Het ontslagrecht
H. 3 Beëindiging van rechtswege
3.1 Inleiding
De beëindiging van de arbeidsovereenkomst door middel van een beëindigingsovereenkomst
betekent dat dit gebeurt door middel van een meerzijdige rechtshandeling. Dat wil zeggen dat beide
partijen met het beëindigen van de arbeidsovereenkomst instemmen.
Een arbeidsovereenkomst eindigt van rechtswege:
Door het verstrijken van de tijd waarvoor de arbeidsovereenkomst is aangegaan;
Als er een zogenoemde ‘ontbindende voorwaarde’ geldt;
Door de dood van de werknemer.
3.2 De tijdelijke arbeidsovereenkomst
De belangrijkste situatie waarin aan een arbeidsovereenkomst automatisch een einde komt, is het
aflopen van een arbeidsovereenkomst door het verstrijken van de tijd arbeidsovereenkomst voor
bepaalde tijd (tijdelijke).
In artikel 7:667 lid 1 BW is er sprake van het ‘van rechtswege’ eindigen van een arbeidsovereenkomst
‘wanneer de tijd is verstreken bij overeenkomst aangegeven’.
Een bij de wet aangegeven beëindiging van rechtswege is de dood van de werknemer.
De wet stelt geen limiet aan de termijn die een tijdelijke arbeidsovereenkomst minimaal of maximaal
mag hebben.
Ook is het mogelijk een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd overeen te komen waarbij de
einddatum niet precies vastligt, maar dan moet het einde wel gerelateerd zij aan een bepaalde
toekomstige zekere gebeurtenis. Bijvoorbeeld de tijd die nodig is om bepaald werk te voltooien.
Volgens de arbeidsovereenkomsten van twee werknemers zijn zij hun arbeidsovereenkomst
aangegaan voor ‘Project De Schelde’. De werkgever vindt dat deze arbeidsovereenkomst kan duren
tot het moment dat de Scheldegroep aangeeft dat er voor werknemers geen werk meer is bij De
Schelde. Werknemers bestrijden dat door de mededeling van De Schelde een einde is gekomen aan
hun arbeidsovereenkomst.
Ook komen tijdelijke arbeidsovereenkomsten voor die zijn aangegaan om een zieke werknemer te
vervangen: wordt die werknemer weer beter, dan loopt het contract met de vervanger van
rechtswege af. Dat geldt ook voor de terugkeer van een werkneemster van het zwangerschaps- en
bevallingsverlof. Wat van groot belang is, is dat het einde van de arbeidsovereenkomst objectief
bepaalbaar is, dus dat het einde van de arbeidsovereenkomst niet wordt bepaald door de betrokken
werkgever of werknemer zelf. Dit is nu het grote verschil tussen de tijdelijke arbeidsovereenkomst en
een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.
Op de eindiging van rechtswege bestaat een aantal uitzonderingen, die overigens niet eenvoudig zijn.
zo blijkt uit lid 2-3 van artikel 7:667 BW dat de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd toch moet
worden opgezegd maar alleen als dat schriftelijk is overeengekomen. Daarbij geldt dan wel dat die
opzeggingsmogelijkheid voor beide partijen moet gelden.
Bij de tweede uitzondering gaat het om de in artikel 7:667 lid 4 BW neergelegde situatie waarbij toch
opzegging van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd vereist is. Het gaat daarbij om de situatie
, waarin een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd wordt beëindigd en wordt opgevolgd door
een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Die opvolgende arbeidsovereenkomst voor bepaalde
tijd moet dan wel uitsluitend zijn gesloten of zijn gesloten met een tussenpoos van niet meer dan zes
maanden.
Met ‘rechtsgeldig opgezegd’ wordt niets anders bedoeld dan dat er sprake is van een opzegging die
aan alle wettelijke vereisten voor de opzegging voldoet. Dat betekent dat het beëindigen van een
arbeidsovereenkomst met een beëindigingsovereenkomst niet als het rechtsgeldig beëindigen van de
arbeidsovereenkomst wordt beschouw in de zin van artikel 7:667 lid 4 BW. De in artikel 7:667 lid 4
BW neergelegde regel is ook wel bekend onder de naam ‘Ragetlie-regel’.
Tot slot geeft lid van artikel 7:667 lid 4 BW aan dat de ‘Ragetlie-regel’ niet van toepassing is als de
arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is geëindigd wegens het door de werknemer bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd als uitvloeisel van een daartoe strekkende afspraak, een
zogenoemd ‘pensioenbeëindigingsbeding’.
De derde uitzondering is neergelegd in lid 5 van artikel 7:677 BW. Hierin is bepaald dat lid 4 van
artikel 7:667 BW ook van toepassing is bij opvolgende werkgevers. Van elkaar opvolgende
werkgevers in de zin van artikel 7:677 lid 5 BW is sprake als de werknemer bij verschillende
werkgevers werkzaam is die voor de verrichte arbeid redelijkerwijze worden geacht elkaar opvolgers
te zijn.
Voor opvolgende werkgeverschap moet de aanmelding voor de overgang van de ene naar de andere
werkgever, dus bij de werkgever(s) liggen. Dat brengt met zich dat wanneer de werknemer zelf, dus
op eigen initiatief dezelfde arbeid bij een andere werkgever gaat verrichten, er geen sprake is van
een opvolgend werkgeverschap. Het gaat er dan om dat de werknemer vrijwillig besluit de
arbeidsovereenkomst bij de ene werkgever te beëindigen om een arbeidsovereenkomst met de
andere werkgever aan te gaan.
3.3 De ontbindende voorwaarde
De werkgever en de werknemer kunnen in de arbeidsovereenkomst een ontbindende voorwaarde
opnemen waardoor de arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt. Bij een ontbindende
voorwaarde gaat het om een toekomstige onzekere gebeurtenis die zo leert artikel 6:22 BW, als die
gebeurtenis voorvalt, het automatische einde van de arbeidsovereenkomst bewerkstelligt.
De mogelijkheid een ontbindende voorwaarde in een arbeidsovereenkomst op te nemen maakt het
mogelijk om de regels van het ontslagrecht te doorkruisen. Omstandigheden die bijvoorbeeld geen
opzegging of ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter rechtvaardigen, zoals
het feit dat de werknemer ziek is, zouden zo wel het einde van de arbeidsovereenkomst kunnen
bewerkstelligen als ze als ontbindende voorwaarden in de arbeidsovereenkomst zijn opgenomen.
Zo is het niet toegestaan een ontbindende voorwaarde op te nemen die bepaalt dat de
arbeidsovereenkomst eindigt zodra ‘het slecht met het bedrijf gaat’: dat is immers afhankelijk van
een subjectieve waardering van de feiten. De wet geeft ook zelf enkele voorbeelden van niet-
toegestane ontbindende voorwaarden. Het gaat hier om ontbindende voorwaarden waarmee een
dwingende wettelijke regel wordt ontgaan. Een ontbindende voorwaarde waarmee een dwingende
wettelijke regel wordt ontgaan. Een ontbindende voorwaarde die inhoudt dat de
arbeidsovereenkomst automatisch eindigt wegens (1) huwelijk, (2) geregistreerd partnerschap, (3)
zwangerschap of bevalling van de werkneemster is in ieder geval niet toegestaan.
Andere voorbeelden van ontbindende voorwaarden die niet geaccepteerd worden, zijn: (1) overgang
van een onderneming, (2) een van buiten komend omheil, zoals een orkaan, (3) een negatief advies
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hhs123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.