Deel II – Wereldreligies en interreligieuze dialoog
HOOFDSTUK I – INTERRELIGIEUZE DIALOOG
1. INLEIDING – DE RELIGIEUS (SUPER)DIVERSE SAMENLEVING
A. Kenmerken
i. Toename culturele diversiteit
1. Migratie en globalisering hebben geleid tot een etnisch, culturele en religieuze
verscheidenheid.
ii. Diversificatie van de diversiteit
1. Een soort van migratie van diversiteit
2. Groeiende diversiteit binnen de diversiteit
3. Diversiteit binnen in de groepen die de samenleving divergeren
a. De ‘complexiteit’ en interacties tussen deze factoren is de kern van superdiversiteit.
iii. Religieuze verscheidenheid
1. Toenemend belang van “vreemde” levensbeschouwingen
2. Privé of verrijking?
a. Niemand is akkoord hierover. [Bv. Politieke partijen.]
b. Permanente verandering
i. Flexibiliteit nodig
ii. Zingeving en levensbeschouwing zijn hierin belangrijk
3. De frequentere en niet te vermijden ontmoeting met andere levensbeschouwingen bevraagt
elk van ons ook in ons christen zijn.
B. Uitdagingen
i. Hoe moeten wij, als christenen, ons verhouden tot deze andere religies?
Wat is het unieke van het Christendom?
1. Religie & spiritualiteit zijn diffuser.
2. Meditatie & yoga hebben geen religieuze waarde meer en zijn mainstream geworden.
3. Elementen uit religies en levensbeschouwingen zijn overal terug te vinden.
4. Persoonlijke keuzes worden samengesteld
a. Spiritualiteit & religie zijn minder duidelijk af te lijnen.
b. Geen noodzaak om tot bepaalde groep/samenleving te behoren.
i. Multiple religious belonging OF believing without belonging.
ii. Religieus-spirituele verandering en uitwisseling, zowel binnen wereldreligies
als daarbuiten
1. Kan heel verrijkend zijn
2. Kan ervoor zorgen dat religie beschouwt wordt als consumptieproduct, een doe-het-
zelfreligie of een religie à la carte.
, 2. TYPE-HOUDINGEN
A. Inclusivisme
i. Al vanaf het vroegste christendom heeft de Kerk zich bevraagd over haar relatie met andere religies
en filosofische denksystemen waarmee zij in aanraking kwam.
Multireligieuze context: elementen gezocht die waardevol leken.
1. Justinus de Martelaar, tweede Apologie
Ieder van hen was weliswaar in staat om trefzeker te spreken, doordat ze ten dele zagen
wat is afgeleid van het gezaaide goddelijke Woord … maar door elkaar tegen te spreken
tonen ze dat ze niet beschikken over het hogere inzicht en over de kennis die niet kan
worden weerlegd.
Afwijzing, omwille van wat verschillend is, ligt aan de basis van de inclusieve houding van
waardering voor de andere overtuiging.
2. Herbevestigd door Tweede Vaticaans Concilie, Nostra Aetate – De Verklaring over de
houding van de katholieke Kerk tegenover niet-christelijke godsdiensten.
De katholieke Kerk wijst niets af van wat er aan waars en heiligs is in deze godsdiensten .
Met oprechte eerbied beschouwt zij die vormen.
a. Tweede Vaticaans Oecumenisch Concilie – 1962 tot 1965 – ‘het bij de tijd brengen’ (=
moderniseren) van de Katholieke Kerk. Onder Paus Johannes XXIII
b. Stoïcisme: filosofische stroming rond 300 vr. Chr.; populair binnen Romeinse rijk;
nadruk op logica, natuurfilosofie en ethiek.
3. Jezus’ omgang met mensen
Niet gericht op onderscheid of uitsluiting, maar op wel op waardering en ontvankelijkheid
voor datgene waarin die zaden van het Woord tot uiting komt
a. het positieve aspect en de religieuze waarde te laten oplichten die aanwezig is in het
hart van zijn gespreksgenoten die niet tot het volk van Israël behoorden
b. het waarderen van de ander(s gelovige) primeert
4. Jezus en de Samaritaanse vrouw [JOH. 4, 1-42]
a. ‘Hoe kunt Gij als Jood nu te drinken vragen aan mij, een Samaritaanse?’
‘Joden onderhouden namelijk geen betrekkingen met de Samaritanen.’
i. Wederzijdse uitsluiting die bestond tussen het volk van Israël en de
Samaritanen. Jezus blijft in het (niet naïeve of oppervlakkige) gesprek.
ii. Ook al deelden ze bepaalde geloofsovertuigingen, op andere punten was er
sterke onenigheid, ook wat betreft de geschriften die elk van beide
gemeenschappen als authentiek en heilig beschouwde
b. ‘God is geest, en wie Hem aanbidden moet Hem in geest en waarheid aanbidden.’
i. Jezus ziet haar in haar waarde als (anders)gelovige
ii. Ook mogelijk voor Samaritanen.
iii. Niemand is bij voorbaat uitgesloten → authentiek verlangen God te aanbidden
is het belangrijkste.
c. “Ik stuur u uit om te maaien waarvoor gij niet hebt gezwoegd; anderen hebben
gezwoegd en gij plukt van hun zwoegen de vruchten.”
i. Ook hier bij de Samaritanen, die niet tot het volk van Israël behoren, werd
door God gezaaid, en kan door de leerlingen geoogs t worden.
ii. Jezus wil hen (zijn leerlingen) duidelijk maken dat God heeft gezaaid waar de
leerlingen vergeten te kijken.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lpsummaries. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.