H8: Attributietheorie
Attributies geven antwoord op “wat is de oorzaak?”
Iedereen probeert constant waarneembaar gedrag te verklaren door middel van niet-
waarneembare oorzaken, volgens Heider
1 FUNDAMENTEN
Andere soorten attributies die niet louter oorzakelijk zijn:
1. Dispositionele attributie: verklaringen in termen van persoonlijkheidstrekken
2. Redenen: doel van gedrag verklaren, niet de oorzaak maar wel de waarom
3. Excuses: verklaringen om verantwoordelijkheid te ontkennen, gegeven in plaats van
de echte oorzaak.
1.1 CAUSALE DIMENSIES
Dimensies van causaliteit:
Locus (intern of extern)
Stabiliteit
Controleerbaarheid
(intentionaliteit)
Globaliteit
Oorzaken kunnen geplaats worden
op elk van deze dimensies.
1.2 SPONTAAN EN
BEWUST ZOEKEN VAN OORZAKEN
Mensen gaan vaak spontaan verklaringen geven voor gedrag.
Onverwachte gebeurtenis grotere attributionele activiteit
Negatieve gebeurtenis grotere attributionele activiteit
Verlies van controle meer attributies
Negatieve gemoedstoestand meer attributies om gevoelens af te zwakken of een
oplossing te zoeken
Conversationele regels sprekers geven enkel verklaringen die informaties zijn voor
de luisteraar
1.3 AFLEIDEN VAN OORZAKEN: COVARIATIE
Waarnemers gaan de oorzaak van een gebeurtenis zoeken door covariatie. Het effect wordt
toegeschreven aan de conditie Die aanwezig is als het effect aanwezig is en die afwezig is als
het effect afwezig is. (Kelley)
, 1.3.1 Kelley’s ANAVO model
Covariatieprincipe = ANOVA model
Bij het toeschrijven van de oorzaak zijn 3 soorten informatie essentieel, deze beschrijft de
variatie van het resultaat over de personen, tijd en stimuli.
1. Consensus: de mate waarin her resultaat voorkomt bij alle of enkele actoren
2. Consistentie: de mate waarin het resultaat voorkomt op alle of 1 tijdstip(pen)
3. Distinctiviteit: de mate waarin het resultaat optreedt bij alle of 1 stimuli
Op basis van deze informatie kan de waarnemer een oorzaak toeschrijven aan 1 van deze
condities of een combinatie ervan.
Kritiek:
Covariatie is niet onfeilbaar en niet de enige manier
Proefpersonen worden vaak informatie aangeboden waarin de covariatie reeds
verwerkt was.
Mogelijk dat het eigenlijke denkproces anders verloopt
1.3.2 Joint model van Van Overwalle en Heylighen
Dit is gebaseerd op een combinatie van 2 causaliteitsprincipes van verschil en
overeenkomst. Het is een uitbreiding van het ANOVA model.
Methode van verschil: vergelijkt gebeurtenissen met verschillende effecten, en stelt dat de
oorzaak ligt bij de conditie die het verschil maakt in beide gevallen. (interne, onstabiele en
specifieke oorzaken)
Methode van overeenkomst: vergelijkt gebeurtenissen met hetzelfde effect en stelt dat de
oorzaak de conditie is die altijd aanwezig is samen met het effect. (externe, stabiele en
globale oorzaken)
Dit is het enige model tot het verband leg tussen het waarnemen van oorzaken en causale
dimensies die belangrijk zijn in motivatie en emotie.
1.4 IMPLICIETE ATTRIBUTIES: CONNENTIONISTISCHE
BENADERING
Causale verbanden worden voor onbewust gelegd zodat we weten wat er gebeurt.
1.4.1 Spontane attributies
Als verklaring voor spontane causale oordelen hebben we connectionistische modellen.
Deze zijn gebaseerd op eenvoudige, mechanistische principes van leren of conditioneren.
Oorzaken = connecties tussen stimuli en het gevolg
Deze connecties kunnen geleidelijk aangebouwd worden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ambervanransbeek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.07. You're not tied to anything after your purchase.