Nederland wordt bestuurd door het openbaar bestuur. Het begrip overheid is ruimer dan
het begrip openbaar bestuur. Het openbaar bestuur is het deel van de overheid dat zich
bezighoudt met besturen (de rechterlijke instanties en formele wetgever bv niet).
We hebben openbare besturen op verschillende niveaus:
1. Het rijk, landelijk
2. De provincies, provinciaal
3. De gemeentes, gemeentelijk
4. (Waterschappen)
Dagelijks bestuur Algemeen bestuur …
Landelijk Regering Minister-president
Provinciaal Gedeputeerde Provinciale staten Commissaris van de
staten koning
Gemeentelijk College van B&W Gemeenteraad Burgermeester
Waterschappen Dagelijks bestuur
van het waterschap
De wet geeft regels voor de organisatie van het openbaar bestuur, geeft het bestuur
bevoegdheden en stelt regels aan besturen. Maar de wet geeft niet in detail aan wat het
bestuur moet doen.
Een openbaar bestuur moet in het algemeen belang handelen. Ze verrichten ook publieke
taken, dit zijn taken die je niet aan de burgers over kan laten.
Je hebt een decentraal en een centraal bestuur. Het decentrale bestuur kan besturen vanuit
autonomie of medebewind: art. 124 Gw
Autonomie: regelingen en bestuur van hun eigen huishouding.
Medebewind: besturen vanuit een door een hogere overheid opgedragen bevoegdheid.
Meestal gevorderd via een wet in formele zin.
Tot het einde van de 19de eeuw waren we een nachtwakerstaat, dit betekent dat de overheid
zich alleen bezighield met de kerntaken defensie, orde, veiligheid en bepaalde
infrastructuur. Door de sociale kwestie, oorlogen, bevolkingsgroei en de industriële revolutie
veranderde Nederland in een verzorgingsstaat. We zijn een sociale rechtsstaat, de overheid
zorgt ook voor een fijn leefklimaat. Door de opkomst van de verzorgingsstaat hebben we
steeds meer bestuur wetgeving hebben gekregen.
Het bestuur moet ook tegen de wil van de burgers kunnen optreden.
Het bestuur moet per geval beoordelen of er een bevoegdheid wordt verleend (in concreto).
Denk hierbij bv aan een vergunningsbevoegdheid of een handhavingsbevoegdheid. Ook
kunnen bestuursorganen uit de wet de bevoegdheid ontlenen tot een vrijstelling of
ontheffing van wettelijke voorschriften.
, Besturen is aan strakke regels onderheven. Het moet in het algemeen belang zijn, daarbij
heeft de wetgever een aantal randvoorwaarden gegeven.
- Het bestuur mag niet handelen als de formele wetgever hier geen bevoegdheid voor
heeft gegeven. Wetmatigheid van bestuur, legaliteitenbeginsel
- Een bestuursorgaan mag zijn bevoegdheid niet naar willekeur gebruiken
De wetgever moet bepalen welke belangen moeten worden behandeld met een
bevoegdheid. De bevoegdheden worden naar een doel afgebakend, hierdoor kan het
bestuur niet alles met een bevoegdheid doen. Een bevoegdheid heeft een speciale functie
en dient voor een specifiek doel specialiteitsbeginsel.
Hoofdregel: bestuursbevoegdheid is gebaseerd op de wet.
Een bestuursbevoegdheid is een publiekrechtelijke bevoegdheid uitgevoerd door een
bestuursorgaan.
Hoofdstuk 1 nog verder aanvullen……..
Hoofdstuk 2
De verhouding tussen burger en bestuur is gebaseerd op een aantal uitgangspunten en
basisbeginselen.
De beperkingen die de wet stelt zorgen ervoor dat een bestuursorgaan niet naar willekeur
kan handelen.
Bestuursorgaan = orgaan van de overheid, belast met de behartiging van algemene
belangen.
Belanghebbende = een persoon of entiteit wiens belang rechtstreeks bij de uitoefening van
een bestuursbevoegdheid is betrokken.
De verhouding tussen burgers en bestuur is eenzijdig. Voor het uitoefenen van een
bestuursbevoegdheid is de wil van de burgers niet van belang. Dit kan dus ook tegen hun wil
in. Een bestuursorgaan kan dus ook de rechtspositie van een burger wijzigen. Er zijn wel
regels waar het bestuursorgaan zich aan moet houden.
Wetgeving geschiedt in het bestuursrecht niet alleen door de formele wetgever maar ook
door het bestuursorgaan. Er is in zekere mate een bestuurlijke vrijheid.
De uitoefening van een bestuursbevoegdheid leidt tot een besluit.
In het bestuursrecht zijn de 3 belangrijkste bouwstenen:
- Bestuursorgaan
- Bestuursbevoegdheid/besluit
- Belanghebbende
Bestuursorganen zijn vaak verenigd in een groter verband, dit noemen we dan het openbaar
lichaam. Het openbaar lichaam heeft rechtspersoonlijkheid.
Een publiekrechtelijke handeling = een besluit in de regel gebaseerd op openbaar gezag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kiek0808. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.