Analyse, aantekeningen, werkvertalingen: dit Latijndocument heeft alle informatie die je nodig hebt voor de geziene tekst van Ovidius’ Heroides 16 (Paris aan Helena) voor het eindexamen Latijn. In dit bestand staan alle Latijnse zinnen met bijbehorende werkvertaling, alle woorden volledig gedeter...
Overzicht document:
● Uitleg (pag. 2)
● Achtergrondinformatie ‘Heroides’ (3)
● Samenvatting Nederlandse tekst (voor het Latijn) (4)
● Overzicht van de Latijnse teksten (5)
● Latijnse teksten:
○ ‘Alles heb ik voor jou over’ (6)
○ ‘Veel heb ik je te bieden’ (15)
○ ‘Andere beroemde Trojanen’ (33)
○ ‘Daar kan Menelaus niet aan tippen’ (40)
○ ‘Jaloezie en wanhoop’ (51)
● Samenvatting Nederlandse tekst (na het Latijn) (71)
● Stambomen Paris, Helena en Menelaus (72)
● Legenda (75)
, 2
Uitleg (Stuvia) -------------------------------------------------------------------------
Dit Latijndocument heeft alle informatie die je nodig hebt voor de geziene tekst van
Ovidius’ Heroides 16 voor het eindexamen Latijn. In dit bestand staat:
- elk Latijns woordje volledig gedetermineerd;
- een correcte en leesbare werkvertaling van elke zin;
- bij elke zin een samenvatting van de inhoud van de zin;
- alle inhoudelijke en belangrijke grammaticale aantekeningen uit het boek
Winnaars en verliezers (inclusief de vragen), gestructureerd bij elke zin;
- aanvullende inhoud op dat wat in het boek staat (wij vinden dit wel nodig: dit
maakt het bestand voor iedereen relevant en toegankelijk);
- interpretaties van ons (Robin & Bruno), en interpretaties die we uit
verschillende YouTube-filmpjes hebben gehaald;
- een overzicht bij ingewikkelde zins- en inhoudelijke constructies;
- alle tijd en moeite die we de afgelopen maanden in dit bestand hebben gestoken.
Het bestand is gemaakt door Robin en Bruno, twee leerlingen van het Porta Mosana
College in Maastricht. We zitten, net zoals jullie waarschijnlijk, in ons eindexamenjaar.
In de vijfde zijn we begonnen met het opstellen van dit soort samenvattingen, als
voorbereiding op proefwerken / schoolexamens. Deze Latijnbestanden hebben onszelf
en onze klas heel goed geholpen bij het leren van de stof; wij zijn ervan overtuigd dat dit
de meest volledige manier is om alle benodigde informatie te verzamelen.
We hebben erg ons best gedaan om zo consequent mogelijk te zijn, maar er kan altijd
wel ergens een foutje zitten… sorry hiervoor. Je kan ons altijd een bericht sturen op de
Stuvia-site met een vraag, opmerking of foutmelding!
Sommige mensen vinden de grootte van dit bestand onnodig. Wij denken ook niet
dat je alles wat we hebben opgeschreven zou moeten kennen: dat doen we zelf ook niet.
Zie het als een naslagwerk: je kan de informatie eruit halen die je zelf wilt. Sommige
mensen leren alleen de belangrijke stijlfiguren, sommigen leren de vertaling erbij,
sommigen leren zo dat je elk woord kan weglezen: iedereen leert anders. Dit document
geeft je alle informatie: het is aan jou eruit te halen wat jij vindt dat je nodig hebt.
We hebben in totaal zes documenten. Je kan deze bestanden los kopen of in een bundel.
Bestand 1: Ovidius’ Tristia november €3,00
Bestand 2: Ovidius’ Apollo en Daphne januari €3,00
Bestand 3: Ovidius’ Actaeon (incl. Nederlands) januari €3,00
Bestand 4: Ovidius’ Philemon en Baucis maart €3,00
Bestand 5: Ovidius’ Heroides 16 (incl. Nederlands) maart €3,00
Bestand 6: Ovidius’ Heroides 17 (incl. Nederlands) maart €3,00
Wij hopen dat jullie deze samenvatting net zo goed kunnen gebruiken als wijzelf :)
, 3
Achtergrondinformatie: ‘Heroides’
De Epistulae Heroidum o fH
eroides is een verzameling van 21 brieven van
bekende vrouwen (bijvoorbeeld Medeo, Dido, Penelope) aan hun geliefden.
In strijd met de traditionele liefdespoëzie koos Ovidius hier niet voor de
afgewezen minnaar. Zijn ik-figuren zijn vrouwelijke personages uit de
mythologie die een ontwikkelde Romein zeker kende. Vrouwen, bedrogen,
teleurgesteld of eindeloos wachtend, doen hun beklag bij hun minnaar in
een lange monoloog. De laatste zes brieven zijn dubbelbrieven waarin drie
paren elkaar schrijven (de man) en de antwoorden (de vrouw).
Heroides 16 en 17 vormen het eerste paar van deze later geschreven
brieven. De Heroides behoren tot het elegisch werk van Ovidius.
Paris, ook Alexandros genoemd, was de zoon van Priamus, de koning van
Troje en diens vrouw Hekabe; hij was een broer van Hektor. Vlak voor zijn
geboorte droomde zijn moeder dat ze een fakkel baarde die heel Troje in
brand zette. Deze omineuze droom deed Priamus besluiten de baby te
doden. Hij werd dus in het Idagebergte gelegd, maar door herders
gevonden en grootgebracht. Hij groeide op tot een mooie jongen en hoedde
op de Ida het vee; hij woonde samen met de nimf Oinone. Op een bepaald
moment vierden de goden de bruiloft van Peleus en Thetis. Alleen de godin
Eris (Ruzie) was niet uitgenodigd en daarom wierp zij tussen de
aanwezigen een gouden appel met het opschrift: “Voor de mooiste”. Daarop
ontstond een strijd tussen Athene, Juno en Venus over de vraag wie de
mooiste van hen was. Omdat de goden hierin geen beslissing wilden
nemen, vroegen zij Paris als scheidsrechter op te treden. De drie godinnen
deden hem mooiste beloftes: Minerva militaire roem, Juno macht, maar
Venus beloofde hem de mooiste vrouw. Venus won; Paris verliet Oinone en
Troje en ging scheep.
De brief wordt voorgesteld als geschreven vlak na Paris’ aankomst in
Sparta, waar hij te gast is bij koning Menelaus. Paris komt nu de hem
beloofde prijs ophalen: Helena, de echtgenote van Menelaus.
, 4
Samenvatting Nederlandse tekst (voorafgaand aan het Latijn)
(Ovidius’ Heroides 16):
In het begin van de brief lezen we dat Paris hopeloos verliefd is op Helena.
Hij is zó laaiend verliefd, dat hij deze ‘brand’ onmogelijk kan verbergen. Hij
vervolgt door over Venus te praten: het was namelijk Venus die de liefde
van Paris voor Helena heeft veroorzaakt. Hij komt dan ook niet aangevaren
vanuit Troje naar Sparta omdat hij zaken wilt doen; hij komt omdat hij
Helena leuk vindt en omdat zij voorbestemd is om met hem naar bed te
gaan. Dat moet Helena niet tegenwerken, want het is het lot van Venus dat
het zo heeft bepaald.
Vervolgens praat hij over zijn jeugd; zijn moeder had een nachtmerrie
waarin zij zag dat Troje door Paris’ vuur geblakerd zou worden. Paris zelf
zegt dat dit vuur de vlam in zijn hart is, zijn liefde voor Helena. Hij spreekt
over hoe hij in de afgelegen Idavalleien tegen een boom leunde, kijkend
naar het verre Troje.
Daarna spreekt hij over het Parisoordeel, waar hij koos wie van de drie
godinnen Venus, Minerva en Juna het mooist is. Juno beloofde hem macht,
Minerva karakter van helden en Venus, die uiteindelijk werd gekozen,
beloofde hem Helena, de dochter van Leda.
Paris bleek een koningskind, bemind door prinsessen, adelen en nimfen.
Deze wisten hem echter niet te boeien, hij wilde en wilt Helena, zonder
haar überhaupt gezien te hebben en begon zijn tocht over zee.
De bouw van een schip wordt beschreven en Paris vertelt hoe zijn ouders
hem probeerden te vertragen. Ook zijn zus Cassandra zei dat hij moest
blijven; Troje zou branden bij zijn terugkomst.
Menelaus had hem gastvrij ontvangen en liet hem alles zien. Paris hunkerde
echter naar Helena, met wie hij oog in oog kwam te staan. Ze was alles waar
hij naar begeerde en veel meer.
Paris heeft het over Theseus, die Helena roofde en vervolgens terug gaf.
Hijzelf zou haar echter nooit weggeven; hij sterft nog liever.
, 5
Overzicht van de Latijnse teksten (Ovidius’ Heroides 16)
Onderverdeling:
● ‘Alles heb ik voor jou over’ vers 163 - 172 (pag. 6)
○ Paris vertelt over zijn vastbeslotenheid om Helena als zijn vrouw te
krijgen. Paris is naar Sparta gekomen omdat zij het waard is; ook heeft hij
voor haar de aanbiedingen van Juno en Minerva afgeslagen.
● ‘Veel heb ik je te bieden’ 173 - 198 (15)
○ Paris vertelt verschillende redenen waarom Helena met hem mee zou
moeten gaan naar Troje. Hij is namelijk van een goede afkomst met mooie
voorouders: hier zou Helena graag bij willen horen. Ook is Troje een
grote, mooie stad met veel inwoners waarmee Helena zou kunnen
optrekken. Dit zet Paris in contrast met de geboorteplaats van Helena,
namelijk Sparta. Sparta is maar een arme stad, en daarom wil Paris dat
Helena met hem meekomt naar Troje: ze verdient een betere levensstijl.
● ‘Andere beroemde Trojanen’ 199 - 204 (33)
○ Paris vertelt hier over drie Trojanen uit zijn geslacht: Ganymedes,
Tithonos en Anchises. Het is echter ironisch dat deze drie allemaal een
geflopte liefdesrelatie hebben gehad.
● ‘Daar kan Menelaus niet aan tippen’ 205 - 214 (40)
○ Paris geeft hier argumenten dat Menelaus geen goede man is (en hijzelf
dus wel): zo noemt hij bijvoorbeeld de slechte daden van de voorvaderen
van Menelaus.
● ‘Jaloezie en wanhoop’ 215 - 240 (51)
○ Paris vindt het bijzonder vervelend wanneer Helena met Menelaus aan
tafel zit, wanneer hij daarbij zit. Hij moet dan onder andere zien hoe het
meisje waarop hij verliefd is door Menelaus wordt gekust en bemind.
, 6
‘Alles heb ik voor jou over’ (vers 163 - 172) (Ovidius’
Heroides 16)
De volledige Latijnse tekst (4 zinnen):
Da modo te, quae sit Paridis constantia nosces:
flamma rogi flammas finiet una meas.
(165) Praeposui regnis ego te, quae maxima quondam
pollicita est nobis nupta sororque Iovis,
dumque tuo possem circumdare bracchia collo,
contempta est virtus Pallade dante mihi.
Nec piget aut umquam stulte legisse videbor:
(170) permanet in voto mens mea firma suo.
Spem modo ne nostram fieri patiare caducam
deprecor, o tanto digna labore peti.
Geef alleen m
aar jezelf, (dan) z al jij inzien w
at d
e vastberadenheid van Paris
is: [want] alleen d
e vlam van de brandstapel zal mijn v lammen b eëindigen.
● flamma: (znw) (nom ev vrl) → ‘vlam’
● rogi: (znw) (gen ev mnl) → ‘van de brandstapel’
● flammas: (znw) (acc mv vrl) → ‘vlammen’
● finiet: (finire) (fut indic act 3 ev) → ‘het zal beëindigen’
● una: (bnw) (nom ev vrl) → ‘alleen’
● meas: (bez vnw) (acc mv vrl) → ‘mijn’
, 8
Inhoudelijk:
● (hele zin): als Helena zich aan Paris overgeeft, dan zal ze zien dat Paris
vastberaden is om de liefde vast te houden. De liefde zal slechts weggaan als hij
dood gaat.
● constantia: (‘vastberadenheid’) →
○ als een karaktereigenschap van Paris: hij is vastberaden;
○ Paris is vastberaden: de liefde zal standhouden.
● (zelf gevonden) Explicatief asyndeton: tussen nosces en flamma.
● flamma rogi: (‘de vlam van de brandstapel’) → dit is wanneer Paris zou sterven.
○ zou je dan ook dramatische ironie kunnen noemen: deze ‘brandstapel’
zal namelijk geen crematie zijn: deze ‘brandstapel’ zal de brandende stad
Troje worden.
● flamma flammas: (‘vlam … vlammen’) →
○ (zelf gevonden) polyptoton;
○ (dan ook een) repetitio;
○ woordspeling: de eerste is namelijk letterlijk ‘de vlam’ van een
brandstapel, de tweede is een metafoor voor de liefde (zie volgend
bolletje).
● flammas meas: (‘mijn vlammen’) →
○ metafoor voor de liefde van Paris; deze zal dan eindigen.
○ (zelf gevonden) hyperbaton: de liefde van Paris voor Helena is heel
groot.
● flammas finiet meas: (‘het zal mijn vlammen beëindigen’) → dramatische
ironie: wanneer Troje gaat branden zal zijn liefde beëindigd worden. Dit weet
Paris echter nu nog niet, want hij leeft nog: zelf denkt hij dat alleen de dood zijn
‘vlammen’ voor Helena zullen stoppen.
○ het dramatische eraan is dus dat wij als lezer al weten hoe het af gaat
lopen, Paris echter nog niet.
● flamma flammas finiet: alliteratie van de ‘f’.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brunospee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.
