaande woorden, waarvan er
tenminste één een zelfstandig naamwoord is, een nieuw zelfstandig naamwoord
gevormd wordt, bijvoorbeeld slaapkamer (znw. + znw.) of vierkant (telw. + znw.).
Soms treedt in zo'n samenstelling een tussenklank
op: woord + boek = woordenboek en verjaardag + kaart = verjaardagskaart. De
toonloze tussenklank /e/ schrijf je soms als -en- en bij andere woorden als -e-.
In een samenstelling wordt een tussenklank /e/ met -en- geschreven als het linkerdeel
van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat een meervoud heeft op -en,
maar geen meervoud op -s.
We voegen hier nog een ezelsbruggetje toe, waarmee je bijna alle woorden goed kunt
schrijven: het eerste deel van een samenstelling krijgt een vorm die het ook krijgt als
los woord.
Uitzonderingsregels
We schrijven geen tussen-n in de woorden koninginnenacht en Koninginnedag (tot
2014 werd in Nederland geen Koningsdag maar Koninginnedag gevierd) en in
samenstellingen met als eerste element zon, maan, hel, Lieve-Vrouw.
We schrijven geen tussen-n in samenstellingen die als geheel een bijvoeglijk
naamwoord zijn en waarvan het eerste deel een zelfstandig naamwoord is dat alleen
een versterkende betekenis heeft.
We schrijven geen tussen-n in versteende samenstellingen. Dat zijn woorden die niet
meer herkend worden als samenstelling.
Samenstelling
n samenstellingen met als bijzondere voorbepaling een woord waarmee een
(werk)verhouding van personen wordt uitgedrukt, zoals adjunct-, aspirant-, assistent-,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sannebrock. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.05. You're not tied to anything after your purchase.