Summary
HFST 9 Aardwetenschappen - samenvatting
- Course
- Institution
Samenvatting HOOFDSTUK 9: Atlantische Oceaan - Aardwetenschappen gegeven door Prof David van Rooij
[Show more]
Seller
Follow
BioIngenieur
Reviews received
Content preview
9 De Atlantische oceaan+ leg tabel van vorig hfst ernaast
Oceanen belangrijk omwille van klimaat, gekoppeld
Klimaat nu door Atlantische oceaan gedomineerd
Nu evolutie Atlantische oceaan bekijken
Concepten van afgelopen lessen gebruiken: tektoniek, gesteentevorming,
atmosfeer
Werking oceaan door:
o Oppervlakte circulatie
o Diepwater circulatie
o Atmosferische circulatie
Reconstructie van een oceaan
Paleoceanografie
= reconstructie van een oceaan, achterhalen via
Seismische stratigrafie
Paleomagnetisme: info over continenten, niet voor klimaat
Sedimentaire archieven wel info over klimaat, via boorkernen
Geochemie op toepassen om zo karaktereigenschappen oceaan te
bepalen
o Fysisch: temperatuur, saliniteit en dichtheid van water
o Chemisch: zuurtegraad, opgeloste CO 2
o Biologisch: de productiviteit
Maar kan niet bv thermometer erin steken en zo temp van dan weten
du maken ze gebruik van proxies (benadering)
In laatste 5 miljoen jaar sterke overgang van relatief warm relatief
koud klimaat (klimaatopwarming nog niet echt significant verschil
getoond in de grafiek)
Proxies
Moet hiervoor klimaat archief voor vinden dat zo continu mogelijk is
Mogen geen hiaten inzitten
Geen chemische of fysische verstoring, geen diagenese mag er
geweest zijn
Meest gebruikte proxies: stabiele zuurstofisotopen δ 18O en stabiele
koolstofisotopen δ 13C
Optie 1: ijsboringen op Antarctica en Groenland
o Geven hoofdzakelijk atmosferische info dat we niet uit oceanen
halen maar uit ijs
o Pakken zuurstof uit ijs maar ook CO2 en methaan van toenmalige
atmosfeer in luchtbellen <=> geen luchtbellen in oceanisch
sediment te vinden
o Kan boringen tot 3km diep
Optie 2: naar oceanen kijken: sedimentkernen
, o Langst passieve randen want dikke sedimentlagen, continue
sedimentreeks
o Geen actieve randen want aardbevingen en vormt geenkoolstof uit
dikke sedimentlagen (discontinu)
o Door precipitatie van kalk zuurstof en het calciet uit het skelet
kunnen halen uit:
Planktonische foraminiferen
In fotische zone
Best atmosferische en lokale karakteristieken weergeven
Indicatie voor regionale klimaat toen der tijd
Bentische foraminiferen
Op de zeebodem
Halen zuurstof en koolstof uit diepwater (antarctisch bodemwater of noord
Atlantisch bodemwater) komt van noord- en zuidpool
= thermohaliene bodemwater
Geeft globaal beeld van het klimaat toen der tijd
Stabiele zuurstofisotopen = paleothermometer
o Natuurlijke fractionatie
o Ice volume effect adhv hiervan temperatuur bepalen
o Verhouding 18O /16O
o Stabiele δ 18O uit ijs en oceanen gehaald
δ 16O is lichter en verdampt sneller
δ 18O is zwaarder
Normaal initieel gelijke hoeveelheid 16O en 18O, 16O verdampt
sneller dus in de oceanen zal het aandeel δ 18O groter
worden= aanrijking in de oceaan
δ 16O gaat naar land en precipiteert (18 ook maar in mindere
mate en gaat sneller uitregenen want is zwaarder), dus
sneeuw en ijs zal meer O16 hebben want 18 regent meer
neer O16 wordt in ijs en sneeuw vastgehouden
In normale omstandigheden is er circulatie, in ijstijden zal O 16
een tijdelijk reservoir vormen O16 zal niet terugkeren naar
de oceaan
Meer O18 in oceanen, verhouding δ O18 (de verhouding)
wordt hoger aanrijking van O18
In ijskap wordt, verhouding δ O18 (de verhouding) wordt
lager aanrijking van O16 naar
ijskappen
Bij opwarming terug O16 terug in oceaan verarming van
O16, verhouding verlaagt weer in de oceaan en verhoogt weer
in de ijskappen (want is O18/O16 verhouding)
o Stabiel zuurstof geeft dus idee van temperatuursverandering (ijstijd
of niet) maar geeft vooral de dikte van ijskappen weer in relatie met
de hoeveelheid O16 in de oceanen, hoe minder in oceanen aanwezig,
hoe groter ijskappen zijn
Stabiele koolstofisotopen,
o C12, 13 en 14, kijken enkel naar C12 en C13 de stabiele, C14 is
onstabiel datering
o Geven weer hoe efficiënt fotosynthese is, de respiratie en
upwelling
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BioIngenieur. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now