Politiek= een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn
Problemen: een situatie is een probleem als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- Mensen beschouwen de situatie als ongewenst
- Mensen denken de situatie te moeten en te kunnen veranderen
Discrepantie= een verschil-> mensen zien een discrepantie tussen een bepaalde (feitelijke of
ervaren) situatie en een bepaalde norm of waarde
Twee aspecten van problemen:
- Objectief-> de feitelijke werkelijkheid
- Subjectief-> de ervaren werkelijkheid
Politiek probleem= een als ongewenst en veranderbaar beschouwde situatie, waarbij de overheid
betrokken is of zou moeten zijn
Definitie politiek Hoogerwerf= het overheidsbeleid, alsmede de standkoming en de effecten ervan
Definitie politiek Laver= elke mengeling van conflict en samenwerking
Definitie politiek Easton= de gezaghebbende toedeling van waarden voor een samenleving
Definitie politiek Taylor= het oplossen van collectieve- actieproblemen
Twee soorten waarden die mensen nastreven:
1. Materiële waarden, zoals voedsel en huisvesting
2. Immateriële waarden, zoals vrijheid van meningsuiting en een gevoel van veiligheid op
straat
Collectieve- actieprobleem= dit conflicteert het eigenbelang van elk individu in een bepaalde mate
met het eigen belang van ieder ander individu
Publieke goederen (collectieve goederen) worden gekenmerkt door:
- Ondeelbaarheid-> hoeveelheid van een goed vermindert niet als iemand het consumeert
- Niet- uitsluitbaarheid-> niemand van de consumptie van het goed kan worden uitgesloten
als het goed eenmaal tot stand is gebracht
Free- riders-> profiteurs
Collectieve- actieproblemen doen zich voor mij semipublieke goederen (zoals openbaar
vervoer)
Drie manieren volgens Taylor om collectieve- actieproblemen op te lossen:
1. Overheidsingrijpen
2. De verleiding om te ‘free-riden’ verkleinen
3. Moraal, normen, waarden en tradities
Overheid van verschillende dingen inzetten om in te grijpen:
- Fysieke instrumenten
, - Juridische en handhavingsinstrumenten
- Financieel- economische instrumenten
- Communicatieve of informatieve instrumenten
Zeven dilemma’s rondom fundamentele waarden bij het maken van beleid:
1. Publiek versus privaat
2. Democratie versus leiding
3. Vrijheid versus gelijkheid
4. Eenheid versus verscheidenheid
5. Idealisme versus realisme
6. Doelmatigheid versus aanvaardbaarheid
7. Orde versus verandering
Politiek heeft betrekking op:
- De overheid (Van Deth & Vis, Hoogerwerf)
- Conflict en samenwerking (Laver)
- De verdeling van geld (Laswell)
- De verdeling van macht (Kaplan)
- De toedeling van waarden (Easton)
- Collectieve- actieproblemen (Taylor)
Politiek is een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn
Hoofdstuk 2
2.1
Benadering= een specifieke invalshoek voor het bestuderen van verschijndelen
Model= een vereenvoudigde weergave van een theorie
Politicologisch model= een vereenvoudigde weergave van de theorie over een bepaald politiek
verschijnsel of proces
Een model is een visualisering van een theorie
In een model wordt gesproken van:
- Consumentenbond als belangengroep
- De tweede kamer als besluitvormingsorgaan
- Invloed consumentenbond heeft invloed op het beleid inzake voedseletiketten door
informele contacten met Kamerleden en ministers
2.3
Beleid heeft meerdere betekenissen
Een keuze- of beslissingsproces
Een proces waarin ideeën via keuzes of beslissingen worden ingezet in concrete
handelingen
Hoogerwerf ezegt over beleid-> het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden
met bepaalde middelen in een bepaalde tijdsvolgorde-> als plan
, Beleidsprocesmodel (fasen model) = een model van het gehele beleidsproces
Openbaar bestuur= het geheel van organisaties en activiteiten die zijn gericht op het besturen van
de maatschappij
Belangrijk onderscheid-> overheidsorganisaties bestaan uit een politieke leiding en ambtenaren->
particuliere organisaties verrichten ook bepaalde bestuurstaken, zoals woningbouwcorporaties
1. Agendavorming= het beginpunt van het maken of veranderen van beleid-> het proces
waarbij de problemen de aandacht krijgen van het publiek of beleidsbepalers, zoals politici
of de directeur van een woningbouwvereniging
Politieke agenda= problemen die de aandacht van beleidsbepalers hebben die behoren tot de
beleidsagenda
Media vervullen twee verschillende functies in het beleidsproces:
- Informatieve-> het bieden van informatie aan politieke actoren en aan het publiek
(passieve vorm). Uit de media vernemen wat de publieke opinie is (expressieve functie)
- Arenafunctie-> de publieke actoren proberen via de media hun eigen standpunten en
ideeën naar voren te brengen of persoonlijk op een positieve manier de aandacht de
trekken
Mediated reality= de media scheppen een werkelijkheid door de manier waarop zij over bepaalde
onderwerpen berichten
2. Beleidsvoorbereiding=
- Het verzamelen en analyseren van informatie
- Het formuleren van adviezen over het te voeren beleid
Uitdenken en uitvechten
8 stappen volgens Hoogerwerf:
1. Analyseer de opdracht tot het ontwerpen van beleid (het probleem, het einddoel, de
middelen en de randvoorwaarden van het beleid)
2. Analyseer de oorzaken en gevolgen van het beleid
3. Formuleer het einddoel van het beleid
4. Overweeg alle beleidsinstrumenten en hun effecten
5. Ontwerp de beleidsuitvoering
6. Weeg de kosten en baten af (positieve en negatieve neveneffecten)
7. Formuleer het uiteindelijke beleidsontwerp
3. Beleidsbepaling= het nemen van besluiten over de beleidsdoelen, de middelen en de
tijdsplanning-> een politieke strijd
Rationele besluitvorming (synoptische)= de beleidsbepalers handelen volledig rationeel en kiezen
zij in een situatie van volledige informatie het beste middel om een vastgesteld doel te realiseren
Bounded rationality-> het idee van beperkte rationaliteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller petradejong1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.94. You're not tied to anything after your purchase.