Summary
Risicomanagement samenvatting Paul Claes
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Risicomanagement Paul Claes, Rob Lengbeek. Hoofdstuk 1,2,3,4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followeline0104
Reviews received
Content preview
H1. Risico’s en risicomanagement – introductie en ontwikkeling1.1 Behoefte aan zekerheid
Reiner Klingholz (1992). Ook al gedragen mensen zich in hun dagelijks leven niet altijd risicomijdend en doordacht,
vooropgesteld kan desondanks worden dat de behoefte aan zekerheid tot de belangrijkste behoeften van de mens
gerekend kan worden. Abraham Maslow onderscheidt 5 typen van menselijke behoeften:
Zelf-
ont
ploo
iing
Waardering
(succes, prestige)
Liefde, sociale contacten
(genegenheid, erbij horen)
Veiligheid
(bescherming, econoische zekerheid)
Fysieke behoeften
(eten, drinken, slapen, seks)
Groeimotieven
Sociale motieven
Overlevings-
motieven
Deskundigen hebben systemen opgebouwd en structuren geschapen, waardoor de kans om getroffen te worden
door enig onheil, drastisch is afgenomen. Mensen proberen risico’s te interpreteren vanuit hun ervaringskader. Vaak
is de voorstelling die zij hebben, niet correct en projecteren zij dergelijke gebeurtenissen zelden op zichzelf. Het is
nodig dat zij zich verdiepen in de risico’s waaraan zij blootstaan > toepassen van risicomanagement.
1.2 Introductie van het begrip risico
Risico: het gevaar van schade of verlies.
↓ ↓
Onzekerheid Gebeurtenis
Dit is een vereiste om met negatieve
een gebeurtenis of uitkomst
omstandigheid als
risico te zien.
1.3 Globale begripsbepaling van risicomanagement
In de westerse maatschappij zijn mensen erin geslaagd redelijke zekerheden te scheppen voor de primaire
levensbehoeften. Ze hebben geleerd om te gaan met de risico’s die het vervullen van deze levensbehoeften
,bedreigen. Mogelijkheden om beter te voorzien in levensbehoeften > systemen en structuren ontwikkeld > ontstaan
nieuwe risico’s > calamiteitenkarakter toegenomen.
Omvangrijke calamiteiten vormen slechts het topje van een ijsberg van risicoproblemen, waarmee iedereen
geconfronteerd kan worden (Groningen). In het bedrijfsleven heeft dit besef geleid tot het concept
risicomanagement. Risicomanagement: analyse en beheersing van allerlei zuiver financiële risico’s.
Industriële sector > alle maatregelen die zijn gericht op het borgen van de kwaliteit, continuïteit
en veiligheid van processen en producten.
Accountancy > het al dan niet voldoen aan voorschriften voor bedrijfsvoering en verslaglegging. Projectmatig werken
(ICT of bouw) > gericht op bescherming van de projectdoelstellingen in termen als budget, tijd en kwaliteit.
Juristen > juridische controlling, gericht op analyse en beheersing van aansprakelijkheidsrisico’s en juridische
onaanvechtbaarheid van contracten.
Risicomanagement heeft zich ontwikkeld tot onderdeel van de algemene aansturing van een onderneming of
instelling. Gericht op de realisatie van de doelstellingen en het voortbestaan van de onderneming te beschermen.
Heeft enerzijds betrekking op strategische risico’s, commerciële risico’s en organisatorische risico’s (dynamische
risico’s) en op risico’s die kunnen leiden tot schade of verlies (verzekerbare of statische risico’s).
1.4 Redenen voor risicomanagement
Risicomanagement > structuur geven aan bescherming continuïteit onderneming en realisatie doelstellingen,
bescherming mensen en hun belangen.
1.4.1 Wet- en regelgeving
Maatschappelijke ontwikkelingen en wetgeving hebben ook een impuls gegeven aan de toename van de behoefte
aan risicomanagement.
Wetgeving relevant voor risicomanagement
Wetgeving waaruit het belang van risicomanagement indirect voortvloeit: ontwikkeling van de
aansprakelijkheidswetgeving, jurisprudentie en arbeidswetgeving. Aansprakelijkheidsrecht is voor veel bedrijven en
organisaties aanleiding geweest om zorgvuldiger om te gaan met het aansprakelijkheidsrisico. De noodzaak van
risicomanagement wordt versterkt door het afslanking van sociale verzekeringen.
Wetgeving waar risicomanagement direct uit voortvloeit
Corporate-governanceregels verplichten organisaties direct tot het toepassen van risicomanagement. Amerikaanse
wet Sarbanes Oxley > bevordering transparantie, regels voor financiële controle en bewaking integriteit
onderneming. Nederland Commissie Tabaksblad > ‘Nederlandse corporate governance code’ voor beursgenoteerde
ondernemingen, later ook private en semipublieke sectoren. België > Corporate-governanceregelgeving. Deze
corporate-governancecodes richten zich op een verantwoord ondernemingsbestuur, hieronder valt ook het
aantoonbaar goed en gestructureerd omgaan met risico’s.
International Financial Reporting Standards (IFRS) voor beursgenoteerde bedrijven. Eisen m.b.t. financiële
verslaggeving en bepalingen over het omgaan met risico’s.
Basel-akkoorden, hiermee worden de (3) akkoorden aangeduid die zijn gesloten door het Basel Comité voor
internationaal banktoezicht. Zij hebben als doel internationale voorschriften te formuleren voor het vormen van
voldoende kapitaalreserves bij banken > bevorderen financiële veiligheid en gedegenheid bij banken bevorderen.
Basel-I akkoord: bij verlenen van krediet 8% eigen vermogen reserveren. Basel-II: regels m.b.t. het eigen vermogen
van schuldenaar voor bedrijfskredieten. Basel-III: verhoogt kapitaaleisen voor de banken verder (banken moeten een
grotere buffer hebben voor tijden waarin de situatie op de financiële markten verslechtert).
Solvency-richtlijn: voor verzekeringsindustrie, gericht om solvabiliteit van verzekeraars (uitkeringszekerheid) te
beschermen. 1. financiële eisen 2. eisen t.a.v. governance, risicomanagement en supervisie 3. Eisen t.a.v. rapportage
en transparantie.
, 1.4.2 Verzekeringsindustrie
Verzerkerbaarheid van risico’s en prijsniveau van verzekeringen geven ook aanleiding tot het toepassen van
risicomanagement. Bedrijven verzekeren risico’s, omdat zij hierdoor toekomstige onzekere verliezen omzetten in
een zekere, voorspelbare kostenfactor, de verzekeringspremie. Door wisselingen in de capaciteit van de
verzekeringsindustrie is het niet altijd mogelijk om bestaande risico’s op ongewijzigde voorwaarden te verzekeren of
nieuwe risico’s te accepteren (WTC New York). Verzekeringsindustrie heeft zich in allerlei risico’s verdiept en grote
deskundigheid verworven om tot een verstandig acceptatiebeleid te komen en een verantwoorde prijs voor
verzekeringen te bepalen. De verzekeraar kijkt naar de te verliezen risico’s in relatie tot de potentiële
winstmogelijkheden die verzekering voor hem met zich meebrengt. Verzekeraard bieden hun klanten ook
risicomanagementadvisering en verwante dienstverlening aan.
1.5 Ontwikkeling van risicomanagement
Beveiligingsindustrie, hier heeft risicomanagement al snel de stempel gedrukt op het denken aan grote groepen
mensen die zich voor hun beroep met risico’s bezig moeten houden.
1.5.1 Organisaties en richtlijnen
Risicomanagement werd sterk gedomineerd door het verzekeringsdenken. American Society of Insurance Managers
(ASIM) > Risk and Insurance Management Society (RIMS). Soortgelijke organisaties in Nederland > Genootschap voor
Risicomanagement, de Nederlandse Associatie van Risk en Insurance Managers (NARIM), Belgian Risk Management
Association (BELRIM). Deze worden overkoepeld door de in Brussel gevestigde Federation of European Risk
Management Association (FERMA). In 2002 European Risk Management Standard ontwikkeld (blauwdruk voor
inrichting risicomanagementproces).
2009 > ISO richtlijnen, net als FERMA een standaard, bedoeld als leidraad voor de opzet van risicomanagement
binnen organisaties, als paraplu voor alle managementdisciplines gericht op het beheersen van risico’s. Publicatie
Guide Risk Management Vocabulary om eenheid te krijgen in de bij risicomanagement gebruikte definities en
terminologie.
1.5.2 Opkomst van Enterprise risk management
Risicomanagement legt de nadruk op de beheersing van statische risico’s > risico’s die alleen een neerwaartse
dimensie hebben (gebeurtenis met verlies). Jaren 90 > Enterprise risk management (ERM) > beheersing alle risico’s
van een organisatie (organisatie breed risicomanagement). Dit management richt zich ook op de dynamische risico’s
(ondernemersrisico’s), financiële of strategische risico’s die een organisatie loopt tijdens het nastreven van haar
doelstellingen en die positieve of negatieve gevolgen kunnen hebben, en de wet -en regelgeving.
Na wet van Sarbanes Oxley > belang ERM steeg. Opstellen nieuwe richtlijnen door comité (COSO), raamwerk voor
interne controle van organisaties (COSO I). In 2003 aangepast en uitgebouwd tot ‘Enterprise risk management
framework’ (COSO II). Geeft een definitie van risicomanagement, aanwijzingen voor de manier waarop
risicomanagement kan worden gestructureerd, gemeenschappelijke uitgangspunten voor risicomanagement en een
gemeenschappelijke ‘taal’ voor het voeren van risicomanagement. COSO II voor veel organisaties de opzet voor
risicomanagement.
1.5.3 Management van verzekerbare risico’s versus ERM
ERM wordt beschouwd als een verbreding van risicomanagement die zowel het traditionele risicomanagement in
zich opneemt en ook andere risicogebieden (alle risico’s organisatie).
Risicomanagement van statische risico’s: de risicomanager kan de organisatie inhoudelijk ondersteunen bij de
identificatie, analyse, beheersing en opvang van financiële gevolgen van deze risico’s. Beheersing van dynamische
risico’s wordt gedaan binnen de bestaande managementdisciplines van een onderneming (marketing, juridische
zaken, strategie). ERM is vooral een platvorm om centrale uitgangspunten voor risicobeheersing te formuleren,
kennis over risico’s inzichtelijk te maken, interdisciplinaire effecten te verdelen, prioriteiten en acties voor de
beheersing te definiëren. Inhoudelijke kennis over risico’s en het initiatief en verantwoordelijkheid voor
risicobeheersing zijn managementdisciplines.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eline0104. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now