Volledige samenvatting van hoofdstuk 10 van het boek Psychologie, een inleiding.
Auteurs: Philip G. Zimbardo en Robert L. Johnson
ISBN: 9789043034593
Editie: 8
Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
All for this textbook (1)
Written for
Hogeschool Rotterdam (HR)
Verpleegkunde / HBO-V
Kennistoets Verpleegkunde
All documents for this subject (11)
6
reviews
By: bohuysmans0204 • 2 year ago
By: apilia1 • 3 year ago
By: serenaysari • 3 year ago
By: dominiquegoedhart2 • 3 year ago
By: alyshawaard2509 • 4 year ago
By: Lysanne23 • 5 year ago
Seller
Follow
dierentuin246
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 10. Persoonlijkheid: Theorieën van de gehele persoon
Persoonlijkheid
è Persoonlijkheid: de psychologische kenmerken die een zekere continuïteit verlenen aan het
gedrag van een individu in verschillende situaties en op verschillende momenten.
Kernvraag 10.1 Door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd?
Persoonlijkheid
è Hierdoor verschillen we van anderen. Je kan dit beschouwen als de ‘standaardinstellingen’ van
ons unieke patroon van motieven, emoties en percepties, in combinatie met de aangeleerde
schema’s die we toepassen om onszelf en onze wereld te begrijpen. Ook is het de term voor de
eigenschappen die ons maken tot wie we zijn.
Biologie, menselijke natuur en persoonlijkheid
è Displacement van agressie: aanwijzen van een zondebok / mensen die in een bedreigende situatie
zitten en reageren door naar het dichtstbijzijnde doel uit te halen. Hierdoor hebben ze een grotere
overlevingskans.
De effecten van nurture: persoonlijkheid en omgeving
è Onze eigenschappen kunnen worden verklaard met de erfelijkheidsleer of door de omgeving.
è Je eigen persoonlijkheid is vooral door je ouders gevormd, door hun genen en door de omgeving
waarin je werd opgevoed.
è Persoon-situatiecontroverse (Walter Mishel): een theoretische discussie over de relatieve invloed van
persoonlijkheidskenmerken en kenmerken van omgeving op gedrag.
De effecten van nature: karakter en psychische processen
è Beschrijvende persoonlijkheidstheorie: hier ligt de nadruk op de betrekkelijk stabiele
persoonlijkheidskenmerken of karaktertrekken van een individu.
è Karaktertrek: stabiel persoonlijkheidskenmerk waarvan men aanneemt dat het zich in het individu
bevindt en dat in verschillende omstandigheden een leidraad vormt voor zijn gedachten.
è Procestheorie: bij deze theorie gaan ze verder dan alleen beschrijven en verklaren de persoonlijkheid
in termen van interne persoonlijkheidsprocessen: motivatie, perceptie, leren en onbewuste
processen.
Sociale en culturele bijdragen aan de persoonlijkheid
è Welke invloed heeft de cultuur op persoonlijkheid? Persoonlijkheid komt in een aantal opzichten in
verschillende culturen sterk overeen. Dat wil zeggen dat we mensen van over de wereld aan de hand
van slechts enkele elementaire persoonlijkheidskenmerken kunnen beschrijven.
è Er zijn onderdelen van persoonlijkheid waarop de cultuur een invloed op heeft.
1) Mensen in de VS en Westerse landen leggen de nadruk op individualisme waarbij mensen die
opvallen door hun talent of intelligentie worden beloond.
2) Mensen in groepsgerichte culturen zoals in Azië of Midden-Oosten ligt de nadruk op
collectivisme, waarbij mensen worden beloond als ze in de groep passen en de sociale harmonie
bevorderen.
è Volgens crossculture psychologen zijn individualisme en collectivisme de onderscheid tussen culturen.
è Je persoonlijkheid is voor een deel een creatie van anderen: als je bijvoorbeeld volwassen bent, word
je beïnvloedt door de normen van je cultuur
Kernvraag 10.2 Uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid?
Griekse theorie van Hippocrates
è Hij dacht dat temperament werd bepaald door de verhouding tussen de 4
humores/lichaamssappen. Hij leverde een vroege bijdrage aan het idee van een verband tussen
lichaam en geest. Een van zijn overtuigingen was dat ons individuele temperament wordt
bepaald door een lichaamssap en dat we daardoor optimistisch, cholerisch, melancholisch of
flegmatisch zijn.
- Sanguinische: opgewekte persoon zou sterk en warm bloed hebben
- Cholerisch: door woede gekenmerkt persoon heeft een overvloed aan gele gal (choler)
, geproduceerd door de lever
- Melancholisch: een gedeprimeerd persoon, dit komt omdat de lever zwarte gal produceerde
- Flegmatisch: een koel, afstandelijk, traag en weinig emotioneel persoon. Dit komt omdat de
dominante lichaamsvloeistof uit flegma (slijm) zou bestaan
Dispositionele theoriëen
è Dit is een verzamelnaam van de persoonlijkheid op basis van temperament, karaktertrekken en
typebenaderingen van de persoonlijkheid.
è Dispositie: een psychische en fysieke kwaliteit of eigenschap van een persoon.
è Deze theorie moet een degelijk wetenschappelijke basis hebben.
Persoonlijkheid en temperament
è Psychologen omschrijven temperament als de biologisch bepaalde persoonlijkheidsdisposities
die al in de vroege jeugd waarneembaar zijn en die het tempo en de stemming van de
levensbenadering van een individu bepalen.
è Als ze het over temperament hebben verwijzen ze naar een dominante en blijvende thema’s zoals
verlegenheid die typerend zijn voor iemands persoonlijkheid.
è Biologische disposities beïnvloeden onze basale persoonlijkheid
Temperament en neurotransmitters
è Psychologen vermoeden dat individuele verschillen in temperament worden bepaald door de
verhouding van chemische stoffen in onze hersenen.
è De moderne psychologie heeft de 4 humores vervangen door neurotransmitters.
è ‘Kagan’ formuleert: we hebben allemaal dezelfde neurotransmitters, maar bij elk van ons is de
verhouding anders, wat de oorzaak is van de verschillen in temperament van mensen.
Gematigd door het leren?
è Erfelijkheid en omgeving beïnvloeden elkaar, doordat aangeboren eigenschappen in de loop der
tijd worden afgezwakt of worden versterkt.
è Aangeboren temperament legt het bereik van onze responsen vast in situaties, maar bepaalt niet
volledig hoe je leven eruit ziet.
Persoonlijkheid als verzameling karaktertrekken
è Karaktertrekken zijn stabiele persoonlijkheidskenmerken waarvan men aanneemt dat ze zich in
het individu bevinden en die in verschillende omstandigheden een leidraad vormen voor zijn
gedachten. Dus de manier waarop onze motieven, emoties en cognities in gedrag tot uiting
komen, zoals humeurig, opgewekt of vriendelijk.
Wat is het verschil tussen karaktertrekken en temperament?
è Volgens ‘Britannica’ is temperament een begrip dat verwijst naar dat gedeelte van
persoonlijkheid dat betrokken is bij emotionele eigenschappen en snelheid van emotionele
reacties. Deze eigenschap is diep in onze individuele biologische aard en erfelijk.
è Het temperament is dus datgene waarmee je geboren wordt, maar de basis is voor vorming van
je karakter
è Karaktertrekken kun je zien als een meerdimensionale structuur die op basis van temperament
rust, maar die zich later ontwikkelt en sterk door ervaringen en psychologische processen in de
persoon wordt beïnvloedt.
De 5-factorentheorie
è Men richt zich op motivationele en emotionele componenten van persoonlijkheid
è Dit is een perspectief op karaktertrekken dat aangeeft dat persoonlijkheid is samengesteld uit 5
fundamentele persoonlijkheidsdimensies.
1) Open-nieuwsgierig versus gesloten-ongeïnteresseerd(openness to experience): ene kant
wordt beschreven als nieuwsgierig en onafhankelijk en de andere kant als fantasieloos,
ongeïnteresseerd.
2) Betrouwbaar-georganiseerd versus onbetrouwbaar-chaotisch(conscientiousness): ene kant
wordt beschreven als doelgericht, voorzichtig en de andere kant als zorgeloos,
onverantwoordelijk en impulsief.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dierentuin246. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.
