Huwelijksvermogensrecht
Hoofdstuk 1. Voorwerp van het familiaal
vermogensrecht
Familiaal vermogensrecht: het recht dat de vermogensrechtelijke (alle in geld waardeerbare rechten
& plichten) handelingen & gevolgen regelt.
Huwelijksvermogensrecht: de regels die de vermogensrechtelijke gevolgen v.e. (ontbinding)
huwelijk/samenwoning regelen huwen/scheiden heeft een impact op het vermogen.
Secundair/conventioneel huwelijksvermogensstelsel: regelt de huwelijksvermogensstelsels & bevat
regels binnen dewelke de echtgenoten vrij een stelsel kunnen kiezen & een HC kunnen opmaken.
Samenwoningsvermogensrecht: regelt de rechten & plichten v. samenwoners en de
vermogensrechtelijke afspraken.
Relatievermogen i.p.v. huwelijksvermogen meer & meer sprake van wettelijk samenwonen.
Kenmerken familiaal vermogensrecht:
Partijautonomie & gebondenheid
o Beschikken over EV als essentieel onderdeel eigendomsrecht, MAAR
Vormvereisten (plechtig contract)
Reserve (erfrecht)
Technische & fundamentele beginselen
o Vergoedingsregels bij vereffening huwelijksvermogen
o Inbreng & inkorting bij vereffening nalatenschap
Doorwerking familie- en vermogensrecht
Ontwikkelingen in het Belgisch familiaal vermogensrecht:
Huwelijksvermogensrecht
Code Napoléon 1804
1958: gelijkheid man & vrouw – handelingsbekwaamheid v.d. vrouw
Wet 14 juli 1976: nieuw primair- en wettelijk stelsel
o Evenwicht tss gelijkheid, autonomie & solidariteit – bescherming gezinswoning/huisraad
o Scheiding v. goederen met een gemeenschap v. aanwinsten
2008: afschaffing controle RB bij wijziging HC
Wet 18 juli 2018: verdere verfijning v.h. HVR – correcties ingevoerd
Samenwoningsvermogensrecht
Wet 23 nov 1998: invoering wettelijke samenwoning – beperkt vermogensrechtelijk statuut
Wet 28 ma 2007: beperkt erfrecht voor LLWSP (langstlevende wettelijk samenwonende partner)
Dit basisstelsel zorgt voor een min. aan solidariteit tussen echtgenoten, met een minimale autonomie
voor elke echtgenoot & regelt de afwikkelingen v.e. aantal dagdagelijkse rechtshandelingen.
Dwingend recht (niet afwijken – relatieve nietigheid) – wel mogelijk om te verfijnen/uit te breiden.
(art. 212, 2e lid BW & art. 1388, 1e lid BW)
Deze regels (basisprincipes) staan los v.h. huwelijksvermogensstelsel ongeacht het stelsel zijn deze
voor alle gehuwden v. toepassing gedurende de volledige duur v.h. huwelijk, ook tijdens een
feitelijke scheiding & de echtscheidingsperiode.
Het huwelijk wijzigt de handelingsbekwaamheid (recht) v.d. echtgenoten niet (art. 212, 3e lid BW)
Er is een wederzijdse plicht tot: (art. 213 BW)
Samenwoning
o Bijdrage in het huishouden & kosten
Getrouwheid
o Geen overspel
Officiële vaststelling gerechtsdeurwaarder
Niet tussen 10u ’s avonds & 5u ‘s morgens
Hulp & bijstand
o Hulp: delen in levensstandaard
o Bijstand: moreel (≠ bijdrageplicht)
Rechtsleer: plicht tot geslachtsgemeenschap, dit kan voor de famRB gebracht worden.
Echtgenoten zijn elkaar hulp verschuldigd (plicht) (art. 213 BW)
Indien uitvoering in natura niet mogelijk is (feitelijke scheiding) onderhoudsuitkering
(art. 221, 2e lid BW)
Iedere echtgenoot moet naar zijn vermogen bijdragen in de lasten v.h. huwelijk naar ‘eigen
vermogen’ door inkomsten uit kapitaal & arbeid & geleverde prestaties in natura (huishouden)
(art. 221, 1e lid BW)
De lasten v.h. huwelijk omvatten de kosten v. gezamenlijke verwervingen & het
onderhoud/opvoeding v.d. kinderen (ook niet eigen kinderen)
,Bescherming v.d. gezinswoning (plicht) (art. 215 BW & art. 224, § 1 BW)
De voornaamste gezinswoning (art. 215, §1, 1e lid BW) & de huisraad
o Gezinswoning/huisraad waarop een echtgenoot een zakelijk- of huurrecht heeft
ORG, slechts 1 woning & effectieve bewoning is noodzakelijk
o Voor een duur v.d. toepassing v.h. primair stelsel
Einde: bij ontbinding – overlijden of echtscheiding
Het is verboden om zonder de instemming v.d. andere een positieve daad waardoor de
bewoning v.d. gezinswoning in het gedrang komt te stellen, ook niet als het een eigen goed is.
(art. 215, §1 BW)
o Verkopen, ruilen, schenken, verdelen, inbrengen, verhuren, vruchtgebruik,…
o Niet bij nalatigheden
o Instemmen ≠ toestemmen geen contractpartij
o Idem huisraad (art. 215, §1, 2e lid BW)
o Weigering v. instemmen gewichtige reden
Onder marktwaarde verkopen, aangepast naar handicap v.d. echtgenoot
o Gehuurde woning naast contractuele huurder, ook een wettelijke huurder
Opzegging: betekening moet aan beide echtgenoten (art. 215, §2, 2e lid BW)
o Sancties: relatieve nietigheid (art. 224, §1, nr. 1 BW)
Vrijheid beroepsuitoefening (recht)
Het recht een beroep uit te oefenen zonder instemming v.d. andere (art. 216, §1, 1e lid BW)
Geen absoluut recht ondergeschikt aan gezinsbelang (art. 216, §1, 2e lid BW)
o Indien beroep een ernstig nadeel is famRB
Prostitutie, drugdealer
Sancties: eventueel dringende maatregelen (art. 223 BW) schulden uit een verboden beroep,
zijn eigen schulden (art. 1411 BW)
Inning & besteding inkomsten (art. 217 BW)
Autonomie om inkomsten zelf te innen (art. 217 BW)
o Inkomsten uit arbeid & eigen goederen
Bankrekening openen zonder toestemming v.d. andere (recht) (art. 218, 1e lid BW)
o Alleen bestuur (art. 218, 2e lid BW) verrichtingen uitvoeren zonder de andere
o Kennisgeving aan andere echtgenoot (art. 218, 3e lid BW)
Besteding dwingende rangorde! (art. 217 BW)
o Bijdrage in de lasten v.h. huwelijk
o Verantwoorde beroepsgoederen
o Saldo besteed volgens de regels v.h. huwelijksvermogensstelsel
Lastgeving tussen echtgenoten (art. 219 BW)
Doet geen afbreuk aan je eigen handelingsbekwaamheid ten allen tijde herroepelijk
Hoofdelijkheid inzake schulden t.b.v. het huishouden & opvoeding kinderen (art. 222 BW)
Wie handelt met een gehuwde kan altijd kiezen welke echtgenoot hij aanspreekt
Hoofdelijkheid: de SE mag zich tot 1 echtgenoot wenden voor de volledige schuld
Huishoudschulden:
Alle schulden aangegaan voor het huishouden, ook indien ze niet noodzakelijk zijn
Feitelijke scheiding = geen huishouden
Ziekenhuiskosten!
o Bij feitelijke scheiding kan het ziekenhuis niet weten, indien expliciet, vermeld, dat er
sprake is v.e. feitelijke scheiding, dus ze kan de echtgenoot technisch gezien nog
aanspreken voor deze schuld
Bewijslast ligt bij de echtgenoot die de hoofdelijkheid afwijst
De RB zal meestal de SE in het voordeel stellen
Schulden voor de opvoeding v.d. kinderen:
Ook van toepassing op niet gemeenschappelijke kinderen
Hoofdelijkheid blijft wel bij feitelijke scheiding
Buitensporige schulden: (art. 222, 2e lid BW)
De hoofdelijkheid valt weg
Feitenkwestie in functie v.d. middelen v.h. gezin
Sanctieregeling (plicht)
Dringende maatregelen (voorlopig karakter) (art. 223 BW)
o Grof plichtverzuim of ernstige verstoring v.d. verstandhouding (feitelijke scheiding)
Nietigverklaring v. bepaalde rechtshandelingen (art. 224 BW)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ArtvStudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.52. You're not tied to anything after your purchase.