Summary
Samenvatting onderwijsgroepen Inleiding Staats- en bestuursrecht
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat de stof die behandeld is tijdens alle 14 de onderwijsgroepen van het vak Inleiding staats- en bestuursrecht.
[Show more]
2 reviews
By: hogersofi • 5 year ago
By: yannicabezemer • 5 year ago
Seller
Follow
LisajUM
Reviews received
Content preview
INLEIDING STAATS- ENBESTUURSRECHT
Maastricht University
,Bijeenkomst 1
Taak 1.1 Democrate in soorten en maten: verschillende regeringsvormen
a. In dit kader wordt de term ‘regeringsvorm’ gebruikt. Welke verhouding wordt door het gebruik
van deze term gekarakteriseerd?
Met deze term wordt gedoeld op de manier waarop een land bestuurd wordt. Het geef de
verhouding weer tussen de wetgevende en uitvoerende macht. Bijvoorbeeld tussen een
volksvertegenwoordiging en een president. De verhouding draait om het parlement en de regering.
b. Welke regeringsvormen kunnen worden onderscheiden?
Een aantal democratsche regeringsvormen zijn een presidenteel stelsel, een parlementair stelsel en
een semi-presidenteel stelsel. In een presidenteel stelsel wordt een president en tevens een
parlement gekozen. Een voorbeeld hiervan is de verenigde staten. De president opereert
onafankelijk en hoef geen verantwoordelijkheid af te leggen aan het parlement, in Amerika is dit
het Congres. Zowel het Congres en de president heef een eigen mandaat.
Het parlement is gekozen en bezit het kiezersmandaat. De regering is er alleen bij grate van het
parlement. Zodra het parlement het vertrouwen opzegt in de regering, zal zij afreden. Wanneer het
parlement wordt ontbonden, worden er nieuwe verkiezingen uitgeschreven en blijf de regering
demissionair. De regering kan ermee dreigen op te stappen waardoor het parlement ook uiteen valt.
Het kan dus in feite twee kanten op. Er is sprake van wederzijdse afankelijk, maar alleen het
parlement heef een directe democratsche legitmate. In Nederland komt de minister-president
dagelijks in de Tweede Kamer. Het regering en het parlement zijn erg afankelijk van elkaar en
werken heel veel samen.
Er bestaat ook nog een semi-presidenteel stelsel. In Frankrijk is er sprake van een semi presidenteel
stelsel. Dit blijkt uit het feit dat de uitvoerende macht verdeeld is over twee ambten: de president en
de premier. De president ontleent zijn macht aan een rechtstreekse verkiezing door het volk en
handelt onafankelijk van het parlement. De premier wordt benoemd door de president maar heef
wel steeds het vertrouwen van het parlement nodig. Er kan dus niet zuiver van een presidenteel
stelsel worden gesproken door de posite van de premier, maar er kan ook niet worden gesproken
van een parlementair stelsel vanwege de onafankelijkheid van de president. De president hoef
geen verantwoording af te leggen, het parlement echter wel. Er is geen vertrouwensrelate tussen de
president en parlement. De premier heef wel een vertrouwensrelate.
c. Welke regeringsvorm hebben de Verenigde Staten en waaruit blijkt dit?
Er is sprake van een democratsche regeringsvorm doordat zowel de president als het congres door
het volk worden gekozen. De Verenigde Staten hebben een presidenteel stelsel. Zowel de president
als de volksvertegenwoordiging (het Congres) worden door het volk verkozen en beziten dus een
democratsche legitmate. Dit blijkt uit de voorgaande tekst doordat er wordt gesproken over een
president die niet de steun geniet van het Congres maar toch president is. Hij hoef geen
verantwoording aan het Congres af te leggen. Dit is een kenmerk van het presidenteel stelsel. Een
president komt (en mag) maar een keer per jaar in het Congres komen, tjdens the State of the
Union.
d. Welke regeringsvorm heef ederland en waaruit blijkt dit?
,Er is sprake van een democratsche regeringsvorm, het parlement wordt namelijk indirect of direct
door het volk verkozen om te regeren gedurende een periode van vier jaar. Nederland heef een
parlementair stelsel. Het parlement (Eerste en Tweede Kamer) worden direct en indirect door het
volk gekozen. De regering ontleent zijn legitmate ook aan het parlement. Ook ministers worden
ontslagen en benoemd door het parlement. Ook werken de regering en het parlement samen binnen
een parlementair stelsel en vaak delen zij bepaalde bevoegdheden. Binnen het parlementaire stelsel
is de vertrouwensregel zeer belangrijk.
e. Welke regeringsvorm heef rankrijk en waaruit blijkt dit?
In Frankrijk is er sprake van een semi presidenteel stelsel. Dit blijkt uit het feit dat de uitvoerende
macht verdeeld is over twee ambten: de president en de premier. De president ontleent zijn macht
aan een rechtstreekse verkiezing door het volk en handelt onafankelijk van het parlement. De
premier wordt benoemd door de president maar heef wel steeds het vertrouwen van het parlement
nodig. Er kan dus niet zuiver van een presidenteel stelsel worden gesproken door de posite van de
premier, maar er kan ook niet worden gesproken van een parlementair stelsel vanwege de
onafankelijkheid van de president. De president hoef geen verantwoording af te leggen, het
parlement echter wel. Er is geen vertrouwensrelate tussen de president en parlement. De premier
heef wel een vertrouwensrelate.
f. Wat is de verhouding tussen machtenscheiding en ‘checks and balances’ in de genoemde landen?
Met checks and balances wordt gedoeld op de uitvoerende en wetgevende macht en de wijze
waarop zij in verhouding tot elkaar staan. De machten worden niet zozeer van elkaar gescheiden
maar juist afankelijk van elkaar gemaakt. Ook dit systeem is er om machtsmisbruik te voorkomen. In
plaats van de machten van elkaar te scheiden is het de opzet van dit systeem om de verschillende
machten zodanig van elkaar afankelijk te maken, dat zij er bij elkaar op kunnen toezien dat zij hun
macht niet misbruiken.
In de Verenigde Staten is het congres de wetgevende macht en de president en zijn kabinet zijn de
uitvoerende macht, rechtscolleges zijn de rechterlijke macht. Het congres kon een impeachment
aandienen ten opzichte van de president. Een voorbeeld hiervan is Nixon, het schandaal van het
watergatecomplex. Hij luisterde de democratsche partj af. Hij stapte echter op voordat het
impeachment kon worden voltooid. Ook tegen Clinton is een impeachment ingediend vanwege het
feit dat hij er over loog onder ede over het feit dat hij een seksuele relate had met zijn assistente.
Ook is er instemming nodig van de senaat bij benoeming van de president. Het congres stelt de
federale rechtsmacht in. Ook kan de president ten opzichte van het congres tegenover de begrotng
bijvoorbeeld in veto indienen. Ook toetsen de rechters de grondwetgheid van het handelen van de
president. Dit zijn enkele checks and balances. Over Trump wordt gezegd dat hij zijn handelen
baseert op zaken relates met andere staten.
Binnen Nederland bestaat er de vertrouwensregel, er is geen sprake van strikte scheiding tussen het
parlement en de regering. Zij controleren elkaar. Vroeger had de koning de macht waardoor
, Nederland relatef weinig Checks and Balances heef. Ook bestaat er ministeriele
verantwoordelijkheid. Een minister kan ter verantwoording worden geroepen bij het parlement over
het handelen dat onder zijn ministerie valt. De koning is onschendbaar hoewel hij formeel wel
wetgever is. Hij is namelijk samen met de ministers samen onderdeel van de regering. Dit staat in
artkel 42 lid 2 van de grondwet:
“Artkel 42
1 De regering wordt gevormd door de Koning en de ministers.
2 De Koning is onschendbaar; de ministers zijn verantwoordelijk. ”
Ook artkel 81 is van belang:
“De vaststelling van weten geschiedt door de regering en de Staten-Generaal gezamenlijk.”
In Frankrijk is de regering afankelijk van het parlement. Het parlement kan het vertrouwen
opzeggen in de regering, de president mag dan echter aanblijven gezien hij een eigen mandaat bezit
en direct door het volk is gekozen.
Taak 1.2 De regeringsvorm van de Europese Unie
a. Met welke regeringsvorm is de verhouding tussen het Europees Parlement en de Europese
Commissie het beste te vergelijken?
Het Europees parlement kan worden gezien als de volksvertegenwoordiging binnen de Europese
Unie en kan dus ook worden vergeleken met het parlement op natonaal niveau omdat beiden het
volk, en dus de belangen van de lidstaten vertegenwoordigen. Het parlement heef twee functes: (1)
wetgeving en (2) controle.
De leden van de Commissie zijn afomstg uit de lidstaten maar zijn geen vertegenwoordigers en zij
zijn dan ook onafankelijk. De Commissie bezit ook het exclusieve recht van initatef. En zonder
voorstel van de Commissie mag er dan ook geen besluit worden genomen. Ook kan de Commissie
het wetgevingsproces sterk beïnvloeden en begeleiden.
Het Europees Parlement heef veel invloed op de commissie vanwege haar controlerende taak, dit is
hetzelfde als in een parlementair stelsel waar het parlement de regering controleert. Tevens maken
de commissie en het Europees Parlement beiden wetgeving, ook dit is het geval binnen een
parlementair stelsel waar dit door de ministers en het parlement gebeurt. De commissie kan worden
weggestuurd, dit is voor het Europees Parlement niet het geval. Om deze redenen kan het dan ook
met een parlementair stelsel worden vergeleken.
In het verdrag betrefende de Europese Unie staan deze machtsverhoudingen. Dit is in feite een
soort grondwet van de Europese Unie. In artkel 17 van het EU-verdrag staat in lid 8 de
verantwoording die moet worden afgelegd aan de commissie.
EU-verdrag, artkel 17, lid 8
“De Commissie legt als college verantwoording af aan het Europees Parlement. Het Europees
Parlement kan overeenkomstg artkel 234 van het Verdrag betrefende de werking van de Europese
Unie een mote van afeuring tegen de Commissie aannemen. Indien een dergelijke mote wordt
aangenomen, moeten de leden van de Commissie collectef ontslag nemen en moet ook de hoge
vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid zijn functe in de
Commissie neerleggen.”
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisajUM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.14. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53008 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now