Summary
samenvatting inspanningsfysiologie
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van het vak inspanningsfysiologie, gemaakt in het jaar , van alle theorielessen.
[Show more]
Seller
Follow
qcgr2324
Content preview
INSPANNINGSFYSIOLOGIE,Energie .............................................................................................................................................................................. 4
Bio-energetics ............................................................................................................................................................... 4
Basis van bio-energetics............................................................................................................................................ 4
energie uit eten ........................................................................................................................................................... 10
Eten en voedingsstoffen ......................................................................................................................................... 10
energie Opslag ............................................................................................................................................................ 14
Waar wordt brandstof opgeslagen: Koolhydraten ................................................................................................. 15
Waar wordt de brandstof opgeslagen? Lipiden? .................................................................................................... 15
Waar wordt ATP opgeslagen................................................................................................................................... 16
energie systemen ........................................................................................................................................................ 16
PHosphate systeem (ATP-CP systeem) ................................................................................................................... 18
Aerobic systeem ...................................................................................................................................................... 18
Anaerobic glycolysis (melkzuursysteem) ................................................................................................................ 20
Basics of ergospirometry ............................................................................................................................................ 22
lactaat en ventilatoire tresholds ................................................................................................................................. 28
(lactaat testing) ....................................................................................................................................................... 28
interpretatie ............................................................................................................................................................ 29
Klinische implicaties ................................................................................................................................................ 30
Energie expenditure .................................................................................................................................................... 31
Resting metabolic rate (RMR) ................................................................................................................................. 32
BMR ..................................................................................................................................................................... 32
RMR ..................................................................................................................................................................... 32
Total energy expenditure (EER) .............................................................................................................................. 33
Assessing physical activity....................................................................................................................................... 34
Nutrition (voeding).......................................................................................................................................................... 38
voedingspiramide........................................................................................................................................................ 38
macronutriënten ......................................................................................................................................................... 42
Definities ................................................................................................................................................................. 42
MACRONUTRIËNTEN............................................................................................................................................... 42
Voeding en Inspanning................................................................................................................................................ 46
introductie............................................................................................................................................................... 46
Energie voor beweging ........................................................................................................................................... 46
Substraatgebruik:Verandert wanneer intensiteit stijgt .......................................................................................... 47
Sport en energie systeem ....................................................................................................................................... 48
Hydratatie ............................................................................................................................................................... 48
Aanbevolen inname ................................................................................................................................................ 49
health .............................................................................................................................................................................. 52
Algemene aanbevelingen fysieke activiteit ................................................................................................................ 52
Fysieke activiteit...................................................................................................................................................... 52
WHO – Global recommendations ....................................................................................................................... 52
vlaamse consensus.............................................................................................................................................. 56
1
, effect fysieke activitiet op gezondheid ................................................................................................................... 58
Obesitais introductie ................................................................................................................................................... 59
Overgewicht en obesitas classificatie ..................................................................................................................... 59
Metabool syndroom ............................................................................................................................................... 60
Lichaamsbeweging en btw ...................................................................................................................................... 61
Obesitas en fysieke activiteit Baso, 2020 COnsensus ................................................................................................ 64
Introductie .............................................................................................................................................................. 64
Doelen ..................................................................................................................................................................... 64
Sedentarisme en lichamelijke inactiviteit ............................................................................................................... 64
Interventies voor lichaamsbeweging ...................................................................................................................... 65
Diabetis en oefeningen ............................................................................................................................................... 67
Inleiding DM ............................................................................................................................................................ 67
Invloed van lichaamsbeweging op DM ................................................................................................................... 69
Optimaal trainingstype ........................................................................................................................................... 70
Aanbevelingen ........................................................................................................................................................ 71
exercise ........................................................................................................................................................................... 75
Principles of training ................................................................................................................................................... 75
Introductie .............................................................................................................................................................. 75
trainingsprincipes .................................................................................................................................................... 75
Adaptation .......................................................................................................................................................... 75
Overload.............................................................................................................................................................. 76
Supercompensation & Recovery ......................................................................................................................... 77
Reversibility ......................................................................................................................................................... 78
Specificity ............................................................................................................................................................ 78
Individuality......................................................................................................................................................... 79
Praktische toepassing ............................................................................................................................................. 79
Types of training ..................................................................................................................................................... 80
Cardiovasculaire en respiratoire aanpassingen aan inspanning ................................................................................. 81
Introductie .............................................................................................................................................................. 81
Ademhalingsaanpassingen bij inspanning .............................................................................................................. 81
Ventilatie ............................................................................................................................................................. 82
Gasuitwisseling.................................................................................................................................................... 84
Gastransport ....................................................................................................................................................... 85
Cardiovasculaire aanpassingen aan lichaamsbeweging ......................................................................................... 87
Centrale circulatie ............................................................................................................................................... 87
Centrale circulatie: CO .................................................................................................................................... 87
Centrale circulatie: HR in rust ......................................................................................................................... 88
Centrale circulatie: maximale HR .................................................................................................................... 88
Centrale circulatie: submaximale HR .............................................................................................................. 88
Centrale circulatie: SV (slagvolume) ............................................................................................................... 88
Centrale circulatie: BP ..................................................................................................................................... 90
2
, Perifere circulatie ................................................................................................................................................ 90
Perifere circulatie: verdeling van de bloedstroom ......................................................................................... 91
Perifere circulatie: a-vO2-verschil ................................................................................................................... 91
Metabole aanpassingen van de skeletspieren aan lichaamsbeweging .................................................................. 92
Pre-exercise screening ................................................................................................................................................ 92
Introductie .............................................................................................................................................................. 92
Pre-exercise screening voor volwassenen .............................................................................................................. 93
PAR-Q+ AND EPARMED-X+ ..................................................................................................................................... 95
Sports medical screening ........................................................................................................................................ 96
Pre-exercise screening: welke stelling is correct? .................................................................................................. 97
submaximale inspanningstests ................................................................................................................................... 97
introductie............................................................................................................................................................... 97
Doel van submaximale inspanningstesten.............................................................................................................. 98
Categorieën van submaximale inspanningstesten ................................................................................................. 99
Metingen ................................................................................................................................................................. 99
Selectie van een protocol........................................................................................................................................ 99
Bepalende factoren ............................................................................................................................................. 99
Voorspellende parameters ............................................................................................................................... 100
Testmodaliteit ................................................................................................................................................... 101
Nauwkeurigheid en precisie.............................................................................................................................. 102
Schattingskwesties ............................................................................................................................................ 103
Voorbeelden.......................................................................................................................................................... 103
6 minuten wandeltest ....................................................................................................................................... 103
Harvard step test............................................................................................................................................... 105
Aërobe vermogensindex ................................................................................................................................... 106
3
,ENERGIE
BIO-ENERGETICS
BASIS VAN BIO-ENERGETICS
• Dankzij chlorofyl kunnen planten zonlicht, CO2 en water gebruiken om te groeien en O2, glucose te
produceren.
• Dieren en mensen voeden zich met planten om energie op te nemen.
• De energie die wij gebruiken komt indirect van de zon!
ATP is een energierijke verbinding, vanag dat men ATP begint te gebruiken, gaat deze opgeraken en moet er nieuwe
ATP komen. Hierdoor heeft men energieprocessen en daar hebben we brandstof voor nodig.
→ Waar haal je energie vandaan om voeding te maken? Zinlicht en mineralen (we werken onrechtstreeks op
zonlicht).
Brandstoffen in verschillende energieprocessen die ATP gaan geven en ATP kunnen we dan opslaan, dit kan ons
energie gaan geven voor spiercellen.
Het komt erop neer dat we werken op zonnenenergie.
• 3 micronutriënten
• Koolhydraten (carbs)
• Vetten
• Eiwitten (reserve brandstof, onze bouwstenen, bij tissue repair). Wanneer er geen koolhydraten en vetten
meer zijn gaan we eigen eiwitten kunnen gebruiken voor energie.
Energie:
• Zonne-energie → planten en groenten
• Voedsel → energiebron
• Opslag van energie: ATP (wordt aangemaakt in mitochondriën)
Vanaf dat er energie wordt gevraagd in het lichaam moet je nieuwe ATP hebben, zijn
voortdurend bezig met ATP maken.
Door te veel koolhydraten te eten, kan het zijn dat er te veel vet opgestapeld wordt. Dit
heeft te maken met een te veel aan acetyl-coA die later terug wordt opgeslagen in de vorm van bijvoorbeeld vetten.
4
, Principe van gekoppelde reactie, telkens als men eet krijg je energie uit voeding, maar deze energie gaat direct
gebruikt worden om ATP te vormen.
→ als de cel energie nodig heeft
splitst die ATP => energie
Het lichaam werkt niet zoals een
stoomtrein, niet continu vetten en
koolhydraten afgeven.
Voeding bevat 3 macronutriënten
• Lipiden, vetten (E-bron = bron van energie)
• Koolhydraten (E-bron = bron van energie)
• Eiwitten (bouwstenen)
Alle 3 gaan ze resulteren in acethylco-enzyme A, loopt in 2 richtingen. Als er
teveel acethylco-enzime A is wordt het opgeslagen als vet, je gaat niet alleen vet
opslaan door vet te eten maar ook door teveel koolhydraten.
Vet kan communiceren met omliggende organen en hersenen, communicatie
gebeurd door eiwitten die in het bloed komen en een messenger functie hebben naar andere organen.
! Welk energiesysteem gaat bij een sporter ervoor zorgen dat er ATP wordt aangemaakt?
Adipocitokines: (geproduceerd door adipocyt) leptine is hier een voorbeeld van. Je mag stoppen met hongerig
voelen = een boodschap van leptide aan de hersenen. Er is genoeg vet opgestapelt en gaat de verzadeging
stimuleren.
• Mensen met overgewicht hebben meer vetcellen en grotere vetcellen en daardoor meer leptine, dan zou
je verwachten dat er meer naar de hersenen gaat om te stoppen met hongerig voelen.
Adiponectine = hormoon dat in je vetweefsel zit. Dit hormoon is essentieel voor de vetverbranding. Het helpt bij
het verliezen van gewicht en vergroot de gevoeligheid voor insuline. (je lichaam neemt insuline niet goed op)
Cel die afsterft moet afgebroken worden, opruimers van dood materiaal: macrofagen
• dode vetcel, bij mensen die lang obesitas hebben, als je naar het dode vetweefsel kijkt zie je er rond
macrofagen, is precies een kroon rond de cel.
Lipolise: afbreken van vetdruppel in vrije vetzuren, die gaan circuleren in het bloed. Er gaan meer vetzuren in het
bloed zitten, is het meest pathogeen als dat gebeurd met vetcellen tussen organen diep in de buik. Is viscerale vet,
als je dat hebt, heb je meeste kans om ziek te worden of diabetes te krijgen. Bloed daar (portaal systeem bv),
bloed naar lever meer vrije vetzuren en je krijgt leververvet en daardoor gaat de cholesterol veranderen, partikels
kleiner, denser en worden meer schadelijk. LDL is het slechte, die partikels worden kleiner en daardoor (terwijl ze
in bloed rondgaan) gaan ze sneller oxideren (LDL zien als taxi die vet vervoerd). LDL stopt aan het bloedvat, wordt
aangevallen door macrofagen en zo ontstaan er…
• HDL: wordt kleiner, meer uitplassen, weinig goede cholesterol.
• Als je obesitas behandeld → viscerale vet, centrale rol in gehele keten.
• Vitamine A, D, E , K kan je alleen gebruiken als je vet hebt in lichaam, van deze kan je teveel innemen,
deze gaan vet opstapelen.
Vetcellen: is niet hetzelfde als vet. Vet is enkel de druppel die in de cellen zit. (foto = 1 vetcel)
Enige nut dat vet heeft is het opslaan van vetdruppels, het houdt ons warm en als we ergens
tegen stoten beschermt het ons.
Vetcellen = belangrijk!
Te veel en te groot → kan zorgen dat je ziek wordt.
Als een molecule op is, is er een 2de energierijke fosfaatverbinding om ATP te krijgen = creatinefosfaat. Deze
energie gaan we niet gebruiken om aan de cel te geven maar eerst tussenstap om ATP te maken, wordt gesplitst,
energiekomt vrij, nieuwe ATP.
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller qcgr2324. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now