Dit is een samenvatting van didactisch handelen. Dit vak wordt gegeven in het eerste jaar van de opleiding door Dnoub, S. Dankzij deze samenvatting was ik er in eerste zit door.
*didactiek: aanduiding voor de theorie van het intentioneel en systematisch onderwijzen
van kennis, vaardigheden en attitudes door een leerkracht in een daartoe ingerichte setting
*gaat over de kunst van het onderwijzen
1. COMPONENTEN VAN HET DIDACTISCH HANDELEN
*een aantal aspecten van didactisch handelen komen in elke les voor
componenten schematisch voorgesteld in een model
*centraal: doelstellingen en beginsituatie
*doelstellingen: doelen die je tijdens je les met de leerlingen wil
bereiken
*beginsituatie: wie zijn deze leerlingen en wat kunnen ze al?
zorgt ervoor dat iedere les ‘uniek’ is
*elke beginsituatie in elke klas is anders
*wisselwerking tussen doelstellingen en beginsituatie (BS) : BS beïnvloed de keuze van
hoeveelheden doelen, bereiken van deze doelstellingen maakt dat de BS steeds verandert
*ene component niet belangrijker dan de andere; allemaal even hard nodig voor een
krachtige onderwijsleersituatie
1.1 DOELSTELLINGEN
*zijn waardevolle en gewenste gedragsveranderingen bij de leerling als gevolg van
leerervaringen
1|P a g in a
,*het is een afbakening van wat je wilt dat de leerlingen op het einde van de lessen kennen of
kunnen
*je doet activiteiten met lln om daar iets mee te bereiken
Bv: je laat lln een spel spelen over kopen en verkopen, doel; lln kunnen 2 natuurlijke getallen
bestaande uit een tiental en een eenheid uit het hoofd optellen
*vooropgestelde doelen maakt gerichte feedback geven eenvoudiger
*verschillende leerprocessen:
Psychomotorische doelen : uitvoeren van handelingen zoals schrijven,
zwemmen, geodriehoek correct gebruiken
Dynamisch-affectieve doelen : vorming van interesses, waarden, gevoelens,
relaties met anderen,…
Cognitieve doelen : kennis, inhoud en oplossingsmethodes
1.2 DE BEGINSITUATIE
= zijn alle factoren die een invloed hebben op de keuze van je doelstellingen en op het
lesgebeuren zelf
*zowel aspecten van de leerling als van de klasgroep maken hier deel van uit
*indeling aspecten:
Niveau: welke kennis, vaardigheden en attitudes beheersen de lln en de klasgroep als
geheel in verband met het lesonderwerp
Leerprofiel: leertempo, de wijze waarop leerlingen het best leerinhouden opnemen,
ondersteund worden,…
Interesse: heeft te maken met voorkeuren, motivatie om te werken aan de doelen
1.3 DIDACTISCHE PRINICPES
= zijn richtlijnen voor het didactisch handelen en om lessen krachtiger te maken
*kenmerken van het didactisch handelen
*er bestaan er heel veel: motivatieprincipe, variatieprincipe, herhalingsprincipe,
creativiteitsprincipe,…
*goede les bevat zoveel mogelijk didactische principes
2|P a g in a
,1.4 DIDACTISCHE WERKVORMEN
= afgebakende handelingspatronen van de leerkracht, die bepaalde leerervaringen bij de
leerlingen tot stand brengen
*geen doel maar een middel om een doel te bereiken
*keuze voor werkvorm hangt af van grootte klasgroep, leeftijd van lln, beschikbare ruimte,
tijd, voorkennis van kinderen,…
*bij elke keuze die je maakt moet je rekening houden met andere componenten bv met de
BS en doelstelling
*aandacht van lln behouden moet je variëren in werkvormen
*een paar soorten werkvormen:
Aanbiedende werkvormen
* Leerkracht presenteerde leerinhoud door een uiteenzetting
* bv via uitleggen, vertellen
*sterk leerkracht gestuurd
*leerkracht staat vooraan en leerlingen moeten aandachtig volgen en lesinhoud
opnemen
Gespreksvormen
* tweerichtingsverkeer: lln en lkr brengen info, ideeën, ervaringen,…
* bv een kringgesprek, discussie,…
*leerkrachten zijn 1 van de participanten van leerproces
*met elkaar praten en overleggen staat centraal
*helpen kinderen goed te functioneren in situaties waarin overleg, teamwork en
gemeenschappelijke besluitvorming benadrukt worden
Opdrachtvormen
* leerkracht geeft taken of opdrachten aan lln
*rol leerkracht: begeleiden
*lln moeten door zelfstandig werk de leerinhouden eigen maken
*bv oefeningen oplossen in het werkboek, tekst schrijven, schema maken, huiswerk
maken,….
Complexe werkvormen
*zijn vaardigheden en competenties die door de leerkracht moeten worden
toegepast
*bv excursie, hoekenwerk, contractwerk, projectwerk,…
3|P a g in a
, *werkvormen bepalen niet enkel de groeperingsvorm (klassikaal, duo, individueel,…) ook
richtinggevend voor leeractiviteiten van lln (bv vertellen lokt luisteren uit, kringgesprek lokt
uiten van ervaringen op,…)
1.5 LEERINHOUD EN LEERSTOF
* leerinhouden = wat de lln moeten leren om de doelen te bereiken
*leerstof = middel om de leerinhoud te bereiken; is vervangbaar
bv: oefeningen die je maakt met een passer
Lkr kiest een bepaald gedicht, tekst, dier,… om doelstellingen te realiseren, op
bepaalde vaardigheden en attitudes bij te brengen
*doelen die je nastreeft, bepalen de leerinhoud
*leerkrachten kunnen dezelfde leerinhoud nastreven maar andere leerstof gebruiken
1.6 LEERMIDDELEN
= middelen die de leerkracht of de lln gebruiken om de onderwijs- en leeractiviteit efficiënt
te laten verlopen
*is een drager van je leerstof en leerinhoud
*bv: foto’s, gedichtenbundel, passer, atlas, een plant, letterdoos,…
*het doel is niet om het leren leuk te maken, maar helpen om doelen effectief en efficiënt te
bereiken
*ondersteunen verwerven en verwerken van info
1.7 EVALUATIE
= het resultaat van het leerproces wordt bekeken en gewaardeerd op basis van de
vooropgestelde doelen
*de evaluatievorm moeten we afstemmen op de soorten doelen
4|P a g in a
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller axellefeys. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.22. You're not tied to anything after your purchase.
