Summary
Samenvatting Didactiek 1
- Course
- Institution
Samenvatting voor het vak 'Didactiek 1' in de bacheloropleiding lager onderwijs aan de Katholieke Hogeschool VIVES.
[Show more]
1 review
By: robbevandenhove • 3 months ago
Seller
Follow
gaelledebruyne
Reviews received
Content preview
SAMENVATTINGDIDACTIEK 2024
,2
Inhoud
Hoofdstuk 1: Hoe lesgeven in een wereld vol competenties?........................................................................... 5
1. Het opzetten van een uitdagende leeromgeving .......................................................................................... 5
2.De didactische handvatten ............................................................................................................................ 6
2.1 De didactische handvatten op een rijtje ....................................................................................................... 6
2.1.1 Actief en constructief leren ........................................................................................................................ 6
2.1.2 Integratie ................................................................................................................................................... 6
2.1.3 Concreet-aanschouwelijk werken .............................................................................................................. 7
2.1.4 Individualiseren .......................................................................................................................................... 7
2.1.5 Leerlinginitiatief ......................................................................................................................................... 7
2.1.6 Doelgericht leren ........................................................................................................................................ 8
2.1.7 Interactief leren ..................................................................................................................................... 8
2.1.8 Werkelijkheidsnabij onderwijs .............................................................................................................. 8
2.1.9 Sfeer en klasklimaat .............................................................................................................................. 8
3. Competentiegericht leren............................................................................................................................. 8
3.1 Competenties en fundamenteel leren ........................................................................................................... 8
3.2 Competentiegericht leren in de basisschool ................................................................................................. 9
3.3 Competentiegericht leren in de bachelor lager onderwijs ............................................................................ 9
Hoofdstuk 2: Twee bakens voor een uitdagende leeromgeving ....................................................................... 9
1. Baken 1: de beginsituatie van de leerlingengroep en de leerlingen ............................................................ 10
1.1 De beginsituatie van de leerlingen als vertrekpunt voor een uitdagende leeromgeving ............................ 10
1.2 Een verkenning van de beginsituatie .......................................................................................................... 10
1.2.1 De beginsituatie van de leerlingengroep............................................................................................. 10
1.2.2 De beginsituatie van het individuele kind ........................................................................................... 11
1.2.3 De zone van naaste ontwikkeling ........................................................................................................ 11
1.2.4 De beginsituatie achterhalen .............................................................................................................. 11
1.3 De verschillende facetten van de beginsituatie van de leerlingen .............................................................. 11
1.3.1 Het ontwikkelingsniveau van de leerlingen ......................................................................................... 11
1.3.2 De leer- of denkstijl van de leerlingen ................................................................................................. 12
1.3.3 Attitudes en motvationele leerlingkenmerken ................................................................................... 13
1.3.4 De leef- en belevingswereld van de leerlingen ................................................................................... 14
2. Baken 2: de doelen ..................................................................................................................................... 14
2.1 Doelgericht leren ......................................................................................................................................... 14
2.2 Soorten doelen ............................................................................................................................................ 15
2.2.1 Ontwikkelingsdoelen en eindtermen (ODET) ...................................................................................... 15
2.2.2 Leerplandoelen .................................................................................................................................... 16
2.2.3 Lesdoelen ............................................................................................................................................ 16
2.3 Lesdoelen formuleren ................................................................................................................................. 17
2.3.1 Drie componenten............................................................................................................................... 17
2.3.2 Enkele algemene regels ....................................................................................................................... 18
2.4 Doelen en evalueren ................................................................................................................................... 18
, 3
Hoofdstuk 3: Uitdagende leeromgeving tot stand brengen ............................................................................ 19
1. De rol van de leraar .................................................................................................................................... 19
1.1 Opvattingen over leren ............................................................................................................................... 19
1.1.1 Leren, rijping en ontwikkeling ............................................................................................................. 19
1.1.2 Leren als een duurzame gedragsverandering ..................................................................................... 20
1.1.3 Leren als een kwalitatieve ontwikkeling van handelingsstructuren .................................................... 20
1.1.4 Leren vanuit het (sociaal-)constructivisme ......................................................................................... 20
1.2 Soorten leerprocessen .............................................................................................................................. 21
1.2.1 Feiten, begrippen en procedures ............................................................................................................. 21
1.2.2 Cognitieve strategieën ............................................................................................................................. 22
1.2.3 Motorisch leren ........................................................................................................................................ 22
1.2.4 Affectief leren........................................................................................................................................... 23
1.2.5 Metakennis en metavaardigheden .......................................................................................................... 23
1.3 Leerprocessen begeleiden ........................................................................................................................... 23
1.3.1 Leerlingen motiveren om te leren ....................................................................................................... 23
1.3.2 Instructievaardigheden om actief constructief te leren. ..................................................................... 25
1.3.2 Demonstreren en expliciteren............................................................................................................. 25
1.3.3 Een gestructureerd leerklimaat ontwerpen ........................................................................................ 27
2. De rol van leerinhouden ............................................................................................................................. 28
2.1 De kennismaatschappij leidt tot cultuurpedagogische discussies .............................................................. 28
2.2 De opsplitsing in vakken ............................................................................................................................. 29
2.3 Analyseren van leerinhouden ...................................................................................................................... 29
2.3.1 Een inventarisatie ................................................................................................................................ 29
2.3.2 Een logische analyse ............................................................................................................................ 29
2.4 De volgorde van de leerinhouden ............................................................................................................... 29
2.4.1 De elaborerende ordening .................................................................................................................. 29
2.4.2 De lineaire of cursorische ordening..................................................................................................... 30
2.4.3 De thematische of exemplarische ordening ........................................................................................ 30
2.5 Noodzaak van een kritische analyse van de leerinhouden ......................................................................... 30
3. De rol van werkvormen .............................................................................................................................. 30
3.1 De relatie tussen de competentie van de lln. en de manier waarop deze beïnvloed kan worden door het
gebruik van verschillende werkvormen. ........................................................................................................... 30
3.2 Een diversiteit aan werkvormen ................................................................................................................. 31
3.3 Bepalende factoren bij het kiezen van een werkvorm ................................................................................ 31
3.4 Enkele didactische werkvormen op een rij .................................................................................................. 32
3.4.1 Aanbiedende werkvormen .................................................................................................................. 32
3.4.2 Gespreksvormen ................................................................................................................................. 33
3.4.3 Opdrachtsvormen................................................................................................................................ 35
3.4.4 Opdrachtsvormen die samen leren bevorderen ................................................................................. 36
3.4.5 Leerspelen ........................................................................................................................................... 37
3.4.6 Onderwijsstrategieën .......................................................................................................................... 37
4. De rol van media ........................................................................................................................................ 40
4.1 Media in de basisschool .............................................................................................................................. 40
, 4
4.2 Voorwaarden voor goed mediagebruik ...................................................................................................... 40
4.2.1 Plaats van media in het didactisch proces........................................................................................... 40
4.2.2 Kwaliteitskenmerken ........................................................................................................................... 41
4.2.3 Technische vaardigheden .................................................................................................................... 41
4.3 Enkele media nader bekeken ...................................................................................................................... 41
4.3.1 Het bord op een verdiende eerste plaats? .......................................................................................... 41
4.3.2 Werkbladen/ werkboeken/ oefenbundels .......................................................................................... 42
4.3.3 Digitale media ...................................................................................................................................... 43
5. De rol van evaluatie ................................................................................................................................... 44
5.1 Een nieuwe evaluatiecultuur ....................................................................................................................... 45
5.2 Evalueren is meten -waarderen – beslissen ................................................................................................ 45
5.3 Evaluatievormen ......................................................................................................................................... 45
5.4 Situering van het onderwijsleerproces ........................................................................................................ 45
5.4.1 Instructie en evaluatie ......................................................................................................................... 45
5.4.2 Procesgerichte evaluatie ..................................................................................................................... 46
5.5 De rol van de leerlingen .............................................................................................................................. 46
5.6 De kwaliteit van de evaluatie ...................................................................................................................... 46
5.6.1 Betrouwbaarheid en validiteit ............................................................................................................. 46
5.6.2 Selfmade toetsen tegenover extern ontwikkelde evaluatie-instrumenten ........................................ 46
5.7 Andere evaluatiemethoden, ook in het basisonderwijs .............................................................................. 47
5.7.1 Zelfevaluatie ........................................................................................................................................ 47
5.7.2 Peerevaluatie ....................................................................................................................................... 47
5.7.3 Portfolio ............................................................................................................................................... 47
5.8 Coöperatief onderwijs met aandacht voor gedifferentieerd evalueren en rapporteren ............................. 47
4. Op weg naar een zorgbrede klaspraktijk .................................................................................................... 48
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gaelledebruyne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.54. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now