Dit is een samenvatting van heel de reader van blok 1 Superdiversiteit: het beroep van jaar 1.
De volgende samenvattingen zitten erin:
1. Kennismaken met sociaal werk
2. Fundamentele rechten
3. Sociaal werk en mensenrechten
4. Wat is het morele perspectief?
5. Sociaal werk in een superdiverse same...
Reader blok 1 samenvatting
Hoofdstuk 1 : kennis maken met sociaal werk
1.1 wat is sociaal werk?
Het is een breed vakgebied. De engelse naam ‘social work’ gebruikt men om aan
te geven dat het een internationaal erkende opleiding is.
1.1.1 defnities van sociaal werk
doelen social work:
- bevorderen maatschappelijke verandering en ontwikkeling
- bevorderen sociale cohesie (de samenhang in een maatschappij)
- bevrijden van mensen uit onderdrukking en bemoedigen en ondersteunen
om uit situatie te komen
gebaseerd op deze principes:
- sociale rechtvaardigheid
- mensenrechten
- collectieve verantwoordelijkheid
- respect voor diversiteit
gebruik makend van deze kennis:
- theorieen over sociaal werk
- kennis uit de sociale en geesteswetenschappen
- lokale kenneis uit gemeenschap waarin social work zich beweegt
Een 2e orientatie richt zich via het bevorderen van burgerschap en participatie op
het aanpassen van mensen aan het anticiperen (vooraf rekening houden met wat
er kan gebeuren) op de veranderingen in de samenleving.
De politiek en overheid doen beroep op eigen verantwoordelijkheid. Sociaal
werkers proberen hier een tussenweg in de vinden door mensen te wijzen op hun
sociale rechten en de verplichtingen hiervan.
1.1.2 Betekenissen sociaal werk
Sociaal werk zie je in 4 manieren betekenis vormen:
1. Sociaal werk staat voor een cluster (groep) van beroepen in de sector zorg
en welzijn. We rekenen: maatschappelijk werkers, opbouwwerkers
(verbeteren woonomstandigheden), sociaal-cultureel werkers, jeugd en
jongeren werkers, werkers in jeugdzorg en sociaal raadslieden.
2. Sociaal werk staat voor een sector/domein, in dit geval zorg en welzijn. We
kunnen het beschouwen als aanduiding voor alle voorzieningen.
3. Sociaal werk staat voor ene specifeke opleiding. De sociaal werker is een
hoogopgeleide professional die in de publieke sector werkzaam is. Voor
toegang hiervan ligt het vooral in handen van de opleiding sociaal werk.
4. Sociaal werk staat voor kennisdomein. Het omvat als eerst: theorieen,
methodieken en praktijken en als tweede: een combinatie van theoretische
disciplines zoals: psychologie, (ped)agogie, sociologie en antropologie,
ethiek en politicologie.
,1.1.3 kerntaken: het hart van sociaal werk
Kerntaken van sociaal werk:
1. Ondersteunen en wegwijs maken: je ondersteunt kwetsbare mensen,
dat is voor hun betekenis vol en er ligt dus een grote verantwoordelijkheid
bij jou. Je moet goed advies hebben, de juiste informatie en zinvolle
verwijzingen. Het kan ook een stap verder door het stellen van diagnoses,
indicaties of assessment.
2. Voor iemand zorgen: dit kan heel praktisch zijn zoals het huishouden,
lichamelijk verzorgen, begeleiden, of organiseren. Maar het kan ook meer
zijn zoals management, de situatie hanteerbaar maken, zorgen dat
iedereen zijn werk doet.
3. Ontwikkelen en opvoeden: Dit beperkt zich niet tot kinderen. In elke
levensfase blijft er worden ontwikkelt en georienteerd. Bij meer kritische
overgangen of problematische situaties biedt je dan steun
4. Ingrijpen en optreden: dit noemen we ook wel interventie. Dit kan in
een gezin met huiselijk geweld, je kan gevraagd worden om ruzies te
kalmeren. In intensieve jeugdzorg moet je regels stellen en soms
behandelingen als taakstrafen of intensieve trainingen in geslote
instellingen.
5. Gedrag beinvloeden: dit gebeurt een deel door preventie (voorkomen
dat het misgaat) door er optijd bij te zijn en vervolgend adviezen te geven
zodat het niet uit de hand loopt. Vaak beinvloed je gedrag door het
veranderen van omstandigheden. Sociale problemen kan je veranderen
door iets in een ruimtelijke omgeving te veranderen. Een andere manier is
versterken van sociale en culturele competities. De grens van sociaal werk
is mensen therapie aanbieden.
6. Verhoudingen beinvloeden: hier ligt de nadruk op het beinvloeden van
hoe groepen mensen zicht tot elkaar verhouden (jong en oud, nederlands
of buitenlands). Dit kan je doen door mensen samen te laten komen.
Bemiddeling is een andere manier.
7. Signaleren en agenderen: sociaal werkers ervaren de gevolgen die
mensen hebben bij verandering van de samenleving. sociaal werkers zijn
in de positie misstanden te signaleren en te wijzen op ontbrekingen in het
beleid. Sociaal werkers zoeken hierbij naar een evenwicht tussen kritische
houding en cooperatieve (samenwerken) opstelling.
1.1.4 Drie hoofdterreinen sociaal werk
Drie terreinen waar sociaal werkers te vinden zijn:
1. Welzijn en samenleving: buurten en wijken. Hier hebben ze een
individuele (toegankelijke hulpverlening op individuele vragen en noden.
Hulpverlening kan tijdelijk en materieel zijn) en collectieve orientatie (deze
richt zich via collectieve processen op sociale cohesie op werkgebied.
Hierbij kan het gaan om initiatieven van burgers zoals vrijwilligers werk,
preventieve voorzieningen.) Op terrein welzijn en samenleving zijn vooral
, maatschappelijk werkers, sociaal cultureel werkers en opbouwwerkers
actief
2. Jeugddomein: hier helpen s.w. kinderen en jongeren bij een plekje vinden
in de samenleving. Het gaat hier o.a. om maatschappelijk opvoeden door
de kinderen de 3 belagrijkste opvoedingsmilieus in het gezin, school en
vrijetijd, stimulerend en beschermend moet zijn. De 4 e in het spel is
jeugdzorg. Soms hebben kinderen extra steun nodig, een deel van social
workers werkt in preventieve en intensieve juegdzorg.
3. Sociaal werkers in de langdurige zorg: hier staan mensen met
ernstige beperkingen centraal (fysiek, verstandelijk, psygisch en sociaal).
Een deel hiervan bestaat uit praktische diensten maar vaak gaat het om
complexere zorg. Hier komen zorg welzijn en wonen samen. Sociale
professionals werken hier samen met profesionals uit andere domeinen.
1.2 de transformatie van de verzorgingsstaat
1.2.1 individueler, socialer en complexer
Individualisering wordt gezien als belangrijkste algemene trend in de
samenleving. We kunnen ook zeggen dat het dagelijks leven steeds complexer
wordt (we weten meer, kunnen meer, mogen meer). We worden niet alleen meer
individualistischer maar het aantal groepjes neemt ook toe. Je moet je sociaal
makkelijk kunnen aanpassen anders val je erbuiten. Daarom zie je jongeren met
bijv. autisme meer dan vroeger in hulpverlening zitten, in criminaliteit belanden
of vereenzamen. Het aantal mensen dat beroep heeft gedaan op hulpverlening is
toegenomen. Men denkt dat dit komt doordat het leven ingewikkelder is en je
sociaal heel handig moet zijn.De kans om vast te lopen is groter dan in tijden dat
de wereld nog overzichtelijk was.
Sociaal werk is mensen in en met hun eigen omgeving ondersteunen en mensen
te leren beter met zichzelf en omgeving om te gaan.
1.2.2 van klassieke naar activerende verzorgingsstaat
Maatschappelijke trends vinden ongepland plaats (globalisering,
technologisering). Beleidstrends zijn opzettelijke pogingen van beleidsmakers
(politici, bestuurders, ambtenaren) voor veranderingen.
Voor sociaal werkers is het omzetten van de klassieke naar activerende
verzorgingsstaat hun beleidstrend. Ook wel de participatiesamenleving.
De klassieke verzorgingsstaat bood compenstatie voor het noodlot via collectieve
(van onderwijs en volkshuisvesting tot zorg en welzijn) en sociale voorzieningen
(gelijke toegang tot voorzieningen). Maar deze verzorgingsstaat had een paar
neven efecten:
Er was niet langer directe maar indirecte solidariteit door o.a. belasting.
Solidariteit kreeg een anoniem en abstract karakter. Dit had weer gevolgen: er
werden sociale problemen aan her zicht onttrokken en de overheid verloor de
verantwoordelijkheid op lokale gemeenschappen (armoede).
Mensen eisten hun individuele rechten op in ruil van de belasting en werden
consument van de verzorgingsstaat. Overconsumtie zet de staat onderdruk en
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bethvandermade. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
