Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Geschiedeniswerkplaats Samenvatting De tijd van steden en staten Tijdvak 4 Havo 4/5. Een nette en duidelijke samenvatting van tijdvak 4: De tijd van steden en staten. De samenvatting is aangevuld met opmerkingen en aantekeningen van de docent in de les.
geschiedeniswerkplaats samenvatting de tijd van steden en staten tijdvak 4 havo
geschiedeniswerkplaats samenvatting de tijd van steden en staten tijdvak 4
geschiedeniswerkplaats samenvatting de tijd v
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Secondary school
HAVO
Geschiedenis
4
All documents for this subject (2894)
1
review
By: dmoerman42 • 4 year ago
Seller
Follow
luukvaa
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 4 ǀ De tijd van steden en
staten
§1 De opkomst van steden
Na jaar 1000 geen agressieve aanvallen, hierdoor verdubbelde de
bevolking in komende 3 eeuwen. Economie groeide, steden kwamen op.
Oplevende steden
Landbouw uitgebreid/verbeterd -> hierdoor kwam er meer akkerland -> er
ontstond een overschot waarmee er weer te onderhandelen viel.
Boeren specialiseren in bv vlees/wijn. Dat verkopen op markt waar wegen
kruisen of kloosters/kastelen.
Op die marktplaatsen groeiden nieuwe steden.
Opnieuw agrarisch-urbane (landbouw stedelijke) samenleving.
Steden nog meer afhankelijk van boeren want wegennet was slecht.
Handel en ambacht
De stad en handel horen bij elkaar.
Kooplieden waren de kern van de eerste gemeenschappen. Daarnaast
waren er specialistische producenten: zij maakten producten die
kooplieden weer verhandelden. Beroepen heten ambachten (bakkers,
slagers, timmerlui etc.).
Tussen 1300-1500 daalde aantal mensen door honger, toch meer steden.
Steden (Milaan, Venetië) zo rijk dat ze staten op zich werden (stadstaten).
§2 De stedelijke burgerij
Burgers uit nieuwe steden gewonnen van ridderleger.
Vrijheid
Feodale heerser had geen macht over de stadsbewoners.
Toestemming om aparte gemeenschap met eigen bestuur vormen. In ruil
belasting.
Toezichthouder op stad: schout/baljuw.
Voorname burger maakte de dienst uit: ze zaten in de rechtbank en in het
stadbestuur.
Heren verdienden aan stad -> werden hierdoor minder afhankelijk van de
opbrengst in eigen land -> horigen waren nu niet meer nodig.
Steden zelfstandiger en machtiger: invloed adel nam af.
Slechte hygiëne in stad -> hierdoor gingen veel mensen dood -> hierdoor
moesten er telkens nieuwe burgers van platteland komen om de bevolking
aan te vullen.
Burgers woonden liever in de stad -> horigheid verdween geleidelijk.
Nieuwe dorpen kregen privileges (speciale rechten) van hun heer.
, Heren meer zeggenschap over boeren dan burgers.
Trots
Burgers trots op burgerschap en bouwden stadmuren -> deze stadmuren
werden betaald met belasting.
Muren beschermden tegen vijandelijke heren/steden.
Ambachtslieden per beroep een gilde vormen.
Gilde:
Zorgen voor leden
Regelen opleiding
Kijken of producten van goede kwaliteit zijn
Prijzen vaststellen
Meesters de baas, deze meesters waren eigenaren van werkplaatsen
waarin leerlingen werkten.
Wanneer een leerling een opleiding heeft voltooid wordt het een gezel.
Door een meesterstuk te maken bewees je dat je voor jezelf kan beginnen.
Dit kon niet iedereen want een werkplaats kostte veel geld en er moest
veel betalen om lid te worden.
Clanvorming
Pas burger als je 1 jaar + een dag binnen de stadsmuren woonde. Je viel
dan onder het recht van de stad en kreeg burgerrechten.
1 groep het rijkst: kooplieden. Families zaten in stadbestuur. Werden
patriciërs genoemd.
Soms rivaliteit tussen die families en stad verdeeld in vijandige clans.
Veranderde toen gilden deel van de macht opeisten.
Patriciërs letten meer op algemeen belang. Soms gildemeesters in
rechtbank.
Bijna alle macht alsnog in handen van handelsfamilies.
§3 Staatsvorming en centralisatie
Vorming staten in Europa met vallen en opstaan.
Het vorstenhof
Koningen reisden vroeger naar het hof.
Later vestigden vorsten in een stad om macht uit te breiden:
centralisatie.
Om de macht uit te breiden was geld nodig. Om aan dit geld te komen
kochten ze trouw van leenmannen. Zo kon de vorst het leger/ambtenaren
betalen.
Koning gebruikt ambtenaren om centralisatie te bevorderen.
ambtenaren:
Regels invoeren voor alle inwoners in rijk.
Optreden als hoogste rechter
begin van staatsvorming
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller luukvaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.