Summary
Samenvatting Sociologie, een inleiding - Mark Elchardus
- Course
- Institution
- Book
Bij deze een samenvatting van het boek "Sociologie, een inleiding", van Mark Elchardus.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: Algemenesocialewetenschapper • 4 year ago
By: fem97 • 4 year ago
Seller
Follow
Algemenesocialewetenschapper
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1-5Wat is sociologie en wat leert het ons?
Een precieze definitie geven van sociologie is lastig. Max Weber omschreef het als: “Een
wetenschappelijke poging om het sociale handelen te begrijpen, met de bedoeling op die
manier tot een causale verklaring van het verloop en de effecten van dat handelen te
komen”. Hierin verschilt de sociologie niet van de antropologie, politicologie of psychologie.
Niet heel gek, gezien de sociale wetenschappen vaak dezelfde dingen onderzoeken.
Opvallend aan Webers definitie is dat hij stelt dat een sociologische verklaring causaal moet
zijn, waarmee niet alle sociologen het eens zijn. Ook Weber slaagt dus niet in het geven van
een universele definitie.
Goed, een definitie geven lijkt dus lastig. Maar wat leert de sociologie ons dan? De
belangrijkste les zou zijn dat alles wat in de maatschappij bestaat ook anders had kunnen
zijn. Dit noemen we contingent: het is niet noodzakelijk, maar ook niet onmogelijk. Dit slaat
bijvoorbeeld op verschillen tussen normen en waarden. Iets wat in het ene land not done is,
is dat niet noodzakelijkerwijs in het andere land ook. Een ander ding wat de sociologie ons
leert, is dat het contingente niet arbitrair (willekeurig) is. Wanneer we het contingente
namelijk beseffen, zien we ook in dat de maatschappij maakbaar is. Dit denken ontstond zo
rond de Verlichting. Toen werden de rede en het wetenschappelijk denken steeds meer
centraal gesteld. Overigens was niet iedereen het hiermee eens. De denkers van de Tegen-
Verlichting stelden dat het gebrek aan godsdienst en gezag zou leiden tot egoïsme en dat
duidelijk gezag nodig was.
Auguste Comte: Religie van de Mensheid
De term sociologie werd voor het eerst gebruikt door Auguste Comte. Comte beweerde dat
iedere wetenschappelijke tak drie stadia zou doorstaan. 1.) De religieuze 2.) De
metafysische 3.) De positivistische.
Hij was gevoelig voor het gedachtegoed van de Tegen-Verlichting en maakte zich druk om
de bewustwording van de mens. Men zou immers ooit doorhebben dat de regels in een land
slechts zijn om het belang van de gezaghebbende groep te behartigen. Het was volgens
Comte een onmogelijke kwestie: het menselijk handelen komt immers niet alleen voort uit de
rede, maar ook uit emotie, gedachten en gevoelens. Comte stelde dat de enige oplossing
hiertoe religie was. Het probleem met religie was dan weer dat het meestal weinig ruimte liet
voor de rede, daarom stichtte Comte een eigen religie: de religie van de Mensheid, waarin
mensen centraal stonden. De rare aanpak van Comte heeft voor zijn bescheiden plek in de
geschiedenisboeken gezorgd en tevens voor het jarenlange verminderde gebruik van de
term “sociologie”.
Jürgen Habermas en Niklas Luhmann
Ook Habermas en Luhmann struggelden met een belangrijk dilemma binnen de sociologie:
hoe kon men als collectief invloed uitoefenen op een maatschappij, zonder dat deze steunt
op macht? Habermas en Luhmann schreven hier een boek over: Theorie der Gesellschaft
oder Sozialtechnologie. Habermas was pro-wetenschap. Hij vond dat het ons kon vertellen
hoe we iets konden doen (let op: niet welke kwestie zwaarder mee moet wegen dan de
ander in geval van beperkte middelen). Habermas was een aanhanger van de Verlichting,
maar beweerde dat deze onvoltooid was. Men moest open gaan communiceren, zo zou
volgens hem het willekeurige verdwijnen en zou alles maakbaar worden.
Luhmann stond hier pessimistischer in. Hij beweerde dat we het over bepaalde kwesties
toch nooit eens zullen worden. Hij was voorstander van het rechts-positivisme. Hij
beweerde namelijk dat we het niet eens konden worden over wat rechtvaardig is, maar er
wel respect voor konden hebben hoe bepaalde wetten zijn samengesteld als we het eens
zijn dat het via de juiste procedure tot stand is gekomen. Hij beweerde dat orde alleen in
stand gehouden kon worden door middel van keuzebeperking.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Algemenesocialewetenschapper. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now