Deze samenvatting is gebasseerd op de cursus, mijn notitie's en de powerpoints
Voor de examens zal ik enkel van deze samenvatting leren.
De samenvatting is normaal volledig
mogelijks staan hier en daar type foutjes, mijn excuses hiervoor
Met het leren van deze samenvatting een 14/20 behaald
Economie A - hoofdstuk 1
WAT IS ECONOMIE
Koen Schoors
1. WAT IS ECONOMIE
In de maatschappij waarin we leven zijn er ondernemers, producenten, investeerders, …. Deze dragen allemaal bij aan
het complexe systeem waarbij alle activiteiten samenkomen.
Consumenten Consumenten maken keuzes over het aanschaffen van goederen en diensten voor eigen
gebruik binnen het beschikbare budget.
Producenten Producenten maken keuzes over het tot stand brengen van goederen en diensten en
bieden die aan op de markt.
Prosumenten Prosumenten zijn consumenten die ook goederen of diensten aanbieden in markten die
voorheen door de klassieke producenten of bedrijven bespeeld worden.
➢ Denk aan mensen met zonnepanelen die energie produceren en ook energie
consumeren
Invisible hand De werking van de vrije markt die vanzelf tot maximale welvaart leidt
Schaarste Een middel is schaars wanneer de mogelijke aanwendingen van een middel de
beschikbaarheid van dat middel overstijgen
➢ Goede beheer van maatschappelijke middelen is belangrijk door de schaarsheid
➢ Schaarste en zeldzaamheid zijn niet hetzelfde
➢ Ook niet zeldzame artikelen kunnen schaars zijn (bv. drinkwater, schaarste in
Afrikaanse landen
➢ afruil en trade-off
= altijd keuzes maken en dingen moeten laten vallen
= “There is no such thing as a free lunch”
Is onze behoefte onbeperkt? → Case study: is vrije tijd schaars?
➢ CONCLUSIE: Behoefte vervangen elkaar wanneer er 1 voldaan is
Economie Sociale wetenschap die keuze inzake productie en consumptie onder voorwaarden van
schaarste bestudeert, inclusief de gevolgen van de keuzes voor de maatschappij
Welvaart De mate waarin schaarste wordt verminderd
OESO Organisatie economische samenwerking en ontwikkeling
➢ Heeft o.a onderzoek gedaan naar de dalingen in het aantal werkuren per week in
landen over Europa
ECONOMISCHE BEHOEFTEN:
= de verlangens van de mens waaraan hij/zij slechts kan voldoen door het inzetten van schaarse middelen
➢ Primaire behoeften: de levensnoodzakelijke behoefte bv. eten, fysieke bescherming
➢ Secundaire behoeften: niet levensnoodzakelijk en laat de mens toe om te ontwikkelen
➢ Tertiaire behoeften: de luxe goederen
Sommige stellen dat behoeften wellicht onbeperkt zijn. Voor elke al ingevulde behoefte is er altijd een nieuwe, niet
ingevulde behoefte.
1
, 2. KEUZE, AFRUIL EN OPPORTUNITEITSKOSTEN
Bij het maken van keuzes is het ook belangrijk om te kijken naar de kosten of opbrengsten van het alternatief. Dit
heeft te maken met de
OPPORTUNITEITSKOST: De niet gerealiseerde opbrengst van het best mogelijke alternatief voor de gemaakte
keuze. De opportuniteitskost meet de gemiste opbrengst van een alternatief middelengebruik en is meestal de
belangrijkste kost van een afruil. Hiervoor kan men kijken naar de waarde die een persoon aan een goed geeft of naar
de effectieve marktprijs.
In economische context worden voor de winstberekening de opbrengsten verminderd met de kosten, inclusief de
opportuniteitskosten.
ECONOMISCHE WINST: De opbrengsten verminderd met de kosten (kosten inclusief de opportuniteitskosten)
3. KOSTEN TEGENOVER BATEN, SHORTCUTS OF DE MARGINALE ANALYSE
Keuzes maken is in vele situaties zeer complex, wanneer we dit doen uit “impuls” of op z’n minst zonder te veel na te
denken over de toekomst spreken we van:
MENTAL SHORTCUT: Een eerder intuïtieve beslissingsregel door het onvermogen om alle informatie te verwerken of
doordat relevante informatie ontbreekt. (= snelle redeneringen)
MARGINALE KOSTEN: De kosten van een bijkomende eenheid inspanning, output of productie
MARGINALE BATEN: De baten of opbrengst van een bijkomende eenheid inspanning, output of productie
Rationele mensen vergelijken de marginale opbrengsten en kosten
➢ Marginale veranderingen: Kleine incrementele veranderingen aan een bestaand plan of bestaande actie
➢ Kosten gemaakt in het verleden bepalen de keuzes in de toekomst NIET
voorbeeld: studieduur in functie van marginale opbrengsten en kosten
➢ De baat van je investering is in dit geval de verworven kennis
● De marginale baat = de jaarlijkse verbetering (1 eenheid verandering) van de verworven kennis
➢ De opportuniteitskosten zijn in dit geval de loon die je niet verkrijgt doordat je geen job beoefend
● De marginale kost = de kost per bijkomend studiejaar
➢ Het snijpunt van de marginale baat en marginale kost geeft de optimale inspanning of productie
➢ Economische recessie veroorzaakt een daling van de marginale kost
● Het evenwichtspunt zal bij een langere studieduur liggen
2
, 4. HET GEBRUIK VAN MODELLEN EN AANNAMES
In de economische wetenschap gebruiken we vaak aannames en modellen om bepaalde systemen vereenvoudigd
voor te stellen.
➢ Er wordt begonnen vanuit een theoretisch abstract model om de observaties te helpen verklaren (inductie)
➢ Uit de modellen volgt een hypotheses (deductie)
➢ Door verzamelen en analyseren van gegevens om de theorieën te testen en eventueel bij te stellen (inductie)
● Modellen zijn trouwens altijd een vereenvoudiging van de werkelijkheid
Veel voorkomende aannames binnen de economie:
Ceteris paribus Deze latijnse term betekent letterlijk: “het overige gelijk
blijvende”. Deze term wordt gebruikt om aan te duiden dat
we bij de studie van het verband tussen een aantal
economische grootheden aannemen dat alle overige
factoren niet aanwezig zijn.
Mens is rationeel en streeft naar eigen belang Deze aanname is NIET altijd accuraat aangezien mensen
ook dingen doen zonder dat dit uit eigen belang is
Maximale winst Er zijn ook bedrijven met andere doelstelling waarbij
maximale winst niet de hoofdzaak is
Perfecte informaties De aanname dat alle kopers en verkopers in een bepaalde
markt een perfecte kennis hebben van de prijs, het nut, de
kwaliteit en de productiekosten van het betreffende goed (of
de betreffende dienst)
➢ Een sensitiviteitsanalyse is een pragmatisch
antwoord van modelbouwers op het ontbreken van
perfecte informatie
➢ Economische modellen zijn geen doel op zich maar willen ons begrip van een zeer complexe realiteit
verhogen
➢ De aannames zijn in de realiteit niet correct maar zorgen voor de vereenvoudigde weergave
5. HET EERSTE MODEL: DE GRENS VAN DE PRODUCTIEMOGELIJKHEDEN
PRODUCTIEFACTOREN De schaarse middelen die producenten inzetten om tot een productie
te komen
PRODUCTIEMOGELIJKHEDEN GRENS Een curve die de maximale productie van combinaties van 2
goederen voorstelt bij stabiele productiefactoren en technologie
voorstelling productiemogelijkheden grens
3
, Stel een economie waarbij slechts 2 producten geproduceerd worden, ananassen en kokosnoten.
➢ Een visuele weergave van alle mogelijke combinaties van hoeveelheden ananassen en kokosnoten
➢ Op de grens (PMG) ligt de maximale productie die mogelijk is van combinaties
➢ Alles boven de grens is onbereikbaar, onder de grens is het haalbaar.
DE FIGUUR TOONT:
➢ De opportuniteitskost, dit zie je op basis van de verandering in x en de gevolgde verandering in y
● Hoeveel je van goed A moet opofferen voor de productie van goed B
➢ Schaarste en keuze (je kunt niet onbeperkt produceren)
➢ Efficiëntie: bij alle combinaties onder de PMG is er geen volledige efficiëntie
➢ Heterogeniteit productiefactoren: specialisatie in bepaalde producten / andere productie voorwaarden
● Homogene productie factoren zouden een rechte weergave hebben aangezien de
productievoorwaarden gelijk zijn. De kost voor de productie van goed A is gelijk aan de kost voor
de productie van goed B.
➢ De efficiëntie wilt niet zeggen dat er een gelijk aantal producten is
PARETO - EFFICIËNTIE:
Een verdeling van productiemiddelen is Pareto-efficiënt als je van geen enkel goed meer kunt produceren zonder
van een ander goed minder te produceren. Alle punten op de productiemogelijkheden grens, en alleen deze, zijn
pareto-efficiënt
ONGELIJKMATIGE VERSCHUIVING VAN DE PRODUCTIEMOGELIJKHEDEN GRENS:
Bv. Als er een verbetering is in de productiviteit in de productie van 1 product
ECONOMISCHE GROEI: een toename van het niveau van de economische activiteiten
➢ Zorgt voor een gelijke verschuiving van de PMG, bv door een toename van alle productiefactoren of een
verbetering van de technologie.
RECESSIE: Een tijdelijke afname van het niveau van de economische activiteit die minstens twee kwartalen
aanhoudt.
LEES: CASE - EFFECT VAN MIGRATIE OP DE PMG (= dia 24, hoofdstuk 1)
6. HET TWEEDE MODEL: DE ECONOMISCHE KRINGLOOP
ECONOMISCHE KRINGLOOP: Een schematisch model van de werking van de economie dat de relaties tussen de
verschillende economische agenten als een systeem illustreert.
➢ Hierin wordt ervan uitgegaan dat de totale productie geconsumeerd of geïnvesteerd wordt.
MODEL 1:
De vereenvoudigde economische kringloop
➢ Voorstelling van de geld en reële stromen
➢ De gezinnen leveren productiefactoren aan de
……………. bedrijven
➢ Op de kapitaalmarkt stellen de gezinnen direct en
………… indirect kapitaal ter beschikking
➢ Op de arbeidsmarkt worden de gezinnen vergoed .
- in de vorm van een loon
➢ De eenvoudige kringloop is rond of gesloten
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juttaswerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.54. You're not tied to anything after your purchase.
