1 KASTE, STAND EN KLASSE: VERBORGEN PIJN VAN
GELIJKHEID
Om de ongelijkheid van onze samenleving te schetsen kijken we naar de Titanic. Je
overlevingskansen hingen af van welke klasse je behoorde en of je een vrouw, man of kind
was.
Ongelijkheid is er in alle landen maar niet overal hetzelfde. In vergelijking met een paar
eeuwen geleden leven we in een maatschappij dat gelijkheid nastreefd.
Einde 19de eeuw Einde 20ste eeuw
Rijkste 0,5% Bezit 44% van het vermogen Bezit 22% van het vermogen
Rijkste 5% Bezit 79% van het vermogen Bezit 54% van het vermogen
Nico Wilterdink: maakte schatting verdeling vermogen in Nederlandse samenleving
20ste eeuw -> vermogen werd gelijker verdeeld (nog steeds ongelijk)
1980 -> keerpunt: terug toenemende ongelijkheid
world inequality
database heeft
deze cijfers tot Omkeerpunt
licht gebracht. e
Oorzaken?
1. Technologie
2. Immigranten
3. Minder macht
arbeiders
Sociologen
onderscheiden verschillende soorten van sociale stratificatie (wijze waarop ongelijkheid in
een samenleving vorm krijgt)
Bv: slavernij (ene persoon is eigenaar van de andere)
1.1 KASTE EN STAND
Een andere vorm van extreme ongelijkheid is het kastensysteem.
Duidelijkste vorm uit het Hindoeïsme (4 grote kasten onderscheiden)
Je wordt geboren en sterf in je kaste
Strakke regels over hoe kasten zich mogen kleden en contact hebben met andere
kasten (beperkte interactie)
, Geen oordeel kwaliteiten van het individu
Posities gelegitimeerd door geloof of opvatingen kosmos
Sociale sluiting: groepen trachten controle over middelen te behouden en deze af te
schermen van andere groepen
Kastenmaatschapijen en samenlevingen met slavernij: Ongelijkheid wordt erkend en
gebruikt als uitgangspunt om mensen sociaal te plaatsen. Formele en feitelijke ongelijkheid.
egalitaire samenleving: formele gelijkheid maar feitelijke ongelijkheid
1.2 KLASSEN
slavernij, kasten, standen -> afgeschaft
hedendaagse stratificatie -> klassenkarakter
niet meer door geboorte of god bepaald
sociale groepen die in verschillende mate toegang hebben tot goederen
ongelijkheid betrekking tot individu, status hangt af van persoonlijke kenmerken
Wanneer wettelijke ongelijkheid wordt afgeschaft blijft de sociale ongelijkheid vaak bestaan.
Bv wanneer de slaven vrij werden gingen ze de feitelijke ongelijkheid verklaren door
ethnische achtergrond
Dumon: “schaf de oude manieren van onderscheiding af en je krijgt racisme”
ongelijkheid blijft dus bestaan!
We zijn met de overstap van stand naar klasse een egalitaire ongelijke samenmeving
geworden
2 PERVERSE COMPENSATIES
Overal is er een ongelijke verdeling van goederen, diensten, rechten etc. te vinden.
2.1 ONGELIJKHEID EN COLLECTIVITEIT
Ongelijkheid =/= verschil
alle mensen verschillen van elkaar (vaak natuurlijke verschillen bv haarkleur)
natuurlijke rangverschillen: wanneer je voordelen krijgt door natuurlijke verschillen
we spreken nu meer over ongelijkheid door sociale groepskenmerken. Bij verschillen tussen
groepskenmerken is er ook niet altijd sprake van ongelijkheid.
Sociale differentiatie (Dahrendorf): verschillende soorten rollen vervullen zonder dat
er een verschil van waardering is
Sociale stratificatie: wel verschil in waardering, rijkdom etc. tussen sociale posities,
de ene sociale positie hoger dan de andere, hangt samen met ongelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ambervanransbeek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.38. You're not tied to anything after your purchase.