10 voor biologie
Hoofdstuk 19 – Hormonale regulatie
Het hormoonstelsel / endocriene stelsel bestuurt de processen in je lichaam m.b.v. hormonen,
meestal eiwitten:
steroïden bijv. geslachts- en bijnierschorshormonen, zijn chemisch verwant aan
cholesterol. Ze zijn waterafstotend. Ze kunnen door een celmembraan heen
en hechten daar aan een receptor. Dit hormoon-receptorcomplex gaat naar
het DNA en stimuleert of remt genexpressie.
peptiden bijv. antidiuretisch hormoon (ADH), oxytocine en insuline zijn of
(poly)peptide of ‘omgebouwde’ aminozuren (adrenaline,
schildklierhormoon). Ze zijn oplosbaar in water en kunnen daarom niet door het
celmembraan heen. In plaats daarvan hecht het hormoon / first messenger zich
aan een receptor op het celmembraan. Hierdoor wordt in de cel meer of
minder cAMP (uit ATP) / second messenger aangemaakt, die invloed heeft op
eiwitten, afgifte van stoffen en permeabiliteit van het celmembraan.
Dit hele proces wordt de signaalcascade genoemd.
Hormonen hebben een doelwitorgaan, waar het hormoon aan de receptoren van die cellen kan
hechten. Hormoonregelkringen werken door positieve of negatieve terugkoppeling.
Hypothalamus
produceert antidiuretisch hormoon en oxytocine en slaat deze op in de hypofyse /
afgegeven. Hormoonafgifte door zenuwcellen heet neurosecretie.
produceert unieke releasing hormonen (RF) en inhibiting hormonen (IF), die de hypofyse
stimuleert of remt. Dit noem je het hypothalamus-hypofyse-systeem.
Hypofyse
Hypofyseachterkwab doorgeefluik voor het antidiuretisch hormoon en oxytocine.
Hypofysevoorkwab de hypofysevoorkwab produceert hormonen en geeft deze af onder
invloed van de hypothalamus. Deze hormonen zijn:
- Groeihormoon: stimuleert stofwisselingsprocessen en eiwitaanmaak
in lichaamscellen. Het stimuleert zo de groei in het hele lichaam
(dwerg/reusgroei). Het heeft geen regelkring.
- Schildklierstimulerendhormoon (TSH) zet de schildklier aan tot
vorming van het schildklierhormoon (negatieve terugkoppeling).
- Bijnierschorsstimulerend hormoon (ACTH) bevordert in de bijnieren
aanmaak van bijnierschorshormonen (corticoïden).
- Follikelstimulerend hormoon (FSH) is een geslachtshormoon en het
stimuleert ontwikkeling van ei- en zaadcellen (negatieve
terugkoppeling).
- Luteïniserend hormoon (LH) stimuleert eirijping en eisprong /
productie testosteron. Na eisprong stimuleert het verdere
ontwikkeling van het follikel naar het gele lichaam (corpus luteum),
dat progesteron en de oestrogenen gaat produceren. (neg.
terugkop.)
- Prolactine bevordert ontwikkeling van de borsten bij een zwangere
vrouw en melkproductie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cilevanmarken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.