ABCDE voor verpleegkundigen met Expert College toegangscode
Uitgebreide samenvatting van het performance assesment van de keuzecursus vitaal bedreigd. In dit document zijn niet alleen de stappen van de ABCDE uitgewerkt maar er is ook relevante literatuur in verwerkt voor de debriefing en het herkennen van de problemen tijdens je ABCDE. Performance assessmen...
Tijdens voorbereidingstijd: onderbouw de keuzes voor je interventie.
PA checklist:
- Handen desinfecteren
- Voorstellen aan pt en omstanders (let op: klam/zweterig/koud ect.) en
vragen wat er gebeurd is.
- Bed omhoog zetten
- Sluit bedgordijnen
- Uitleggen wat je gaat doen; geef aan dat je gaat overleggen buiten de
patient om en als er vragen zijn hij/zij deze aan mijn collega mag stellen
zodat wij u snel kunnen nakijken en u beter kunnen helpen.
- Let ook op non-verbaal gedrag.
- Bij elke handeling: informeer pt over het doel van de interventie,
recheck je interventie en informeer pt over resultaten
onderzoek/interventie en vervolgprocedure!
- Gestructureerde aanpak, bij elke letter: – Bedenk: wat kunnen
problemen zijn? – Herkenning van de problemen/vat
bijzonderheden samen – Behandel problemen.
- Wanneer er binnen de ABC een dreiging is, is het belangrijk de
ander de arts te laten bellen en dat de ander doorgaat met de
ABCDE.
Airway
- AVPU benoemen (bewustzijnsniveau).
- CWK letsel uitgesloten?
Kijken - Gaat de borstkas symmetrisch omhoog?
- Kijk met een lampje in de mond: tongzwelling,
loszittende gebitsdelen, bloed, braaksel of corpus
alienum?
- Benoem huidskleur
Luistere - Hoorbare ademhaling?
n
Voelen - Voel je luchtstroom (met hand voelen)
- Als een pt nog kan praten is de luchtweg mogelijk niet bedreigd.
- Secundaire obstructie: bewustzijnsdaling
- Benoem of de luchtweg vrij is en vat bijzonderheden samen.
Obstructie luchtweg:
- Jaw trust (bij CWK letsel om ademweg vrij te houden): Benoem na de
handeling de kwaliteit van de luchtweg.
- Handgreep zach (CWK stabiliseren bij een pt die bij bewustzijn is).
- Corpus alienum opheffen:
o Stimuleer hoesten -> 5 x schouderbladen -> 5 x heimlich -> 112 ->
reanimatie.
- Corpus alienum lepelen:
o Hoofd pt zijwaarts duwen -> wang tussen kiezen duwen -> met
kromme wijsvinger corpus alienum eruit halen.
- Bewusteloos? -> ademweg vrijhouden door mayo-tube (orofaryngeale
luchtweg):
o Juiste maat: afstand tussen de mondhoek en de uitwendige opening
van de gehoorgang of snijtanden – kaakhoek.
,o Kaak naar voren bewegen -> spatel -> tong naar beneden duwen ->
in de richting inbrengen.
,Inspiratoire stridor = obstructie hogere luchtwegen.
Let op: een volledige obstructie kan ook een niet-hoorbare ademhaling geven.
Oorzaken A-gerelateerde problemen:
- Corpus alienum
- Bloed, braaksel, slijm
- Zwelling (verbranding, ontsteking, allergie)
- Trauma aangezicht of luchtpijp
- Verminderd bewustzijn waardoor de tong naar achteren zakt.
Bij CWK letsel mag er geen flexie (buiging), extensie (strekken) of draaiing
plaatsvinden totdat dit is uitgesloten middels een CT-scan. Bij kinderen mag de
nek pas worden vrijgegeven als het neurologisch onderzoek normaal is omdat er
bij een niet afwijkende CT-scan toch schade aan het ruggenmerg aanwezig zijn -
> SCIWORA (Spinal Cord Injury Without Radiograpic Abnormalities).
Verlaagd bewustzijn -> tong valt naar achteren -> chin lift of jaw thrust (bij CWK
letsel). Een orofaryngeale luchtweg (Guedel of Mayo-tube) wordt gebruikt om
tongobstructie door een naar achteren gevallen op te heffen bij een bewusteloze
pt (zo kun je bv. beginnen met reanimeren en hoeft het hoofd niet vastgehouden
te worden). Een nasofaryngeale luchtweg verdient de voorkeur bij wakkere
patienten omdat deze beter worden verdragen en de kans op braken wordt
verkleind (dan bij een orofaryngeale).
Intubatie = inbrengen van een endotracheale buis in de luchtpijp/trachea.
Definitieve luchtweg = endotracheale tube met een opgeblazen cuff. Wanneer
de cuff is opgeblazen wordt de ruimte tussen tube en trachea afgesloten
waardoor bedreigende voorwerpen, bloed, braaksel ect. de longen niet kunnen
bereiken. De luchtweg wordt hiermee ‘gezekerd’.
Drie typen definitieve luchtwegen:
1. Orotracheale tube (via mond) -> meest gebruikte = intuberen (mayo tube
of Guedel)
2. Nasotracheale tube (via neus) = intuberen
3. Chirugische luchtwegen (cricothyroidotomie of tracheostomie) -> als
intubatie niet lukt.
Luchtwegobstructie = gedeeltelijk of geheel afgesloten luchtweg:
- Corpus alienum (obstructie t.h.v. longen -> verwijderen met
bronchoscoop).
- Epiglottis = ontsteking strottenhoofdklepje.
Oorzaak: bacterie Heamophilus influenza -> zwelling strottenhoofdklepje.
Ziekte begint met acuut hoge koorts, keelpijn, inspiratoire stridor. Klassieke
beeld: stilzittende, voorovergebogen houding met een licht geheven kin, kwijlend
met open mond -> pt zo min mogelijk prikkelen (geen infuus, rechtop laten
zitten, geen zuurstofmasker als pt hier angstig van wordt). Bij prikkeling kan de
luchtweg zeer snel obstrueren.
- Angio-oedeem (in gezicht of keel) = zwelling van huid of slijmvliezen door
allergie/overgevoeligheid, erfelijkheid of medicatie (m.n. NSAID’s,
acetylsalicylzuur of ACE-remmers, kan ook optreden als men deze medicatie al
langer gebruikt). Gaat vaak samen met galbulten (urticaria). Wordt behandeld
met adrenaline i.m. (-> snelste werking), antihistaminica en corticosteroiden.
Afwijkende ademgeluiden bij gedeeltelijke luchtwegobstructie:
, - Stridor: bij inademing of uitademing -> obstructie van larynx, trachea of
hoofdbronchien.
- Snurken: naar achter gezakte tong (bewustzijndaling)
- Rochelen: slijm
- Heesheid (dysfonie): vernauwde larynx.
Complete luchtwegobstructie:
- See-saw-ademhaling: bij inademen wordt de borstkas naar binnen
getrokken terwijl de buik uitzet. Tegenovergestelde gebeurd bij uitademen.
- Gebruik van hulpademhalingsspieren (spieren in nek en schouders).
Bedreigde (A)irway = inadequate luchtwegverplaatsing door mond, neus, keel en
bovenste luchtwegen:
- Afwijkende ademhalingsgeluiden -> obstructie
- Misselijk -> mogelijk braken -> luchtwegprobleem.
- Niet reageren op aanspreken -> mogelijk slikreflexen bedreigd –>
verhoogde kans op aspiratie van bloed, slijm ect.
- Inhalatieletsel -> kan leiden tot oedeem.
Verlaagd bewustzijn
Bij een veranderd bewustzijnsniveau is de kans op bedreiging van de luchtweg
groot en moet vaak een definitieve luchtweg worden gecreëerd. Als een pt nog
kan praten is de luchtweg mogelijk niet bedreigd. Bij ernstig hoofdletsel en een
veranderd bewustzijn of een GCS score < 9 of twijfel -> definitieve luchtweg
aanleggen (intubatie). Geen braakreflex –> orofaryngeale luchtweg (mayo-tube
of guedel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nataschabeelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.
