Summary
Samenvatting Systeem Aarde
- Course
- Institution
Complete en uitgebreide samenvatting voor het vak Systeem Aarde voor de master op de HU.
[Show more]
Seller
Followjustincaldenhove
Content preview
Samenvatting Systeem AardeInhoudsopgave
Samenvatting Systeem Aarde ........................................................................................................................... 1
Sintubin (2010 of 2014): Wetenschap van de Aarde ......................................................................................... 3
H2 De vergeten revolutie (voorkennis bachelor, goed om weer scherp te hebben) ............................................ 3
H3 De aarde in beweging (deels overlap met bachelor) ..................................................................................... 4
H4 Het paradigma van de platentektoniek ........................................................................................................ 5
H6 Systeem Aarde, de drijvende krachten .......................................................................................................... 6
H7 Systeem Aarde, de componenten: alleen deel geosfeer ................................................................................ 7
H12 Is de planeet uniek? .................................................................................................................................... 8
Hawley & Lyon (2017) Plate update: refreshing ideas for teaching plate tectonics, Teaching Geography .......... 9
Andeweg (2021) Nee, de mantel is niet vloeibaar, Geografie. ........................................................................ 10
Physical Geography of the Mediterranean ..................................................................................................... 11
H1 Tectonic Setting and Landscape Development ............................................................................................ 11
H14 Aeolian Processes and Landforms ............................................................................................................. 11
H15 Volcanoes .................................................................................................................................................. 11
H16 Earthquakes .............................................................................................................................................. 11
H3 The Climate System ..................................................................................................................................... 11
H8 Hydrology, Rivier Regimes and Sediment Yield ........................................................................................... 12
H18 Storms and Floods ..................................................................................................................................... 12
H6 Weathering, Soils and Slope Processes ....................................................................................................... 12
H19 Wildfires .................................................................................................................................................... 12
H20 Land degradation ...................................................................................................................................... 12
H21 Water Resources ....................................................................................................................................... 12
Andeweg (2011) Geologie van het Iberisch Schiereiland Het stenen vlot, Geografie. ..................................... 13
Onori et al. (2006). Soil erosion prediction at the basin scale using the revised universal loss equation (RUSLE)
in a catchment of Sicily (southern Italy).......................................................................................................... 14
Renard et al. (1991). RUSLE Revised universal soil loss equation. ................................................................... 14
Fantappiè et al. (2015). Soil erosion risk, Sicilian Region (1:250.000 scale) ..................................................... 15
Fantappiè et al. (2016). Physiography of the Sicilian region (1:250.000 scale) ................................................ 15
Doglioni et al. (2001) Why Mt Etna? ............................................................................................................... 15
Understanding Earth H4 Igneous Rocks: solids from melts ............................................................................. 16
,Booden (2021) Vulkaanuitbarsting: explosief of effusief ................................................................................ 19
Booden (2022) Vulkanisme hangt samen met weer en klimaat ...................................................................... 19
Volcanoes ....................................................................................................................................................... 20
H7 An Overview of Explosive Eruptions and Their products ............................................................................. 21
H9 Constructional (positive) Volcanic Landforms ............................................................................................. 21
H10 Negative Volcanic Landforms – Craters and Calderas ............................................................................... 21
Greening and Browning in a Climate Change Hotspot: The Mediterranean Basin ........................................... 21
Italian Volcanoes H1 Volcanism in Italy .......................................................................................................... 23
Reader Structurele Geologie (inclusief oefeningen) ........................................................................................ 23
Kennis en inzichten uit de voorbereidingsopdrachten cursus (voorkennis) ..................................................... 28
Kennis en inzichten in de gesteentekringloop (en gesteenteherkenning) ....................................................... 28
Kennis en inzichten uit de formatieve opdrachten WK1-3 .............................................................................. 28
Kennis en inzichten uit ‘Raadsel van Madagaskar’ .......................................................................................... 28
PowerPoints week 1 ....................................................................................................................................... 28
PowerPoints week 2 ....................................................................................................................................... 31
PowerPoints week 3 ....................................................................................................................................... 31
PowerPoints week 4 ....................................................................................................................................... 34
PowerPoints week 5 ....................................................................................................................................... 37
PowerPoints week 6 ....................................................................................................................................... 39
Opdrachten .................................................................................................................................................... 40
,Sintubin (2010 of 2014): Wetenschap van de Aarde
H2 De vergeten revolutie (voorkennis bachelor, goed om weer scherp
te hebben)
Geologie als wetenschap (1797).
Plooiien → tektonische gebeurtenis na afzetting van de lagen.
Discordanteis → hiaten door uitblijven afzettingen of erosie.
18e eeuw: de geotheorieën
- Catastrofes zorgde voor verandering op
aarde.
- Twee stromingen:
o School 1: de aarde is eindig, door afkoeling van de aarde.
Neptunisme = gestage daling van de oceaan waardoor sedimenten zijn
afgezet.
o School 2: Hutton – geen begin of einde door eeuwig vuur in de aarde.
Plutonisme = gesteente is ontstaan uit vulkanisme, sedimenten ontstaan uit
erosie en verwering.
Relatieve ouderdomsbepaling gebeurt aan de hand van gesteentelagen (stratigrafie). Bij deze
oudersdomsbepaling gaat men uit van het actualiteitsprincipe/uniformiteitsprincipe. Ook;
superpositie, oorspronkelijke horizontaliteit en laterale continuiteit. Hierdoor kan de
volgorde van afzettingen worden bepaald.
De dikte van de afzettingslagen zeggen weinig over de tijd waarin het is ontstaan. Voor de
ene laag kan 1 storm verantwoordelijk zijn, voor de andere laag miljoenen jaren. Om de
exacte leeftijd te bepalen is radiometrische datering nodig, dit gebeurt aan de hand van
moeder en dochter isotopen en het verval hiervan. Deep time ontstond, wat een onwerkelijk
idee gaf van de geschiedenis van de aarde.
, H3 De aarde in beweging (deels overlap met bachelor)
Isostasie = gravitationeel evenwicht → evenwicht van drijvend voorwerp (ijsberg).
Isostatische compensatie → ijskap scandinavië smelt, aardkorst komt omhoog.
Tektoniek in de 19e eeuw:
- Theorie van de krimpende aarde, de aarde koelt langzaam af waardoor het ging
kreukelen (europa)
- Permanentietheorie, de oceanen en continenten zijn permanente structuren die heel
vroeg in de geschiedenis zijn ontstaan door mineralogisch differentatieële krimp (VS)
- Geosynclinetheorie, de aardkorst zakt weg door zwaarte van sediment waarna het
weer omhoog komt als gebergte
Aanvang 20e eeuw:
- Isostatische compensatie: waterbedeffect van Scandinavië. Gebergten moeten een
diepe wortel hebben.
- Prattmodel: oppervlakte processen veroorzaken isostatisch gestuurde verticale
bewegingen → sluit continentendrift totaal uit
- Airymodel: horizontale bewegingen door vloeibaar substraat → continentendrift zit
hier wel in.
- Biogeografie: start van deze disicpline door te kijken naar vogelsoorten op
verschillende eilanden. Wallacelijn was de zoögeografische scheidingslijn door
geologische processen.
- 1915: continentendrift door Wegener, belangrijkste argument: legpuzzel continenten.
Later: convectiestromen die zorgen voor seafloorspreading door Holmes (WWII
oceaanbodemonderzoek).
- In de jaren 50: paleomagnetisch onderzoek ontdekte zebrapatronen op de
zeebodem, nu werd het echt geloofd.
- Jaren 70: de vraag hoe ver van oceaanruggen af ook vulkanische activiteit kan zijn.
Cristofferson: groeipunten/hotspot theorie → later mantelpluim genoemd.
- Vraag ontstond: de aarde wordt niet groter door seafloorspreading, dus hoe werkt
dat?
- ’69: subductie en transforme breuken door de bolvorm van de aarde. Toen werd ook
het proces plaattektoniek genintroduceerd, 50 jaar na Wegeners theorie.
Eind 20e eeuw:
- Idee: jelly sandwich: stijve bovenkorst en bovenmantel met een zachte onderkorst.
- Supercontinentcyclus van ongeveer 400 miljoen jaar.
- Er werd al die tijd geloofd in convectiestromen, maar eigenlijk werd in 1926 al
voorgesteld dat de zwaartekracht van de oceanische korst wel eens de aandrijvende
factor kan zijn in een subductiezone.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justincaldenhove. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.76. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now