1 Werk en gezondheid
1.1 Begrip ergonomie
Medische klachten bv. nekklachten, hoofdpijn…
Hoe klachten verhelpen?
o Werkomgeving aanpassen bv. hoogte van computerscherm
o Houding aanpassen bv. niet krom staan tijdens het strijken
Elke handeling vraagt een juiste ergonomie
Bv. handeling bij het schrijven met een vulpen 5 M’s
o Middel = vulpen niet te zwaar
o Materiaal = papier glad
o Milieu = goede schrijftafel + voldoende licht
o Methode = vulpen juist vasthouden
o Mens = discipline
Ergonomie = het aanpassen aan de mens van (4):
Middelen/materiaal waarmee met werkt
Materiaal dat verwerkt wordt
Milieu waarin met werkt
Methode van werken
Doel van ergonomie (4):
Activiteiten makkelijker maken
Welzijn + gezondheid van mens bevorderen
Veiligheid verbeteren
Doelgerichter werken en zo productiviteit verhogen
1.2 Ergonomische lichaamshouding
1.2.1 Rol v/d spieren
Taak/rol v/d spieren = ledematen + organen laten bewegen
Dynamische spierarbeid:
Afwisseling tss spannen en ontspannen
Goede bloeddoorstroming
Zuurstof + VS + afvalstoffen uitwisselen
Hangt samen met bewegen Bv. stappen, fietsen…
Conclusie: gunstige werking
Statische spierarbeid:
1 of meer spieren zijn lang gespannen (zonder onderbreking)
1
, Minder bloeddoorstroming Gevolg: spier sneller uitgeput
Geen VS en afvalstoffen afgevoerd
Hangt samen met houding Bv. lang zitten in dezelfde houding, stokstijf staan…
Conclusie: ongunstige werking
Meestal combi v/d 2 Vb. wandelen bij inkopen doen, stilstaan bij groenten kuisen
Wnr te lange statische spierarbeid?
Vb. voet slaapt (= krampen) o.w.v. bloeddoorstroom afgesloten
1.2.2 Bouw en de rol v/d wervelkolom
Rol v/d wervelkolom:
= centrale as v/h lichaam
Houdt lichaam rechtop
Bouw v/d wervelkolom:
3 krommingen:
o Halskromming = holte aan hals
o Thoracale kromming = ter hoogte v/d borstwervels
o Lendenkromming = holte in de lenden
Totaal: 33 wervels
Bewegelijk met elkaar verbonden door gewrichtsbanden
Spieren zitten vast aan wervelkolom zorgen voor beweging
Tussenwerverschijf/discus
Bouw:
o Geleiachtige kern
o Daarrond bindweefselachtige kraakbeenringen
Hierdoor elastische eigenschappen + vervormbaar
Functie:
o Schokbreker
o Scharnier
Werking:
o Geen eigen bloedvoorziening
o Wordt gevoed door hydraulisch systeem o.i.v. zwaartekracht
Overdag schijf wordt samengedrukt
2
, S’ nachts schijf kan opnieuw uitzetten + vocht/VS aanzuigen
o Verandering van houding druk in kern wijzigt
Op sommige plaatsen samengedrukt
Op andere plaatsen valt druk weg vocht/VS aanzuigen
o Slijtage vocht vloeit weg + minder ruimte tss 2 opeenvolgende wervels
Gevolg: abnormale belasting – irritatie en pijn
o Hoe rug sparen?
Druk op tussenwervelschijven zo klein mogelijk houden – Hoe?
- Veel bewegen
- Rug zo weinig mogelijk belasten (bv. niet te veel zwaar heffen)
- Voldoende slaap
3 belangrijke punten bij een goede houding:
Zwaartepunt ten overstaan van steunvlak
o As moet binnen steunvlak vallen
o Steunvlak zo groot mogelijk om evenwicht te behouden
Hoogte van zwaartepunt ten overstaan van steunvlak
o Stabiliteit verhoogt naarmate zwaartepunt dichter bij steunvlak is
o Bv. door benen buigen – dan verlaagt het zwaartepunt + de belasting
Vlakheid v/d rug
o Rechte/vlakke rug behoud natuurlijke krommingen
o Belasting wordt verdeeld over heel het opp.
1.2.3 Toepassen op een aantal lichaamshoudingen
Staande houding- rekening houden met:
Voeten lichtjes uiteen
Beide benen evenveel steun
Rechte rug
Niet naar voor buigen
Regelmatig kleine bewegingen maken OF opstapje voor 1 voet bij lang rechtstaan
Werkvlakhoogte:
Werkhoogte = de afstand gemeten vanaf vloer tot plaats waar activiteit word gedaan
Vlak waar handen werken
Werkvlakhoogte = Hoogte van werkvlak – varieert naarmate de activiteit
o Ideale hoogte voor precisiewerk: 3-5cm onder elleboog
o Ideale hoogte bij staand werk: 10-15cm onder elleboog
3
, o Ideale hoogte bij zwaar werk: 20-25 onder elleboog
Zitten met open hoek tss romp en bovenbeen:
Bovenbeen is lager dan zitvlak
Bovenbenen zijn naar beneden gericht
Hoek tss dijen en rug >90°
Rug kan makkelijker recht gehouden worden
Bloeddoorstroming naar benen verloopt makkelijker
Dynamisch zitten:
Stimuleert bloedsomloop en transport van VS/afvalstoffen
Bv. zitbal, balansstoel, voetenbankje/fietsje…
Belangrijk: hoogte v/d stoel aanpassen aan hoogte v/h werkvlak
Eisen gesteld aan goede stoel:
1) Instelbare hoogte – zo dynamisch kunnen
zitten
2) Voeten moeten plat kunnen steunen
3) 2/3 v/h dijbeen rust op de zitting
Overige deel is vrij voor goede
bloedsomloop
4) Gekanteld zitvlak – bekken iets hoger dan
knieën
5) Rugleuning: voldoende steun aan lenden (in
holte)
Los zetten + instellen i.f.v. lichaamsgewicht
6) Nek/schouders laten ontspannen door…
7) …armsteun op ellebooghoogte
8) Werkvlakhoogte: 3-5cm boven elleboogpunt
9) Schuine opstelling -schrijven: helling van 10-15°
-lezen: helling van 40-45°
Keuze staan- of zithouding:
De werkzaamheden zijn plaatsgebonden zittende werkhouding
o Alles ligt binnen handbereik
o Niet veel kracht moeten uitoefenen
Hoogte aanpassen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller acools. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.73. You're not tied to anything after your purchase.