,Samenvatting
‘Intervention Mapping is een protocol om stapsgewijs op basis van evidence een
gezondheidskundige interventie te ontwikkelen en uit te voeren’ (Sassen, 2017). Hierbij motiveert de
verpleegkundige de patiënt tot gezonder gedrag en ondersteunt de patiënt in zijn zelfmanagement.
Intervention Mapping bestaat uit zes verschillende stappen.
Stap 1 omvat een analyse van het gezondheidsprobleem, de omgeving, het gedrag en de
determinanten. Astma is een chronische ziekte waarbij sprake is van chronisch ontstoken
luchtwegen. Het is de meest voorkomende chronische ziekte bij kinderen in Nederland. Kinderen
met astma hebben een lagere kwaliteit van leven op zowel fysiek als sociaal gebied. Astma heeft
echter geen duidelijke invloed op de levensverwachting van kinderen. Erfelijkheid en wonen in een
grote stad spelen een grote rol bij het ontstaan van astma. Gedragingen die astma(-aanvallen)
veroorzaken/ verergeren zijn het hebben van een te hoog lichaamsgewicht, (mee)roken en
therapieontrouw zijn. Het krijgen van borstvoeding, bewegen en voldoende fruit eten zijn
daarentegen gezondheidsbevorderende gedragingen. De belangrijkste gezondheidsschadende
gedragingen bij kinderen met astma zijn therapieontrouw en het hebben van overgewicht. In de
determinantenanalyse worden verschillende externe variabelen, vaardigheden en barrières
benoemd die de intentie en het gewenste gedrag van zowel therapieontrouw als het hebben van
overgewicht bepalen. De volgende stappen van Intervention Mapping hebben betrekking op deze
twee gezondheidsschadende gedragingen.
Stap 2 beschrijft het einddoel van de gezondheidskundige interventie en de gedrags- en
veranderdoelen die daarvoor noodzakelijk zijn. Het algemene einddoel van beide
gezondheidsschadende gedragingen is het verminderen van de frequentie van exacerbatie bij
kinderen met astma. De ene aanpak is hierbij gericht op het verbeteren van de therapietrouw. De
andere aanpak richt zich op het hebben van een gezond lichaamsgewicht.
Verschillende methoden en theorieën om de gedragsdeterminanten, de intentie en het
gezondheidsgedrag te veranderen worden beschreven in stap 3. Eerst laat ‘risicoperceptie’ de
patiënt stilstaan bij het risico op exacerbatie bij astma. ‘Desicional balance’ laat patiënten daarna de
voor- en nadelen van de gedragsverandering inzien. Vervolgens leert ‘resistance to social pressure
and mobilizing others for social support’ patiënten om sociale druk te weerstaan en sociale support
te zoeken. ‘Guided practice’ moedigt patiënten aan om vaardigheden aan te leren en ‘action
planning’ richt zich op het plannen van de gedragsverandering. Tot slot brengt de patiënt
hoogrisicosituaties, die de gewenste gedragsverandering in de weg kunnen staan, in kaart bij de
methode ‘coping planning’.
Stap 4 is het ontwerpen van een gezondheidskundige interventie gericht op het bevorderen van het
zelfmanagement. Er wordt eerst contact gemaakt met de patiënt. Hierbij is het van belang dat het
individuele risico op astmaexacerbatie wordt benadrukt. Daarna is de interventie gericht op het
veranderen van de gedragsdeterminanten door het in kaart brengen van de attitude, de subjectieve
normen en sociale invloed én gedragscontrole en eigen-effectiviteit. Vervolgens is de
gedragsverandering uitgevoerd door middel van het opstellen van een actieplan. Tot slot heeft de
patiënt een coping plan gemaakt met als doel terugval te voorkomen en gedragsverandering te
behouden.
2
, Stap 5 bestaat uit een implementatieplan waarin wordt beschreven hoe, wat, wanneer moet
gebeuren om de kans op slagen van de gezondheidskundige interventie zo groot mogelijk te maken.
Er wordt antwoord gegeven op de volgende vragen:
▪ Wat moet degene die de gezondheidsdeskundige interventie gaat implementeren precies doen?
▪ Hoe worden zij gemotiveerd?
▪ Waar in het zorgproces dient de gezondheidsdeskundige interventie te worden uitgevoerd?
▪ Hoe wordt de gezondheidsdeskundige interventie in het zorgproces geïnstitutionaliseerd?
De laatste stap van Intervention Mapping, stap 6, beschrijft hoe de gezondheidskundige interventie
kan worden geëvalueerd. Dit is gedaan aan de hand van een effectevaluatie en een procesevaluatie.
Hierin is nagegaan op welk niveau er effecten bereikt zijn en waarom de gezondheidskundige
interventie wel of niet effectief is geweest. Stap 6 bestaat uit drie clusters. Het eerste cluster gaat
over de planning van de gezondheidskundige interventie. Het tweede cluster geeft inzicht in de
effectiviteit van de methoden die zijn gebruikt. Het laatste cluster geeft inzicht in de administratieve
aspecten van de interventie.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cheyenneparera. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.77. You're not tied to anything after your purchase.