Summary
Samenvatting Ethiek de basis, Wieger van Dalen
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Ethiek de basis 3e druk, hoofdstuk 1 t/m 8 (hele boek). Wieger van Dalen. Noordhoff uitgevers.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
4 reviews
By: mgtl • 4 year ago
By: pheberose • 4 year ago
By: marsmanian • 4 year ago
By: aniekjacobs1 • 4 year ago
Seller
Follow
sofiewessels
Reviews received
Available practice questions
Oefenvragen Ethiek de basis
Flashcards
102 Flashcards
$3.24
15 sales
Flashcards
102 Flashcards
$3.24
15 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
Verantwoordelijkheid vooraf
Answer: De plicht om te zorgen voor iets of iemand (individueel).
2.
Verantwoordelijkheid achteraf
Answer: De plicht rekenschap af te leggen (collectief, in gesprek met anderen.
3.
Aansprakelijkheid
Answer: Verantwoordelijkheden die je hebt omdat de wet die voorschrijft. Je legt verantwoording af tegenover de rechter of politie.
4.
Taakverantwoordelijkheid
Answer: Verantwoordelijkheden die je hebt omdat er afspraken zijn gemaakt in een organisatie. Je ontleent verantwoordelijkheid aan je functie, taak of opdracht. Je legt verantwoording af tegenover je collega\'s.
5.
Deugdverantwoordelijkheid
Answer: Verantwoordelijkheden die je hebt vanwege een morele plicht. Verantwoording wordt afgelegd tegenover jezelf en je sociale omgeving.
6.
Beroepsethiek
Answer: Draait om deugdverantwoordelijkheden die je vooraf op je neemt en waarmee je je werk verricht.
7.
Deugdetisch naar een situatie kijken
Answer: Wanneer je meer naar de situatie en de persoon kijkt en minder naar de normen en waarden.
8.
Verantwoordelijkheid als deugd.
Answer: Je gedraagt je als geestelijk volgroeid en zelfstandig denkend mens. Je neemt weloverwogen en doordacht beslissingen. Je noemt zo iemand ook wel een wijs mens.
9.
Vijf criteria waaraan je kunt herkennen of iemand verantwoordelijkheid als deugd bezit.
Answer: 1. Neemt zelfstandig beslissingen. 2. Neemt verplichtingen serieus. 3. Weegt verschillende normen en waarden tegen elkaar af. 4. Heeft oog voor de gevolgen van de handeling. 5. Is persoonlijk aanspreekbaar op zijn keuze, bereid het gesprek aan te gaan over de gemaakte keuze.
10.
Aanspreekbaar zijn op je gedrag
Answer: Je verantwoorden voor je keuzes in een gesprek. Moreel vertoog gaat dus over aanspreekbaarheid.
Content preview
SamenvattingEthiek de basis 3e druk, Hoofdstuk 1 t/m 8.
Ethiek Hoofdstuk 1. Moraal, een kwestie van oordelen.
1.1Het intuïtief moreel oordeel
Moreel oordeel: wanneer een oordeel gaat over gedrag van mensen en hoe ze met elkaar
omgaan. Je geeft aan hoe je verwacht dat die ander met jou of met anderen om zou
moeten gaan.
Intuïtief moreel oordeel: moreel oordeel dat kant en klaar ontstaat in je bewustzijn
zonder dat je erover na hoeft te denken en voordat je erover nagedacht hebt.
Als iemand dezelfde mening deelt, valt het al helemaal niet op. Maar als de ander het niet
met je eens is vaak wel. Je wordt je er dan bewust van dat je oordeelt op gedrag etc.
Als je intuïtieve morele oordeel bewust wordt, zijn er drie verschillende processen die
zich in je bewustzijn afspelen:
1. Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt iets.
2. Je kent je oordeel. Je weet dat het je mening is en je kent standpunt van ander.
3. Je voelt dat je het oneens bent met ander. Oordeel brengt bepaald gevoel mee.
John Dewey: ‘ Je voelt wie je bent, je weet wie je bent, en je kiest ervoor wie je bent.
1.2Het verschil tussen kennen, oordelen en voelen
Objectiveren: Als je de wereld kent, plaats je dat wat er gebeurt buiten jezelf en beschrijft
het vervolgens. Resultaat van dit proces (objectiveren) is kennis van de buitenwereld
(objectief domein). Kenmerk kennis: makkelijk uitwisselbaar tussen mensen.
Subjectiveren: Als je de wereld beleeft, richt je je op wat er innerlijk met je gebeurd. Je
voelt wat je meemaakt alsof de wereld zich in jou zelf afspeelt. (proces subjectiveren)
Resultaat: een gevoel in je binnenwereld (een subjectief domein). Gevoelens niet
uitwisselbaar.
Normeren: Als je de wereld beoordeeld richt je je op het gedrag van mensen en wat je
hiervan vindt. Je verbindt gedrag aan je eigen oordeel; goed of slecht. (proces
normeren). Resultaat: verbinding van jezelf met anderen ofwel een tussenwereld. Beter
uitwisselbaar dan gevoelens, minder goed dan kennis.
1.3Waaraan herken je een moreel oordeel?
Moreel oordeel is resultaat van een bepaalde manier van kijken naar de wereld.
Vijf kenmerken van morele oordelen:
, 1. gaat over menselijk gedrag.
2. overstijgt het individuele (is veralgemeniseerbaar): ‘Het gedrag dat ik van jou
afkeur, kan ik zelf ook niet maken’ bijv. Oordelen over één situatie betekend
automatisch ook oordelen over alle andere in zelfde situatie.
universaliteitsprincipe. Inherent veralgemeniseerbaar.
3. is normatief (schrijft voor hoe het moet): Gaat erom hoe je behoort te handelen.
Gaat niet om hoe de wereld is (kennis), maar hoe hij zou moeten zijn.
4. is gericht op het goede: Gericht op zaken die op zichzelf goed of
nastrevenswaardig zijn. moreel uitganspunt: omschrijving van iets dat op
zichzelf nastrevenswaardig is betreffende menselijk samenleven. (voorbeelden:
eerlijk zijn, inzet, vriendschap, de wet niet willen overtreden, respectvol zijn).
5. kan morele verontwaardiging veroorzaken: Kan heel specifiek soort emotie,
morele verontwaardiging, los maken. Verontwaardiging is het gevolg van het
oordeel en niet het oordeel zelf.
Definitie moreel oordeel: een waardering van menselijk gedrag aan de hand van morele
uitgangspunten.
Morele oordelen zijn aan personen gebonden maar niet persoonlijk.
1.4 Ethiek, moraal en het moreel vertoog
Moraal: het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een
gesprek. De moraal (de verzameling morele oordelen in concrete situaties) kan dus
verschillen tussen groepen mensen en in de wereld.
Ethiek: de wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de moraal verder te helpen
door nieuwe argumenten te ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen.
Normen en waarden: universeel. Iedereen is voor respect, vrijheid etc. Het is de afweging
tussen verschillende normen en waarden in specifieke situaties, die kan verschillen
tussen groepen mensen.
Moraal is het resultaat van een gesprek
Over morele oordelen ontstaat heel snel een moreel gesprek. Moreel oordeel nodigt
sterk uit te reageren, om gesprek aan te gaan. Dat komt doordat de uitspraak ook voor
jou geldt, er wordt uitgesproken wat jij behoort te doen, als laatste nodigt een moreel
oordeel sterk uit te reageren omdat vaak de emotie ‘morele verontwaardiging’ van pas
komt. Als mensen verontwaardigd zijn is het moeilijker stil te blijven.
Nieuw woord voor dit verschijnsel: Moreel vertoog. geheel aan communicatie en
interactie waarin mensen hun morele oordelen, en daarmee hun moraal, vormen en op
elkaar afstemmen.
Vorm van moreel vertoog veranderd, informatie- en communicatierevolutie.
1.5Morele competenties
, Om een volwaardig gesprekspartner te kunnen zijn in een moreel vertoog moet je zelf
moreel na kunnen denken en redelijke argumenten geven. Je moet je morele intuïtie (is
als een automatische piloot) de baas worden.
Van morele intuïtie naar weloverwogen oordeel.
Als er een situatie is waarin een moreel oordeel mogelijk is komt dit vaak vanzelf,
meteen. Iedereen heeft een morele intuïtie waarmee hij zonder veel nadenken kan
oordelen over een situatie.
Drie redenen waarom dit oordelen met behulp van je morele intuïtie tekortschiet in het
functioneren van een professional:
1. Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan anderen. Het oordeel onttrekt zich
namelijk aan je bewuste overwegingen. Het is er al voor je heb nagedacht.
2. Als je alleen intuïtief oordeelt, kun je niet leren van je fouten en successen. Je kunt er
moelijker op terugkijken. Er is geen mogelijkheid om je moreel functioneren
systematisch te verbeteren.
3. Je intuïtie bereidt je niet voor op nieuwe situaties. Morele intuïtie vormt zich door
levenservaringen. Professionals worden opgeleid voor taken waar ze nog geen
ervaring mee hebben.
Het vinden van redelijke argumenten
Morele vraag moet een onderzoek op gang brengen dat je verder brengt in het begrijpen
van een morele kwestie.
Als je weet welke vraag je belangrijk vindt kun je opzoek gaan naar redelijke
argumenten. Op zoek naar redenen waarom je vindt wat je vindt.
Verzamelnaam morele redenen: morele uitgangspunten.
Denkschema van het boek:
1. Om onze morele competentie te verhogen, moeten we onze morele oordelen
beter kunnen onderbouwen.
2. Hiertoe formuleren we een morele vraag, waarop ons intuïtief moreel oordeel
een antwoord kan zijn.
3. Deze vraag gaan we vervolgens systematisch beantwoorden.
4. In het proces van het systematisch beantwoorden van de vraag komen dan
vanzelf de relevante morele argumenten bovendrijven.
Ehiek, H. 2. Normen, waarden en deugden.
2.1 Normen
- Norm: Een argument in de vorm van een regel waar je je aan moet houden.
- Morele norm: Een regel over hoe mensen met elkaar om moeten gaan. Zelf opgelegde
regel die gedrag voorschrijft over goed samenleven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sofiewessels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77858 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now