Summary
Samenvatting veiligheid vanuit internationaal perspectief
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek Negen plagen tegelijk
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
maenmi
Reviews received
Content preview
Veiligheid vanuit Internationaal Perspectiefboek: Negen plagen tegelijk, Joris Voorhoeve
1 Inleiding: De negen plagen van onze tijd.
Verontrustende trends 2011-2050
Een overzicht van de negen plagen:
1. Wereldbevolking groeit, van 7 naar 10 miljard
De wereldbevolking zal tussen nu en 2050 groeien van 6,9 miljard tot 9,2 miljard. Deze
groei zal vooral plaatsvinden in de armste en slechtst geregeerde landen. In het Westen
en Japan is sprake van een krimpende bevolkingsomvang. In bijna dertig landen zal de
bevolking zich naar verwachting verdubbelen, omdat hun huidige bevolking erg jong is en
het aantal kinderen per vrouw zeer hoog. De vraag is of deze groei erbij kan terwijl we nu
met elkaar al veel meer consumeren dan goed is voor natuur en milieu. De
bevolkingstoename in arme gebieden zal leiden tot meer spanning en geweld.
Maatregelen voor voorlichting, gezinsplanning, anticonceptiemiddelen, onbekwaam
uitgevoerde abortussen en kindersterfte blijven vaak steken in mooie voornemens.
2. Honger neemt toe (1 miljard)
Eén op de zeven mensen lijdt honger. Dat is bijna een miljard. Honger is niet alleen het
gevolg van armoede, maar ook de belangrijkste oorzaak. Honger belemmert mensen
voedsel te kopen of te produceren. In 2050 is 70 procent meer voedsel nodig, maar de
groei van het voedselaanbod blijft sterk achter. De voedselprijzen zullen stijgen en de
armen zullen honger lijden. Twee derde van de mensen die honger lijden bevinden zich in
maar zeven landen: Bangladesh, China, Democratische Republiek Congo, Ethiopië, India,
Indonesië en Pakistan. Vooral de landbouw in ontwikkelingslanden zal getroffen worden
door klimaatverandering. Vooral verbetering van de landbouw en vermindering van de
vleesconsumptie zijn kunnen helpen om de honger in de wereld te verminderen.
3. Meer ziekten, plagen en rampen
Door de grotere mobiliteit en de toenemende verstedelijking in landen met slechte
voorzieningen neemt de kans op ziekten toe. Ook de toename van rampen zal leiden tot
meer risico’s op epidemieën. Oude ziekten als malaria en tbc en nieuwe als hiv/aids
vragen om alertheid. Veel is te bestrijden door betere gezondheidszorg. Globalisering
vraagt om betere internationale regels ter bescherming van de volksgezondheid.
,4. Toename van conflicten & wapengeweld
Er is geen reden om te verwachten dat het aantal conflicten zal gaan afnemen. De groei
van de bevolking vooral in slecht ontwikkelde en slecht bestuurde staten zal naar
verwachting leiden tot meer conflicten. Ook door de competitie om grondstoffen zijn meer
conflicten te verwachten. Bovendien zijn er risico’s op wapenwedlopen, bijvoorbeeld in het
Midden-Oosten in het geval Iran kernwapens verkrijgt. Het conflict tussen India en
Pakistan is eveneens een mogelijke bron van geweld. Tevens is de criminaliteit in arme
staten bij gebrek aan alternatieve inkomstenbronnen een manier om aan geld te komen.
Tenslotte is ook de islamitische radicalisering een mogelijke bron van toenemend geweld.
5. Kaalslag van de natuur
Uit onderzoek blijkt dat de diversiteit van planten en dieren de afgelopen veertig jaar
drastisch is afgenomen. Door klimaatverandering wordt dit de komende tijd alleen maar
erger. Gesteld kan worden dat het evenwicht tussen mens en natuur verstoord is geraakt.
Het is van cruciaal belang dat dit evenwicht hersteld wordt. Nederland behoort tot de top
15 van de meest consumerende landen in de wereld. De rijke landen veroorzaken
daarmee problemen die vooral de arme delen van de wereld treffen. Gevolgen zijn
bijvoorbeeld ontbossing en overbevissing. Een belangrijk probleem is het broeikaseffect.
Dit kan een spiraal van ontwikkelingen in gang zetten. Rivierdelta’s en lage eilanden
komen in de problemen. Andere gebieden worden veel te droog. Mensen zullen
verhuizen, hetgeen leidt tot een toename van conflicten en vluchtelingen. Ook
natuurrampen worden omvangrijker.
6. Mondiale migratie / stromen migranten & vluchtelingen
Het overgrote deel van de migrantenstroom vindt plaats binnen regio’s van vergelijkbare
ontwikkelingslanden. Het beeld dat mensen wegtrekken naar rijkere gebieden klopt niet.
Vooral waar het staatsgezag is ingestort ontstaan grote aantallen vluchtelingen. Ongeveer
een derde van alle vluchtelingen wordt opgevangen in vluchtelingenkampen, waar de
Verenigde Naties en andere hulpinstellingen voor onderdak en voedsel zorgen. Er is
steeds meer aandacht voor een nieuwe categorie vluchtelingen: milieuvluchtelingen. Zij
trekken weg vanwege droogte, overstroming, ziekte of honger. Het is de vraag of de arme
massa’s nog lang stil zullen blijven. Er zijn heel veel jonge mannen die gemakkelijk aan
wapens kunnen komen. Vervallen zij in politiek extremisme of gewelddadigheid. Of komen
zij als migranten naar het Westen?
7. Energieverslaving
Er wordt veel gesproken over nieuwe energiebronnen. Vooralsnog brengen deze echter
geen beperking van de sterk toenemende consumptie van olie, gas en steenkolen.
Fossiele brandstoffen worden schaarser en duurder. Alleen een forse vermindering van
het gebruik van fossiele energie in rijke en snelgroeiende landen zal helpen. Het is de
vraag of zij daartoe bereid zijn. Tegelijkertijd zijn er nog geen grootschalige alternatieven
aanwezig. Wel is het zo dat door stijgende prijzen alternatieve energiebronnen geleidelijk
goedkoper worden. Op korte termijn lijkt er maar één oplossing die werkt en dat is fors
besparen op energieverbruik.
8. Zwak of kwaadaardig bestuur
Maar één derde van de staten in de wereld kent een democratische bestuursvorm. Arme
landen worden vaak slecht bestuurd. Veel leiders buiten hun bevolking uit. Slecht geleide
landen zijn een risico voor de wereldrechtsorde. Ook democratieën zijn bestuurlijk niet in
staat om de noodzakelijke maatregelen te nemen door zwak leiderschap en angst voor
het consumentisme. Bestuurlijk handelen is vaak meer gericht op de volgende
verkiezingen dan op volgende generaties. Versterking van het democratisch bestuur is
een belangrijke doelstelling. Een opvallende ontwikkeling is dat de jonge generatie niet
langer de werkloosheid, onvrijheid en corruptie van onderdrukkende stelsels lijkt te
aanvaarden. De omwentelingen in het Midden-Oosten zijn daar uitingen van. De roep om
hervorming is sterk.
9. Ineffectieve (zwakke) internationale organisaties
Internationale organisaties als de Verenigde Naties en de Europese Unie komen er niet
toe om een bestuurslaag boven de staten te vormen. Het is de vraag of zij in staat zullen
zijn het tij te keren. Versterking zou nodig zijn.
,Er is een wisselwerking tussen de negen plagen.
Voorhoeve komt tot de conclusie dat veel van het huidige beleid onvoldoende resultaat
oplevert. Ander, krachtiger beleid is nodig om tot de noodzakelijke veranderingen te komen.
Twee beperkingen die hij zichzelf heeft opgelegd:
- De plaag van de groeiende internationale criminaliteit komt bij diverse vraagstukken aan
de orde maar is niet stelselmatig als één plaag behandeld. Eigenlijk is het de tiende plaag.
- Er wordt uitgegaan van de thans bestaande, bewezen en economische toepasbare
technologie.
, 2 Mondiale ethiek
Concurrentie om macht en bestaansbronnen overheerst hoopvolle aanzetten tot
samenwerking. Bedreigingen van de toekomst kunnen niet alleen worden bedwongen door
overheidshandelen. Zij vragen grote inzet van burgers zelf en van hun organisaties.
Wereldburgerschap: verbondenheid van mensen, niet alleen met de directe omgeving, maar
ook elders op aarde. Betrokkenheid bij de wereld, de natuur en andere mensen en culturen,
en je gedrag aanpassen omdat je weet dat dit van invloed is op anderen dichtbij en ver weg
is een vorm van 'wereldburgerschap'.
Rechten die voor iedereen in de wereld gelden: de mensenrechten. Rechten zijn pas
concreet te genieten als er staten en krachtige instellingen zijn die deze handhaven.
Bij een poging tot mondiale ethiek gaat Voorhoeve uit van zeven principes:
1. Continuïteit
Het bestaan van de menselijke soort niet in gevaar brengen
2. Preventie
Ernstige bedreigingen voorkomen en beperken
3. Rechten
Iedereen heeft recht op elementaire dagelijkse levensbehoeften (basisbestaansrechten).
4. Kansen
Iedereen hoort gelijke kansen op bevrediging van basisbestaansrechten te krijgen.
5. Autonomie
Iedereen hoort keuzevrijheid te hebben om behoeftes te vervullen
6. Matiging
Beperking en eerlijke verdeling van materiële consumptie (matiging en verdeling).
7. Levensduur
De kwalitatieve levensduurverwachting verhogen (HALY's of QALY's.)
Vijf consequenties:
1. Rechtvaardig in het heden - Consumptie rechtvaardiger verdelen
2. Rechtvaardig naar de toekomst - zorg voor volgende generaties
3. Consequentialisme - regels en beleid richten op de gevolgen
4. Rentmeesterschap - verantwoord omgaan met natuurlijke hulpbronnen, dieren en planten
5. Mondiale solidariteit - andere mensen helpen met het realiseren van hun rechten.
Ethiek bestaat uit levensregels die door zelfstandig nadenken over mensen en samenleving
kunnen worden vastgesteld. Mensen zijn groepswezens en kunnen niet lang overleven
zonder metgezellen. Ook conflictueuze mensen hebben een wezenlijke behoefte aan
communicatie met anderen en aan een groepsverband. Een groep heeft regels nodig om in
het belang van de leden goed te kunnen functioneren: rechtsregels of culturele
gewoonteregels (tradities en gebruiken), fatsoensregels, en persoonlijke ethiek. 'Intentie-
ethiek' (wat was je motief) speelt in het persoonlijke contact vaak een grote rol. Anders dan
bij vriendschap gaat het in bestuur en politiek niet om de bedoeling maar om de resultaten
van het handelen. Hoe groter het groepsverband, hoe minder belangrijk de intentie-ethiek,
en hoe zwaarder de uitkomst telt. In bestuur, politiek en staatkunde telt vooral de
resultaatethiek. In dit boek wordt een maatschappelijke resultaatethiek vooropgesteld die de
persoonlijke en politieke handelingsvrijheid beperkt door de rechten van anderen te
respecteren. Resultaatethiek neemt het totaal aan kosten, offers en risico's in aanmerking,
ook op lange termijn, en beoordeelt het ethische gehalte op het saldo van de lasten en baten
voor het welzijn van de bevolking.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maenmi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now