KNO 1 Gehoor en slechthorendheid
Hoofdonderdelen van de anatomie van het gehoorsysteem
De gehoorgang ligt ingebed in het os temporalis en bestaat uit verschillende onderdelen, die samen
het perifere gehoor vormen.
Uitwendig oor
- Pinna/auricula (oorschelp) is met twee ligamenten met een hoek van
ongeveer 30 graden aan het hoofd bevestigd.
De oorschelp kan worden verdeeld in verschillende onderdelen:
o Cavum conchae
o Helix
o Antihelix
o Antitragus
o Lobulus
o Tragus
Deze structuren van de oorschelp zijn kraakbenig, behalve de lobulus, die gevuld is met vet. Zo
weet je dat wanneer het hele oor rood is, er sprake is van ontsteking van de huid (erysipelas),
maar wanneer het oor rood is behalve de lobulus er een ontsteking is in het kraakbeen
(perichondritis).
- Meatus acusticus externus (uitwendige gehoorgang)
Het begin van de uitwendige gehoorgang (eerste 40%) is kraakbenig. Hier is de huid vrij dik en
bevinden zich haren, cererumklieren (zweet en talgklieren). Naar binnen toe is de gehoorgang
(60%) is de gehoorgang benig (ligt in os temporale). De zeer dunne huid zit hier direct op het bot.
De overgang van benig naar kraakbenig bevindt zich op het smalste deel van de gehoorgang.
De gehoorgang heeft relatie met omgevende structuren: trommelvlies, mastoïd (bot achter het
oor), fossa glenoidalis (kaakgewricht), middelste schedelgroeve, fossa infratemporalis.
Middenoor
- Trommelvlies (membrana tympani)
- Trommelholte (cavum tympani)
- Gehoorbeentjes
o Malleus (hamer)
o Incus (aambeeld)
o Stapes (stijgbeugel)
- Middenoorspiertjes
o M.tensor tympani
o m.stapedius
- Tuba auditiva (buis van Eustachius)
De m.tensor tympani loopt van de buis van
eustachius naar de hamer. Bij slikken trekt deze buis
samen, waardoor het trommelvlies iets naar binnen
,getrokken wordt. De m.stapedius loopt naar de stijgbeugel en spant bij chronisch lawaai aan,
waardoor de verbindingen tussen de gehoorbeentjes stijver worden.
De buis van Eustachius staat in verbinding met de middenoorholte en de neus/keelholte. De holte
wordt normaal gesproken gesloten door kraakbeen, maar bij slikken of gapen gaat de buis van
Eustachius even open. Ook bevinden zich er trilhaartjes die stoffen naar de neus/keelholte af kunnen
voeren.
Het trommelvlies is een levend vlies, dat bestaat uit 3 lagen:
- Verhoornend plaveiselepitheel (hoort bij het uitwendig oor)
- Fibreuze middenlaag
- Middenoormucosa (hoort bij middenoor)
Het trommelvlies kan worden verdeeld in 4
kwadranten (op basis van een lijn door de hamer en
een lijn daar loodrecht op), waarin verschillende
structuren te onderscheiden zijn:
- Annulus fibrosis: ringvormige bindweefsellaag die
overgaat in de huid van de gehoorgang.
- Processus brevis
- Umbo: navel; het diepste deel. Vanaf hier
reflecteert licht waarmee het oor bekeken wordt:
de lichtreflex.
- Gehoorgangsvoorwand
Het trommelvlies kan verdeeld worden in twee
gedeelten:
- Pars tensa
- Pars flaccida: membraan van Shrapnell: de middellaag van het trommelvlies is hier warrig
opgebouwd.
Functies van het middenoor:
- Beluchting: via de buis van Eustachius wordt steeds lucht in
het oor gelaten. Om via het trommelvlies signalen door te
kunnen geven moet er namelijk lucht in het middenoor
zitten, om zo de gehoorbeentjes vrij te kunnen laten
bewegen.
- Drainage en afweer
- Transformatie: doorgeven van het geluid.
Binnenoor
(labyrint)
, - Cochlea (slakkenhuis)
Het slakkenhuis bestaat uit 3 holtes, gescheiden door het basilair membraan en het membraan
van Reissner
- Scala tympani, Scala media, Scala vestibuli
De cochlea is gevuld met vloeistoffen
- Perilymfe: filtraat van liquor dat via het cohcleaire aquaduct in de gehoorgang komt. Bevat veel
Na+ en weinig K+. Zit in de scala vestibuli en tympani.
- Endolymfe: bevat laag gehalte Na+ en hoog gehalte K+ (net als intracellulaire vloeistof). Deze
potentiaal wordt gehandhaafd door de Na/K-pomp. Om de potentiaal te handhaven is er veel
zuurstof nodig. Cochlea sterft daardoor snel af door zuurstofgebrek. Zit in de scala media.
Endocochleaire potentiaal: het potentiaalverschil tussen de scala media enerzijds en de scala
tympani en scala vestibuli anderzijds.
Op de overgang tussen het midden- en binnenoor bevindt zich het ovale venster. Geluidsgolven
worden dan via de gehoorbeentjes overgedragen aan het ovale venster en vervolgens de cochlea.
Op het einde van de cochlea bevindt zich het ronde venster.
In de cochlea bevindt zich het orgaan van Corti. Dit is het deel van de oor waar zich de haarcellen op
bevinden die het de trillingen door kunnen geven aan de hersenen via de gehoorszenuw. Het strekt
zich uit over de hele lengte van de cochlea. In het orgaan van Corti bevinden zich 1 rij binnenste
haarcellen en 3 lagen buitenste haarcellen. De binnenste haarcellen zijn recht en kunnen zich vrij
bewegen. De buitenste haarcellen zitten vast en zijn V of W vormig.
- Binnenste haarcellen: zijn elk verbonden met meerdere zenuwvezels. De bovenkant van de
haarcellen bevindt zich in de perilymfe, terwijl het cellichaam zich in de endolymfe bevindt.
- Buitenste haarcellen: één zenuwvezel innerveert meerdere haarcellen. De haarcellen zijn
verbonden met het tectoriaal membraan. Depolarisatie bij beweging van naar laterale wand.
In de holle as van de cohlea loopt de gehoorszenuw.
Evenwichtsorgaan is een ander onderdeel van het binnenoor: zorgt voor het waarnemen van
draaiende bewegingen en positie tov de horizontaal.
Kenmerken van de cochlea:
- Groot frequentiebereik
- Groot dynamisch bereik: lage drempelwaarde, niet zomaar schade, doordat harde geluiden
minder worden versterkt dan zachte geluiden door het basilair membraan.
- Grote frequentieselectiviteit: frequenties die maar 10/20% van elkaar verschillen worden al
tegelijkertijd waar genomen: kritieke bandbreedte. Het just noticeable difference is nog veel
kleiner.
Gehoorzenuw: n.acousticus. Deze komt samen met de n.vestibularis als de 8 e hersenzenuw: de
n.vestibulocochlearis. Deze treedt het zenuwstelsel binnen, net onder het niveau van de pons.
Op weg naar de hersenen zijn er verschillende kernen waarin informatieverwerking plaats vindt. Via
de pons gaat het naar de olijfcomplexen, colliculus inferior. In de hersenstam lopen de vezels door de
nucleus cochlearis ventralis en dorsalis. De auditieve cortex ligt in de gyrus temporalis superior.
Principes van de basale fysica en de waarneming van geluid
Geluid bestaat uit hoorbare geluidstrillingen met een frequentie van 20 Hz tot 20 kHz. Het geluid
plant zich voort als een longitudinale golf, met de voortplantingssnelheid in lucht: 340 m/s. De golf
ontstaat door het doorgeven van de energie tussen de deeltjes, waarbij er sprake is van verdikkingen
en verdunningen. Elk deeltje blijft trillen op zijn plaats met kleine heen en weer bewegingen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller f3005. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.