Samenvatting staatsrecht
Hoofdstuk 1 – week 1
De Nederlandse staat en zijn bewoners
Drie kenmerken van een staat:
1. Afgegrensd grondgebied, territorium, dus ook het water en de lucht
2. Gemeenschap van mensen
3. Hoogste gezag, heeft ook geweldsmonopolie
- erkenning van andere staten
De staat is een rechtspersoon naar burgerlijk recht, de staat is dus net als een persoon,
drager van rechten plichten.
4 hoofdlijnen van het staatsrecht, het staatrecht regelt dus:
1. Inrichting van de staat en verdeling van bevoegdheden
2. Handhaving individuele vrijheden van de burger
3. Rechtspraak en rechtsbescherming tegen de overheid
4. Totstandkoming, gelding en handhaving van het recht
Het Koninkrijk der Nederlanden:
- Nederland met overzeese BES-eilanden
- Aruba
- Curaçao
- Sint Maarten
Statuut = een staatsregeling waarin afspraken zijn vastgelegd over de onderlinge
verhoudingen in het Koninkrijk en de samenwerking
Rijkswet = wet die geldt in het gehele Koninkrijk der Nederlanden
Zeven rechtsgevolgen van het Nederlanderschap:
1. Nederlanders hebben vrije toegang tot Nederland en mogen hier vrij verblijven
2. Het Nederlandse Wetboek van Strafrecht is ook van toepassing op Nederlanders die
buiten het territorium van het Koninkrijk misdrijven plegen, deze wet heeft
exterritoriale werking
3. De Nederlander die in het buitenland gevangengenomen wordt, geniet diplomatieke
bescherming, moet dus goed worden behandeld in het buitenland als gevangene. Dus
verbod op uitlevering
4. Nederlanders mogen niet aan andere staten worden uitgeleverd, als niet zeker is dat
zij na hun veroordeling hun straf mogen uitzitten in Nederland
5. Nederlanders hebben actief- en passief kiesrecht, ze mogen dus stemmen en zichzelf
verkiesbaar stellen
1
, 6. Sommige openbare functies kunnen alleen door Nederlanders worden vervuld, zoals
burgemeester, rechter
7. Nederlanders kunnen aanspraak maken op voorzieningen of uitkeringen zoals
bijstand, kinderbijslag en huurtoeslag
Vreemdeling = iemand die het Nederlanderschap niet bezit
Derde generatie krijgt Nederlanderschap, ook minderjarige geadopteerde kinderen
Optie = procedure om het Nederlanderschap te verkrijgen
Optie verklaring = verklaring van een vreemdeling dat hij door optie Nederlander wil zijn
Neutralisatie = een vreemdeling die niet voor optie in aanmerking komt, kan een verzoek tot
neutralisatie indienen bij de Immigratie- en Neutralisatie dienst die na onderzoek kan
instemmen met het verzoek
Neutralisatie toets = een examen zodat de vreemdeling kan laten zien dat hij is ingeburgerd,
verstaanbaar Nederlands praten enz.
Is de optie bevestigd of is ingestemd met de neutralisatie, dan moet de vreemdeling
deelnemen aan een neutralisatie ceremonie waar hij een verklaring van verbondenheid
uitspreekt. Hiermee geeft hij aan dat hij de vrijheden en rechten van de Nederlandse staat
eerbiedigt.
De eigen nationaliteit van de vreemdeling wordt gezien als een belemmering voor de
inpassing in de Nederlandse samenleving. Voor degene die zich tot Nederlander wil laten
neutraliseren geldt een afstandsplicht, hij moet zijn uiterste best doen om zijn eigen
nationaliteit kwijt te raken, anders wordt het verzoek tot neutralisatie in beginsel geweigerd.
Nederlanders kunnen ook het Nederlanderschap verliezen.
Identificatieplicht = In Nederland moet iedereen vanaf 14 jaar, zowel Nederlanders als niet
Nederlanders, een identiteitsbewijs kunnen laten zien bij politiecontroles
Koppelingsbeginsel = uitgangspunt dat het recht op een verstrekking of voorziening van de
overheid is gekoppeld aan het rechtmatig verblijf. Een vreemdeling kan dus geen aanspraak
maken op een uitkering zoals een bijstandsuitkering omdat hij geen Nederlander is
Visum = Nederland verleend toestemming aan een vreemdeling om gedurende korte tijd in
Nederland te verblijven, maximaal 3 maanden
Machtiging tot voorlopig verblijf = voor een langer verblijf, bijv. voor werk, studie of
gezinshereniging, moet de vreemdeling op een Nederlandse ambassade een aanvraag doen,
aanvragen op de Nederlandse ambassade in een ander land
Verblijfsvergunning regulier = kan je aanvragen na de machtiging tot verloopig verblijf, deze
vergunning wordt altijd afgegeven onder de beperking, dus met een doel voor het verblijf
Voor staatsburgers van andere staten van de Europese Unie (unieburger) geldt geen
visumplicht, ze mogen 6 maanden in Nederland blijven
2
, Verblijfsvergunning asiel = aanvragen in een Nederlands aanmeldcentrum, Ter Apel
(Vedrags)vluchteling = de asielzoeker die een gegronde vrees heeft dat hij in zijn eigen land
wordt vervolgd wegens ras, godsdienst, nationaliteit enz.
Nederland nodigt 500 vluchtelingen uit per jaar, verder doen ze heel moeilijk over het
vreemdelingenbeleid
Een verblijfsvergunning wordt alleen verleend bij:
1. Als Nederland hiertoe verplicht is vanwege een verdrag zoals het
Vluchtelingenverdrag
2. Als met de aanwezigheid een wezenlijk Nederlands belang is gediend, zoals Maxima
of vreemdelingen die een belangrijke baan hebben in Nederland
3. Als er klemmende redenen zijn van humanitaire aard, zoals ziekte of hereniging met
een kind of partner
Vreemdelingen die zijn uitgeprocedeerd, verblijven illegaal in Nederland en kunnen worden
uitgezet.
Vreemdelingen met een verblijfsvergunning hebben inburgeringsplicht art. 3 van de Wet
inburgering 2021
Bronnen van het staatsrecht, constitutie:
1. Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden:
regelt de organisatie van het Koninkrijk en de onderlinge verhouding tussen het land
Nederland en andere landen.
2. De Grondwet:
regelt de inrichting en het functioneren van de Nederlandse staat (het land
Nederland) en de staatsorganen en de verdeling van de staatsmacht
3. Organieke wetten:
als de Grondwet bepaalt dat iets nader geregeld moet worden in een wet in formele
zin, dus wetten gemaakt in opdracht in opdracht van de Grondwet
4. Gewoonterecht:
ongeschreven recht, zoals de vertrouwensregel met het kabinet, zodra het volk geen
vertrouwen meet heeft moet de regering opstappen. Bestendig gebruik = die regel
van gewoonterecht wordt altijd toegepast in bepaalde situaties + Opino Iuris =
betekent dat men ook vindt dat die regel in die situatie moet worden toegepast
5. Verdragen en Europese wetgeving,
afspraken tussen staten die rechtsreeks doorwerken in de Nederlandse rechtsorde
6. Jurisprudentie
Staatrecht = constitutioneel recht, het belangrijkste constitutie in Nederland is de Grondwet
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jobelle190104. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.15. You're not tied to anything after your purchase.