Biologie Nectar 4 VWO H1
Gedrag
Hoofdstuk 1 gedrag
Paragraaf 1.1:
Gedrag: alles wat dieren of mensen doen en laten.
Gedrag is aangepast aan de leefomstandigheden waarin het dier of mens leeft.
- Inwendige prikkel: prikkels die van binnenuit komen: hormonen, hongergevoel.
- Uitwendige prikkels: komen van buitenaf
Motiverende factoren (prikkels) verhogen de motivatie tot een bepaald gedrag. Als de motivatie
boven de drempelwaarde komt, vindt het gedrag plaats à de respons.
- Elke type gedrag heeft een bepaalde functie voor het dier. Bijv: verzorgingsgedrag à gezond
blijven.
- Type gedrag (voortplantingsgedrag) à bestaat uit verschillende onderdelen:
gedragssystemen (paren, werpen, verzorgen) à elk gedragssysteem bestaat uit verschillende
gedragselementen: deze komen vaak in een vaste volgorde (gedragsketen).
Door onderzoek te doen op wilde dieren brengen onderzoekers het natuurlijke gedrag in kaart. Ze
onderzoeken ook welke functie een bepaald gedrag heeft. Gedrag (voedsel zoeken) à functie
(overleven).
In gevangenschap verdwijnt een deel van dit natuurlijke gedrag, het is niet meer nodig. Sociaal
gedrag verdwijnt meestal niet.
Paragraaf 1.2:
Gedragsonderzoek is vaak objectief (zonder oordeel vooraf) en het is vaak een beschrijvend
onderzoek (de onderzoeker verandert niets aan de omstandigheden en beperkt tellen en meten).
Onderzoekers die onderzoek doen naar gedrag werken in de tak ethologie van de wetenschap.
Een ethogram is een lijst met nauwkeurig beschreven gedragselementen (feitelijk geschreven).
Protocol: hoe vaak de gedragselementen voorkomen die in het ethogram staan.
Antropomorf: als je menselijke emoties op dieren projecteert. (zielige hond)
Een prikkel is een verandering in de omgeving, waarop je daarna reageert, er zijn verschillende
soorten prikkels:
- Een sleutelprikkel is een prikkel waarop altijd hetzelfde gedrag gedaan wordt.
- Een supernormale prikkel is een versterkte sleutelprikkel.
Paragraaf 1.3:
Elke diersoort heeft een eigen taal, deze bestaat uit signalen (prikkels waarmee dieren het gedrag
van andere willen beïnvloeden).
- Mensen en dieren proberen hun gedrag zo efficiënt mogelijk uit te voeren à zo gaan we het
steeds hetzelfde doen op de snelste manier.
- Soms krijgt gedrag een symbolische betekenis, dit bestaat uit rituelen.
- Ritueel gedrag dat leidt tot paringsgedrag noem je balts à voorkomt dat alleen soortgenoten
met elkaar paren. Bij baltsgedrag toon je aan dat je een geschikte partner bent.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller frankapoorter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.