STEMSTOORNISSEN
De Bodt, Heylen, Mertens, Vanderwegen & van de Heyning
HOOFDSTUK 1:DE NORMALE STEM
1.1 ANATOMIE EN FYSIOLOGIE VAN DE STEMGEVING
MACROSCOPISCHE ANATOMIE VAN DE LARYNX
De larynx bestaat uit (fguur 1 t/m 16; blz1 6 t/m 8):
– Kraakbenige skelet
– Tyroid
– Cricoid
– Epigrlottis
– Hyoid
– Cartilagines arytenoideae
– Cartilagines corniculatae
– Cartilagines cuneiformes
– Larynxmembranen
– Thyrohyoïd-membraan
– Fibro-elastisch membraan
– Membrana quadrangularis
– Concus elasticus
– Ligamenten
– Spieren
– Intrinsiek
– Extrinsiek
– Mucosa
De larynxspieren
Intrinsieke larynxspieren
Spieren die ontstaan en inhechten ter hoogte van de larynx1 Hun activiteit
wijzigt de positie, omvang en de spanning van de stemplooien1 Ze worden
aangestuurd door de nervus recurrens, een tak van de nervus vagus (X)1
De extrinsieke larynxspieren
Worden ingedeeld in supra- en infrahyoidale groep (fguur 1 ; blz1 22),
ze wijzigen vooral de verticale hoogte van het larynxskelet1 Deze spieren
worden aangestuurd door de nervus trigenimus (V), de nervus facialis (VII)
en de nervus hypoglossus (XII)1
De nervus laryngeus superior, is een tak van de nervus vagus (X) en
verzorgt de sensibiliteit van de supraglottis en de stemplooien1 Deze tak
zorgt eveneens voor de motorische innervatie van de musculus
cricothyroideus en de musculatuur van de valse stemplooien1
1
,De nervus laryngeus inferieur (recurrens) zorgt voor de motorische
innervatie van de overige intrinsieke larynxmusculatuur en de sensibiliteit
van de subglottische regio, de trachea en de slokdarm1
Laryngeale vascularisatie
De bloedtoevoer van de larynx wordt verzekerd door de (fguur 1 3a,b;
blz1 26):
- Arteria laryngea superior
- Arteria laryngea inferior
- Arteria cricothyroidea
Indeling van de stemplooien
Traditioneel worden de stemplooien, van bovenaan bekeken en in twee
delen onderverdeeld1 (Figuur 1 4; blz1 27) De voorste twee derden staan
bekend als het membraanachtige gedeelte (pars vocalis) en het achterste
deel is het kraakbeenachtige deel (parsrespiratus)1
Membraanachtig gedeelte
Dit deel is uitermate elastisch, mobiel en actief gedurende de fonatie1
Kraakbeenachtig gedeelte
Dit deel neemt niet deel aan de stemvibraties, uitgezonderd in de diepste
tonen wanneer de gehele stemplooi als een rollende beweging fungeert1
MICROSCOPISCHE ANATOMIE (HISTOLOGIE) VAN DE STEMPLOOIEN
De ware stemplooien zijn hoogst elastisch en hebben een complexe
histologische structuur die bijdraag aan de buitengewone veelzijdigheid
van de stem en zijn breed gamma aan te tonen, volumes en kwaliteiten1
De schikking van bindweefsel binnen de stemplooi laat een
golfbewegingen van de bedekkende slijmvlies toe met een slechts
minimale beperking door de onderliggende musculus vocalis1
Histologisch zijn de volgende vijf lagen te onderscheiden:
- Het plaveiselcelepitheel
- Lamina propria
– Superfciële laag
– Middelste laag
– Diepe laag
- Figuur 1 6; blz1 29
Epitheel
Het epitheel op de stemplooien verschilt van de huidcellen doordat zij
metabool actief blijven tot het ogenblik van afschilfering1 Deze
afgeschilferde cellen worden vervangen door nieuwe cellen die vanuit de
basale cellaag naar het oppervlak schuiven1
Het oppervlak van deze epitheelcellen is bedekt met een patroon van
microribbels waarvan de functie niet helemaal duidelijk is, mogelijk
2
,assisterend in de aanhechting van mucus, bij het verbeteren van
waterabsorptie of bij de aandrijving van de stemplooien bij vibratie1
Een laag van slijm (het mucociliaire deken) bedekt het epitheel en bestaat
uit twee lagen:
- Mucineuzen laag: Is gevuld met mucine-moleculen en verhindert
dehydratie van de sereuze laag en de onderliggende trilharen en
cellen
- Sereuze laag: Is in direct contact met de trilharen en bestaat uit een
hoger percentage water, waardoor de trilharen zicht kunnen
bewegen en verplaatsen
Het mucociliaire deken wordt met een snelheid van 4-2 mm/minuut
getransporteerd bij een normale gezonde persoon1 Dit snel bewegend,
waterig deken houdt de stemplooien gezond en vochtig1
Basement membrane zone (bmz)
De bmz is een collectie van eiwitten en niet-eiwitten structuren die ervoor
zorgen dat de basale cellen van de epitheel laag zich kunnen hechten aan
de amorfe laag van eiwitten in de lamina propria waar relatief weinig
cellen voorkomen1
Genetische factoren spelen een rol in deze bmz: De densiteit van
ankervezels kan verschillen van persoon tot persoon, zodat personen met
een lage densiteit aan ankerproteïnen voorbeschikt zijn tot sneller
ontwikkelen van stemplooiletsels1
Lamina propria
Dit deel wordt opgedeeld in drie segmenten, gebaseerd op de
histologische samenstellingen van elastine- en collageenvezels:
- SLLP: Heeft minder elastinevezels dan de MLLP en de DLLP en
bestaat voornamelijk uit matrix of grondsubstantie
- MLLP: Kent een hogere concentratie elastinevezels
- DLLP: heeft been collageenvezels dan elastinevezels
– De MLLP & DLLP vormen samen het ligamentum vocale, een
deel van de lamina propria dat goed bestand is tegen
longitudinale stress gezien de grote concentratie
collageenvezels1
Een andere indeling is volgens biologische componenten:
- Macrofagen >> werkt tegen bacteriën, virussen of
omgevingsirritantia
- Fibroblasten >> onderhoud van de lamina propria >> vervangen
oude eiwitten en maken nieuwe aan
- Myofbroblasten >> fbroblasten die gediferentieerd zijn tot
hersencellen
- Collageen >> zorgt voor sterkte en structuur van het weefsel
- Elastine >> geeft weefsel elasticiteit
3
, - Interstitiële eiwitten >> hebben invloed op de viscositeit van het
stemplooi weefsel
Kinderen
Bij kinderen is geenligamentaire structuur aanwezig en verschijnt pas
tussen de leeftijd van één en vier jaar1
Geriatrische bevolking
De elastische vezels verliezen hun sterkte en atrofëren, wat leid tot
verdunning en verlies van contour1
Musculo Vocalis
De musculus vocalis (m1 thyroarytenoideus) neemt het grootste aandeel
van de massa van de stemplooi voor zijn rekening1 De spiervezels lopen
bijna parallel met de rand van de stemplooi1 De m1 vocalis maakt bij
contractie de stemplooi korter en dikker maken terwijl de bovenlaag en de
lamina propria slap blijven1 Contractie maakt ook de stemplooien stijver in
een actie die onafhankelijk is van de lengte van de stemplooien1
Specifeeke componenten
De histologische karakteristieken van de diverse stemplooilagen zijn vrij
uniform over de ganse lengte van de stemplooien, met enkele
uitzonderingen1
In het meest anterieure deel van de stemplooien bevindt zich een
massa van collageenvezels die omschreven worden als de anterieure
commissura of het ligament van Broyle1 Dit is continu met het binnenste
perichondrium van het shildkraakbeen en zorgt voor de aanhechting van
de stemplooien aan het larynxskelet1 Een verstoring of loskomen van het
ligament van Broyle moet absoluut vermeen worden aangezien dit leidt tot
atone stemplooien1
De intermediaire laag van de lamina propria kent een verdikking in
zowel het anterieure als posterieure einde van de membraneuze
stemplooi; deze regio’s zijn gekend als de macula fava1 Deze structuren
fungeren als een overgangszone tussen het stijve thyroid- en
artyenoidkraakbeen en de plooibare membraneuze stemplooi1 Hun functie
is die van schokdemper en biedt bescherming tegen mechanische schade
vibratie1
Bloedvaten zijn in de stemplooien aanwezig in hun kleinste
verschijningsvorm met name arteriolen, capillairen en venules1 Zij dringen
de stemplooien binnen via het anterieure of posterieure einde en verlopen
parallel aan de vrije rand van de stemplooi; slechts weinig bloedvaten
dringen de mucosa van de stemplooien binnen vanuit de onderliggende m1
vocalis1
Laryngale slijmeklieren bestaan voornamelijk uit gemengd
seromucineuze klieren en kennen een typische lokalisatie1 Er zijn geen
klieren of klieropeningen rondom de vrije rand van de stemplooi zelf; hun
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijng. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.