Summary
Samenvatting Leerdoelen Staat en recht P1
- Course
- Institution
- Book
Leerdoelen P1 Staat en recht
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: szengin • 4 year ago
Seller
Follow
axtun
Reviews received
Content preview
Staat en rechtWeek 1
- uitleggen welke functies het recht heeft in de samenleving;
Het recht heeft twee functies in de samenleving:
1. orde
2. handhaving
Het recht ordent menselijk gedrag door het stellen van regels. Daarnaast zorgt het recht dat
die regels worden gehandhaafd door geschilbeslechting. Anders zou er chaos in de
samenleving ontstaan.
- beschrijven wat het begrip ‘staat’ inhoudt, aan de hand van de kenmerken van een
staat;
De samenleving bestaat uit individuele belangen en collectieve belangen. Om al die
verschillende belangen met elkaar in evenwicht te brengen, is een zekere ordening van de
samenleving nodig. De staat is soeverein (art. 2:1 BW)
Voorbeeld individuele belangen: eigen inkomen en een eigen woning
Voorbeeld collectieve belangen: veiligheid, volksgezondheid en onderwijs
We spreken van een ‘staat’ als er een gemeenschap is van mensen op een bepaald
grondgebied, waarover een organisatie het hoogste gezag uitoefent.
Je hebt de 3 G’s:
1. Grondgebied
Het grondgebied van een staat, het territorium.
2. Gemeenschap
De gemeenschap wordt gevormd door mensen die daartoe behoren vanwege hun afstamming
of die op eigen verzoek de nationaliteit van de staat heeft
verkregen. Zo’n gemeenschap kan bestaan uit mensen met een verschillende taal,
godsdienst, cultuur en geschiedenis, die zich verbonden met elkaar voelen. De verbondenheid
uit zich weer met bijvoorbeeld nationale vlag, liedjes etc.
3. Gezag
Het hoogste gezag van de staat is gericht op het scheppen en handhaven van orde en recht.
Alleen het hoogste gezag mag geweld uitoefenen (geweldsmonopolie).
4. Erkenning (eventueel)
Erkenning van een staat door andere staten wordt wel als vierde kenmerkende element van
een staat beschouwd. Het moeilijke is dat een staat niet door andere staten wordt erkend.
Let op!
Het begrip ‘staat’ kan twee betekenissen hebben:
1. Aan de ene kant wordt hiermee het land aangeduid, het grondgebied met de bevolking van
de staat. Grondgebied met bevolking
2. Tegelijkertijd wordt met staat ook het gezag in de staat bedoeld, oftewel de overheid. Het
hoogste gezag (overheid)
, - de verschillen tussen de gecentraliseerde eenheidsstaat, gedecentraliseerde
eenheidsstaat, federatie en confederatie beschrijven;
Gecentraliseerde eenheidsstaat
Bevoegdheden en macht worden zoveel mogelijk naar één punt getrokken.
Voorbeeld: de Franse politiek wordt van oudsher geregeerd vanuit Parijs.
Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Het overheidsgezag is niet (meer) opgedragen aan een centraal overheidsverband, maar
verdeeld over meerdere overheidsverbanden. Kenmerk van een gedecentraliseerde
eenheidsstaat is dat de Grondwet de decentrale overheidsverbanden instelt en bevoegdheid
maakt tot regelgeving en bestuur, maar decentrale overheidsverbanden hebben geen
exclusieve bevoegdheden.
1. Overheid
2. Provincie
3. Gemeente
Voorbeeld: Nederland heeft een centrale overheid en decentrale overheidsverbanden
provincie, gemeente
Federatie (bondsstaten)
Een aantal deelstaten maakt op grond van een Grondwet deel uit van een staat en in die
Grondwet is de verhouding tussen federale regering en de deelstaten beschreven. De
deelstaten bevatten zelfstandige bevoegdheden.
Voorbeeld: Duitsland en de VS
Confederatie (statenbond)
Een aantal (onafhankelijke, soevereine) staten met elkaar samenwerkt op basis van een
verdrag. Het is een staatsvorm die in de praktijk nauwelijks voorkomt.
Verschil
Het verschil tussen gecentraliseerde eenheidsstaat en gedecentraliseerde eenheidsstaat is dat er
bij een gecentraliseerde eenheidsstaat alle bevoegdheid en macht naar één wordt getrokken. En bij
gedecentraliseerde eenheidsstaat niet. Daar wordt de bevoegdheid verdeeld over de
overheidsverbanden, dus de centrale overheid en de decentrale overheidsverbanden (provincies,
gemeente)
Bij federatie is er sprake van een staat met deelstaten, maar zijn verbonden door de Grondwet. Bij
confederatie is dat soevereine staten met elkaar samenwerken aan de hand van verdragen.
- beschrijven hoe het Koninkrijk der Nederlanden is georganiseerd.
Nederland maakt samen met een aantal Caribische eilanden deel uit van het Koninkrijk der
Nederlanden. Er is sprake van een federaal verband. Een samenwerking op de voet van een
gelijkwaardigheid. Nederland en de andere Caribische landen vormen dus een
staatsrechtelijke verbinding op basis van het Statuut.
Week 2
- Drie kenmerken van een democratie:
1. Er is een volksvertegenwoordiging die is gekozen door middel van vrije en eerlijke
verkiezingen.
2. De Staat is een rechtstaat die is gebaseerd op de Grondwet.
3. Er is een parlementair stelsel dat inhoudt dat de volksvertegenwoordiging het laatste woord
heeft over de vraag of de regering of een minister aan het bewind kan blijven.
4. Er is een aantal fundamentele rechten die bij elk mens hoort en waarin de autonomie van het
individu tegenover de overheid is gewaarborgd: de grondrechten.
Vertegenwoordiging
- Directe en indirecte democratie (representatieve democratie).
- Burgers hebben bevoegdheid om zelf hun vertegenwoordiging in de belangrijkste
staatsorganen te kiezen (art. 4 Gw).
- Het parlement (Staten-Generaal) vertegenwoordigt het gehele Nederlandse volk (art. 50
Gw).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller axtun. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now