Inleiding: het beroepsmatige leven van de kunstenaar
In de middeleeuwen moesten kunstenaars alleskunners zijn: ze maakten niet alleen schilderijen en
beelden, maar ook gebruiksvoorwerpen. Ook nu zijn kunstenaars op uiteenlopende terreinen actief.
De Noord-Nederlandse de zeventiende eeuw was een gouden tijd voor kunstenaars. In de
negentiende eeuw ontstond het begrip l’art pour l’art: kunstenaars wilden dat hun werk alléén werd
gewaardeerd om de artistieke waarde ervan. Toegepaste vormen vonden zij minderwaardig. Deze
opvatting is tot ver in de twintigste eeuw invloedrijk geweest.
De bovenkant en onderkant van de kunstmarkt
In de media is er weinig aandacht voor de armoede van kunstenaars. Het publiek krijgt door de
nieuwsartikelen van duur verkochte kunstwerken een vertekend beeld van het alledaagse bestaan
van een beeldend kunstenaar. De meesten kunnen niet rondkomen van hun werk. Bij veel
veilingrecords gaat het om kunstenaars die al lang niet meer leven.
Een paar uitzonderingen
• David Hockney (Amerikaans)
• Jeff Koons (Amerikaans)
• Gerhard Richter (Duits)
• Damien Hirst (Brits)
• Marlene Dumas (Nederlands) Marlene Dumas, Die Baba
Marlene Dumas is al lang de meest succesvolle Nederlandse kunstenaar. Haar werken hebben altijd
de mens als onderwerp, waarbij foto’s het uitgangspunt vormen. De werken zijn olieverfschilderijen
of werken op papier met inkt. Haar combinatie van herkenbare beelden en schijnbaar moeiteloze
uitdrukkingskracht is misschien de oorzaak van haar succes. Een voorbeeld hiervan is het
olieverfschilderij Die Baba. Eerst lijkt het een zoetig portret, maar Dumas heeft het kindje subtiel
een kwaadaardige blik gegeven. Voor 2 miljoen is het schilderij verkocht. Dumas krijgt slecht een
klein deel van de miljoenen die haar schilderijen opbrengen, want de werken waren niet langer meer
in haar bezit. Door het volgrecht krijgt ze een klein percentage van veilingopbrengsten. Maar de
hoge veilingopbrengsten stimuleren ook verkoop uit de eerste hand. Kopers weten dat hun aankoop
waardevast en misschien wel winstgevend is, naast het simpelweg mooi vinden van een kunstwerk.
Het werk van AVL (Atelier van Lieshout) varieert van experimentele, utopische samenleving tot
grote tentoonstellingen waarin distopische werelden worden gecreëerd. De beelden en concepten
van het autonome werk vinden ook hun weg naar toegepaste producten, zoals meubels.
Succesvolle Nederlandse beeldende kunstenaars:
• Marlene Dumas
• Joep van Lieshout
• Rineke Dijkstra
• Desirée Dolron
• Michael Raedecker AVL, Tree Table Lamp
Ontwerpers en architecten werken in principe altijd in opdracht van bedrijven, overheid of
particulieren. ‘Vrij werk’ komt haast niet voor. Bij beeldend kunstenaars is het juist andersom.
Een ontwerper of architect die geen opdrachten meer krijgt, zal stoppen, terwijl een beeldend
kunstenaar over het algemeen kunst blijven maken als daar geen inkomsten tegenover staan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LerenmetNina. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.