Summary
Samenvatting Hoofdstuk 13 - Eiwitten, de bouwstenen van het leven
- Course
- Level
In deze samenvatting staat de belangrijkste info uit hoofdstuk 13 - eiwitten, de bouwstenen van het leven van 10voorbiologie.
[Show more]
Seller
Follow
cilevanmarken
Reviews received
Content preview
10 voor biologieHoofdstuk 13 - Eiwitten
Eiwitten (proteïnen) zijn opgebouwd uit aminozuren (20, -COOH en -NH 2 peptidebindingen).
Eiwitten bestaan uit vier niveaus:
- Primaire structuur: bepaald door aminozuurvolgorde van de streng;
- Secundaire structuur: ineengestrengelde spiralen met waterstofbruggen (alfahelix,
betaplaat);
- Tertiaire structuur: bepaald door waterstof- en zwavelbruggen, die de ruimtelijke ligging
bepaalt en daarmee ook de koppeling die het eiwit eventueel aan kan gaan met andere
stoffen;
- Quaternaire structuur: wanneer een eiwit bestaat uit twee of meer polypeptideketens
macromolecuul.
Eiwitten hebben ontelbare functies: het opbouwen van cellen en weefsels, transport, het opvangen
en uitzenden van signalen, het samentrekken van spieren, je afweer, enzymwerking, hormonale
werking en bloedstolling.
Eiwitsynthese:
1. DNA bevat de erfelijke code in de vorm van drietallen nucleotiden, de tripletten. Een triplet
vormt de code (codon) voor één aminozuur. Enkele tripletten hebben een andere betekenis.
Er is o.a. een startcodon dat het begin van een gen aangeeft en een stopcodon dat het einde
aangeeft;
2. Een gen voor een eiwit bestaat dus uit een reeks tripletten met aan het begin een startcodon
en aan het eind een stopcodon;
3. Wanneer een eiwit moet worden gevormd, wordt het gen, een stukje DNA, gekopieerd in de
vorm van mRNA. Dit kopiëren heet transcriptie. mRNA betekent 'messenger-RNA';
4. mRNA wordt in de kern gevormd en brengt de informatie buiten de kern;
5. Op een of meer ribosomen in het cytoplasma wordt de code vervolgens afgelezen en wordt
het eiwit gevormd: dit heet translatie;
6. Het ribosoom 'krijgt' de losse aminozuren vanuit het cytoplasma aangevoerd door tRNA, een
opgevouwen RNA dat aan de ene kant de juiste code draagt (het spiegelbeeld van dat in het
mRNA) en aan de andere kant het bijbehorende aminozuur kan binden. De aminozuren
moeten natuurlijk wel 'op voorraad' in het cytoplasma aanwezig zijn.
Enzymvorming wordt onder controle gehouden door regulatorgenen. Zo'n regulatorgen codeert
voor een repressor. Dat is een eiwit die zich hecht aan de operator. De operator is een stuk DNA, dat
zich bevindt tussen de promotor en het structuurgen. Zolang de repressor aan de operator vast zit,
kan RNA-polymerase niet koppelen aan het DNA en wordt er geen mRNA voor het desbetreffende
enzym gemaakt. Het gen komt dan niet tot expressie (/activator). Het totaal aan regulatorgenen die
de vorming van een bepaald eiwit reguleren wordt een operon genoemd.
Wanneer nucleosomen (meerdere klosjes histonen) stabiel zijn, kunnen ze niet afgelezen worden,
net zoals het geval is bij methylering.
Een gen bestaat uit introns (niet-coderend DNA) en exons (coderend DNA)(splicing).
Bij een te hoge temperatuur of een te hoge of te lage pH verandert de tertiaire structuur, waardoor
het enzym onwerkzaam wordt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cilevanmarken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50990 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now