Je kunt een beschrijving geven van de standensamenleving in het ancien régime.
Je kunt uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was.
Je kunt met enkele voorbeelden uitleggen dat verlichte denkers nieuwe ideeën
hadden over goed bestuur.
De standensamenleving
Al sinds de middeleeuwen was er in Frankrijk een standensamenleving. Maatschappij was
ingedeeld in standen, elk zijn eigen plaats en taken. Je geboorte bepaalde de stand waartoe
je behoorde, 3 standen:
1. Geestelijkheid, moest bidden voor iedereen
2. Adel, verdedigde het land en hielp de koning bij het bestuur
3. Derde stand, zorgde voor voedsel en andere zaken
Geestelijken en edelen vormden een kleine groep, maar hadden bijna alle belangrijke
functies in de kerk, het leger en het bestuur. Ook bezaten ze groot deel van de grond en ze
hadden privileges (voorrechten). -> Ancien régime werd het later genoemd. (“het bestuur
van vroeger” frans).
De meeste mensen hoorden dus bij de derde stand en moesten wél belasting betalen.
Onderste en grootste laag bestond uit arme
loonarbeiders in de steden en boeren op het platteland.
Moesten hard werken, veel boeren bezaten klein stukje
land of pachtten land. Als ze deze huur en de belasting
hadden betaald, bleef er weinig geld voor ze over. Daar
bovenop moesten veel boeren één of meer dagen per
week gratis voor hun landheer werken.
18e eeuw, derde stand ontevreden over de standensamenleving, boeren waren erg arm. Rijke
stedelingen, die belastingen wel konden betalen, vonden het oneerlijk dat ze niks te zeggen
hadden in het bestuur
Verlicht denken
Tijdens de wetenschappelijke revolutie in de 17e eeuw hadden logisch nadenken en
experimenten op doen gezorgd voor nieuwe kennis. Vanaf 1650 zorgde dat voor meer
vertrouwen in menselijk verstand. Wie door logisch of rationeel denken de wereld beter
begreep, kon de wereld verbeteren.
Bijvoorbeeld de manier waarop mensen naar natuurrampen keken, eeuwenlang zagen
mensen dit als straf van God. Wetenschappers vonden dat maar bijgeloof. Zij hadden
, logische verklaringen voor onweer en andere natuurverschijnselen. -> konden technische
oplossingen bedenken, zoals een bliksemafleider.
Deze manier van denken, noemen we de Verlichting.
Verlichte denkers vonden dat je kritisch moest nadenken, wat de koning of kerk vertelde was
niet per se waar. -> Onderwijs en discussie belangrijk. Ook waren ze voor religieuze tolerantie
(verdraagzaamheid).
Nieuwe ideeën over goed bestuur
In heel Europa hadden verlichte denkers kritiek op de standensamenleving en het
absolutisme:
Vonden dat alle mensen van nature bepaalde rechten hadden, zoals recht op
natuurrechten (bijv. bezit en vrijheid). Verlichte denkers waren het er niet over eens
hoe je deze ongelijkheid beste kon oplossen. Verlichte denkers dachten er
verschillend over; Fransman Charles de Montesquieu stelde een scheiding van de
machten voor, macht moest in drieën verdeeld worden:
1. Een vergadering van vertegenwoordigers van het volk maakt de wetten
(wetgevende macht).
2. Koning en regering voerden de wetten uit (uitvoerende macht).
3. Rechters geven straffen als burgers, koning, of regering niet aan de wetten
houden (rechtsprekende macht).
Absolute vorsten in Europa waren niet blij met de nieuwe, verlichte ideeën. Ze verboden de
boeken waarin stond dat er kritiek was op de koning en de kerk (censuur). -> Vooral
Frankrijk.
-> Toch konden ze de verspreiding van verlichte ideeën niet tegenhouden, koffiehuizen en
huiskamers kwamen burgers en geleerde bijeen om te discussiëren.
-> Het publiek debat ontstond: velen in de samenleving praatten mee, mening koning en
kerk was niet meer allesbepalend.
Paragraaf 2, Franse revoluties
Leerdoelen:
Je kunt beschrijven hoe de Franse Revolutie begon en wat daarvan de oorzaken
waren.
Je kunt uitleggen welke politieke en sociale veranderingen het gevolg waren van de
Franse Revolutie.
Je kunt uitleggen hoe de Franse Revolutie uitliep op een schrikbewind.
Een nieuwe volksvertegenwoordiging
Einde 18e eeuw, Lodewijk de 16e (XVI) koning van Frankrijk. Probleem: Frankrijk had veel
oorlogen gevoerd, -> veel schulden, gingen bijna failliet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsevdlaanx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.11. You're not tied to anything after your purchase.