Samenvatting bedrijfsfiscaliteit
Introductie en algemene beginselen
Introductie:
Wat is fiscaal recht?
Het fiscaal recht regelt de wijze waarop overheid een (financiële) prestatie kan vorderen
van de rechtssubjecten.
Wat omvat het belastingrecht?
= toepassingsgebied van de belasting (subject – object – timing)
= Dwangmaatregelen van de overheid (overheid kan u verplichten te betalen)
Omvat fiscale geschillenbeslechting:
− Belastingontwijking: het inzetten van geoorloofde middelen om het bedrag aan
verschuldigde belastingen zo laag mogelijk te houden
− Belastingontduiking: het inzetten van niet-geoorloofde middelen om het bedrag aan
verschuldigde belastingen te verminderen. (illegaal)
Heffingsbevoegdheid:
− Quasi elke materie kan potentieel “belast” worden (beroep, wagen, inkomen, eigendom,
erfenis, …)
− Landen met verschillende rechtsgrond van de belastingvoegdheid geeft de mogelijkheid tot
dubbele taxatie
Definitie van functie van de belasting:
taxes are what we pay for a civilized society
4 zaken in definitie:
1. Rechtsband:
= het ontstaan van een juridische relatie a.k.a. de belastingschuld
− Materiële belastingschuld: berekening van de belasting
− Formele belastingschuld: = bestaan, eisbaarheid en invordering van de belasting
2. Partijen:
In essentie 2 essentiële partijen: Belastingplichtige en de overheid
a. Belastingsplichtige:
= diegene in wiens hoofde het belastbare feit zich voltrekt (natuurlijke personen,
rechtspersonen, ..)
Belastingschuldige: diegene die gehouden is tot de betaling van de belastingschuld
=> niet noodzakelijk dezelfde persoon
, b. Overheid
− Belastingbevoegdheden van de overheid heeft beperkingen:
1. De bevoegdheden van de Europese Unie
2. Beperkingen geïntroduceerd door de Belgische federale wetgever
− Verschillende beleidsniveaus:
1. Federale belastingen: : inkomstenbelastingen, BTW, douane en accijnzen, …
2. Gewestelijke of regionale belastingen: bijv. afvalheffing
3. Provinciale of gemeentebelastingen: bijv. belastingen op reclamedrukwerk
− 2 extra termen:
1. Opcentiemen:
= Percentage bovenop de onroerende voorheffing dat aan de gemeente toekomt.
Aan een tarief van 786 opcentiemen moet er voor elke euro onroerende voorheffing 7.86 euro bijbetaald worden
aan de gemeente
2. Aanvullende belasting:
Federale overheid heft PB. De gemeente voegt daar een aanvullende heffing aan toe door de bepaling van de
aanslagvoet in de vorm van een percentage
Verschillende soorten belasting (indeling) 3 belangrijkste:
1. Belasting op inkomen: Personenbelasting, vennootschapsbelasting, rechtspersonen belasting,
2. Belasting op OMZET: BTW = Europese belasting
3. Gelijkstelling met inkomensbelasting: Belasting op verkeer, weddenschappen, …
3. voorwerp van de belasting:
= een heffing of prestatie ten behoeve van de overheid
In principe een geldsom maar er bestaan nog belastingen in natura (sneeuw ruimen oprit)
4. Doel of functie van de belasting:
− De primaire functie van een belasting: voorzien in de openbare uitgaven van algemeen nut
(financieringsfunctie)
− Secundaire functies: regulerende functie van de belasting
,Algemene principes van het Belgisch belastingrecht
Inleiding:
Algemene rechtsbeginselen:
= Ongeschreven regels die bepaalde in maatschappij aanvaard worden op hetzelfde niveau als
geschreven regels
= De invoering van een belasting of een belastingvrijstelling moet zijn oorsprong vinden in
een wet: no taxation without representation.
Vereist beslissing van het parlement, gemeenschapsraden of iets in die aard
− Rol Wetgevende en uitvoerende macht:
De wetgevende macht moet de essentiële bestanddelen van de belasting bepalen:
• Vaststellen van het subject: de belstingsplichtige
• Vaststellen van het object: de belastbare materie (vb. het inkomen op arbeid)
• Vaststellen belastbare grondslag
• Vaststellen tarief
Het uitvoeren van de belastingwetten is de verantwoordelijkheid van de uitvoerende
macht:
• De uitvoerende macht zorgt ervoor dat de belastingwetten worden nageleefd
− Uitzonderingen op het fiscaal legaliteitsbeginsel:
De delegatie van het bepalen van essentiële bestanddelen van een belastingwet kan in
bepaalde situaties door de uitvoerende macht:
Uit noodzaak, door machtigingen, wettelijke bekrachtig
− Gevolgen van het fiscaal legaliteitsbeginsel:
a. De fiscale wet moet strikt geïnterpreteerd worden:
Indien een fiscaalrechtelijke bepaling onduidelijk is, moet gekeken worden naar de
bedoeling van de wetgever (ratio legis)
➢ Bij onduidelijkheid over de toepassing van een belasting moet in het voordeel van de
belastingplichtige geïnterpreteerd worden (in dubio contra fiscum)
➢ Bij onduidelijkheid over de toepassing van een vrijstelling moet in het voordeel van
de fiscus geïnterpreteerd worden (in dubio pro fisco)
b. Fiscale administratie mag niet afwijken van de wet:
Fiscus mag niet afwijken van de wet (strengere of mildere interpretatie)
Fiscus kan geen overeenkomsten treffen die het recht zelf betreffen
c. De fiscale wet mag niet naar analogie geïnterpreteerd worden
, 2. Het fiscaal eenjarigheidsbeginsel
De uitvoerende macht kan niet onbeperkt in de tijd gebruikmaken van belastingen die
ooit werden ingevoerd.
goedkeuring nodig van de begroting, onmogelijk om inhoudelijk alles te herzien per jaar
3. Het fiscaal gelijkheidsbeginsel
= Vrijstellingen, verminderingen en fiscale voorrechten kunnen slechts door een wet
geïntroduceerd worden
➢ Iedere belastingplichtige is gelijk voor de wet
➢ Iedereen die aan dezelfde voorwaarde voldoet moet op een gelijke wijze behandeld
worden
➢ Een onderscheid tussen rechtssubjecten is slechts mogelijk wanneer:
▪ Het onderscheid objectief is
▪ Het onderscheid moet redelijk verantwoord zijn (op rechtvaardige grondslag steunen)
▪ Het onderscheid moet evenredig zijn in het licht van de nagestreefde doelstelling
− Het niet-retroactiviteitsbeginsel: vloeit voort uit het gelijkheidsbeginsel:
een wet kan alleen naar de toekomst uitwerking kennen
▪ In het kader van een resultaatsbelasting of directe belasting (bijv.
inkomstenbelasting) kunnen wetswijzigingen gedurende het jaar doorgevoerd
worden met inwerkingtreding op 1 januari van dat jaar.
Fiscale toepassingsregels:
➢ Fiscale vordering is van openbare orde
verbod op belastingontduiking:
• niet hetzelfde als belastingontwijking
• de keuze van de minst belastbare weg
• geen schending van een wettelijke bepaling
Maar kan beteugeld worden door de fiscale wetgever door Algemene Antimisbruikbepaling
In nieuw wetboek:
Opdat er sprake is van fiscaal misbruik, moeten zowel het objectieve als het subjectieve
element aangetoond worden, ook al is de wettekst niet eenduidig geformuleerd.
1) objectief element: “in strijd met de doelstelling van de fiscale wetgeving”
• Dit kan enkel bewezen worden wanneer de doelstelling van de wetgeving op voldoende
duidelijke wijze blijken uit de tekst van de wet en de parlementaire voorbereidingen.
• Er moet wel degelijk sprake zijn van belastingontwijking: “door een actie een kleinere
som moeten afstaan.”
2) Subjectief element: strikte interpretatie (meestal in voordeel van de belastingplichtige)
• de verrichting [moet] uitsluitend […] zijn gemotiveerd door de zorg de belasting te
ontwijken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eliaskrane. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.