Samenvatting voor het vwo eindexamen van maatschappijwetenschappen. Mijn samenvatting is gebaseerd op de boeken van A: Vorming, Verhouding, Binding en Verandering.
Alle paragrafen van alle boeken zijn erin verwerkt. Het bevat de theorie die belangrijk is voor het eindexamen.
Binding
Hoofdstuk 1. De intensiteit van bindingen ........................................................................................ 15
Hoofdstuk 2. Politieke bindingen. ..................................................................................................... 16
Hoofdstuk 3. Het proces van politieke besluitvorming. .................................................................... 17
Hoofdstuk 4. Maatschappelijke ontwikkelingen en bindingen. ........................................................ 19
Hoofdstuk 5. Culturele ontwikkelingen en de maatschappij. ........................................................... 19
Hoofdstuk 6. De politiek en nationale identiteit. .............................................................................. 20
Verandering
Hoofdstuk 1. Van traditioneel naar modern ..................................................................................... 22
Hoofdstuk 2. Veranderingen ............................................................................................................. 23
Hoofdstuk 3. Effecten van veranderingen......................................................................................... 24
Hoofdstuk 4. Politieke stromingen en veranderingsprocessen ........................................................ 25
1
, Verhouding
Hoofdstuk 1 . Ongelijkheid en paradigma’s
1.1 Nationale en internationale ongelijkheid
Vormen van ongelijkheid
- Ongelijke verdeling sociale hulpbronnen, zoals macht en gezag.
- Ongelijke verdeling economische hulpbronnen, zoals geld en bezit.
- Ongelijke verdeling symbolische hulpbronnen, zoals status en aanzien.
1.2 Het gedrag van nationale staten en theorieën en paradigma’s
Theorieën over het gedrag van nationale staten
- Realistische theorie: Machtsstrijd met continue dreiging van een conflict.
Staten moeten zichzelf bewapenen, omdat niemand
te vertrouwen is.
- Liberale theorie: Op papier is er sprake van soevereiniteit, maar in de
praktijk is een land gebonden aan internationale
achtoren en onderlinge afhankelijkheid tussen staten.
- Marxistische theorie: Ongelijkheid in internationale economische
betrekkingen, waarbij een goed draaiende economie
een belangrijke factor is voor de internationale
machtsverhoudingen.
- Sociaal constructivistische theorie: Sociale wereld verschilt van de fysieke wereld, waarbij
de machtsverhoudingen veranderen door een
veranderende denkwijze van mensen.
- Politiek psychologische theorie: Besluitvorming van beleidsmakers hangt samen met
de karakters en capaciteiten van deze personen,
waarbij de beleidsmakers invloed hebben op
conflicten en samenwerkingen tussen landen.
Hoofdstuk 2. Macht en machtsverdeling
2.1 Macht
Niveaus van macht
- Microniveau: Tussen personen, zoals het gezin of vrienden.
- Mesoniveau: Op het niveau van groepen, organisaties en instituties.
- Macroniveau: Tussen belangengroepen, landen en internationale machtsblokken.
Formeel en informeel
- Formele macht: Vastgelegd in regels/wetten.
- Informele macht: Door de persoonlijkheid, vaardigheden, kennis of traditie.
2
, Soorten machtsbronnen
- Economische bronnen: Invloed gebaseerd op geld en bezit.
- Cognitieve bronnen: Invloed gebaseerd op kennis.
- Affectieve bronnen: Invloed gebaseerd op emoties.
- Politieke bronnen: Invloed gebaseerd door overheid en politieke machtsdragers.
2.2 Gezag
Gezag
- Gezag: Macht die als legitiem beschouwd wordt. Iemand met macht, heeft
niet automatisch gezag.
- Politiek gezag: Door het volk als legitiem beschouwde zeggenschap van politici.
2.3 Macht en gezag in theorieën
Paradigma’s
Betekenis Opvattingen over macht en gezag
Functionalisme- De samenleving wordt gezien als De sociale verschijnselen macht en
paradigma een groot team waarin iedereen gezag worden gezien als iets
bijdraagt aan de sociale stabiliteit. functioneels. De mensen vervullen
de bij hem/haar passende taken.
Conflict-paradigma Benadrukt de strijd en conflicten De strijd tussen machtshebber en
tussen sociale groepen als drijfveer minder machtigen staat centraal.
voor de steeds veranderende
samenleving.
Sociaalconstructivisme- Benadrukt de focus op hoe Mensen hebben zelf een positief of
paradigma mensen gezamenlijk betekenis negatief beeld geconstrueerd over
geven aan hun sociale omgeving de machtsverhoudingen.
door gedeelde interpretaties en
sociale constructies.
Rationele actor- De samenleving wordt gezien als Er wordt gekozen voor bepaalde
paradigma individuele actoren die het sociale en politieke verhoudingen,
eigenbelang te maximaliseren. om daarmee het eigenbelang te
maximaliseren.
2.4 Onderzoek doen naar macht en gezag
Onderzoeksmethoden macht
- Besluitvormingsmethode: Functioneren van actoren op eerdere beslissingen.
- Positiemethode: Positie van een land in internationale organisaties.
- Inventarisatie machtsbronnen: Inventarisatie van de machtsbronnen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Maaike88. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.