Deze samenvatting bestaat uit het deel 'didactiek' van het vak wetenschappen en techniek. Het is een combinatie van notities uit de les, powerpoints, cursus, Canvas...
1. wat is wetenschappen en techniek geven?
● je moet op zoek gaan naar je eigen aanpak binnen de aangereikte kader van
didactiek
● kids moeten zelf ontdekkend en ontwerpend zijn en daarbij
onderzoeksvaardigheden opdoen
● uitdagingen tijdens een les w&t:
○ jezelf open en onderzoekend opstellen om samen met de lln op zoek te
gaan en niet de allesweter te zijn, achteraf pas duiden
○ je leeromgeving zo inrichten dat het lln uitnodigt tot ontdekken en
onderzoeken
○ werkvormen hanteren die ontdekkend leren met concreet materiaal
mogelijk maken, zodat lln een onderzoekende houding en vaardigheden
ontwikkelen en verantwoordelijkheid dragen
○ uitnodigende leersituaties creëren met veel interactiemogelijkheden,
aangepast aan lln van diverse leeftijden en achtergronden
○ zorgen voor een veilige leeromgeving zodat lln hun vragen durven stellen
● organisatorische uitdagingen:
○ je moet een practicumles goed voorbereiden, zodat alle spullen klaar staan
en efficiënt uitgedeeld kunnen worden en de lln precies weten wat ze
moeten doen
○ je moet een practicumles goed begeleiden, zodat de lln geconcentreerd
bezig kunnen zijn, zonder afleidingen
1
,2. de onderzoekende houding bij leerlingen
2.1. maatschappelijke uitdaging / voor wie?
1. iedere burger - adequaat functioneren in maatschappij vd 21ste eeuw
● wetenschappelijke geletterdheid/basisniveau
● sociale, communicatieve en metacognitieve vaardigheden
● klaar voor een leven lang leren
2. bij aanleg/talent: talentontwikkeling - in-/doorstroom naar wetenschappelijke
studiekeuzes
2.2. kenmerken onderzoekende houding
2
, 2.3. wat is onderzoekend leren?
“een manier van lesgeven waarbij de vragen van leerlingen het uitgangspunt zijn voor hun leerproces”
● nieuwsgierigheid aanwakkeren
● inspelen op interesse, zijn relevant voor leerlingen
● lln bedenken zélf vragen
● lln onderzoeken zelfstandig een vraag is dus ook leren onderzoeken
● lkr als coach / inspirator / vragen uitlokker / begeleider van denkprocessen
● stelt dingen in vraag
● gericht op constructie van kennis door de leerling zelf (i.p.v. reproductie kennis)
● sluit aan bij door hem als reëel en relevant beschouwde probleemstellingen en
situaties
● gelegenheden scheppen om het geleerde in een grote diversiteit van contexten
aan te wenden = transfer
● vereist tevens het leren toepassen en verwerven van kennis via experimenten of
zelfstandige opdrachten (= leren onderzoeken).
● is ook leren onderzoeken, d.w.z. een bereidheid en een bekwaamheid ontwikkelen
om zich tegenover ervaringsverschijnselen vragend en actief onderzoekend op te
stellen.
misconcepties
● alles moet geleerd worden door zelf onderzoek te doen
● demonstraties en onderwijsleergesprekken kunnen echt niet
● weg met die gidsbeurten
● de leraar is louter de coach
● alles moet uit de kinderen zelf komen
● doceren (in een bepaalde fase) kan niet
● dit kan maar met een heel beperkt aantal onderwerpen
2.4. waarom onderzoekend leren?
● nieuwsgierigheid is altijd het uitgangspunt
● lln zijn actief betrokken i.p.v. passieve luisteraars (kennisconstructie door hen)
● lln gebruiken onderzoeksvaardigheden (probleem verkennen, hypothese
opstellen…)
● stimuleren van onderzoekende houding (leren onderzoeken)
● leren kritisch te zijn
● leren dat elk antwoord nieuwe vragen met zich meebrengt
bij ‘leren onderzoeken’ eventueel in projectmatige vorm:
● binnen een thema → keuzevrijheid voor de leerlingen
● lln werken samen in groepjes
● lln gebruiken hogere orde denkvaardigheden (analyseren, plannen, evalueren…)
3
,resultaat
● ontwikkelen van onderzoekende houding
● ontwikkelen kritische houding
● betrokkenheid
● intrinsieke motivatie
● vergroten inhoudelijke kennis door actief aan de slag te gaan
● ontwikkelen van verschillende (onderzoeks)vaardigheden
bij ‘leren onderzoeken’ eventueel in projectmatige vorm: groter autonomiegevoel
valkuilen
● onderzoek doen zonder een ‘wat’ en ‘waarom’
● onderzoek doen zonder nabespreking / synthetisering met en door de leerkracht
● geen vastzetting van het geleerde (Wat hebben we hieruit geleerd?)
● geen feedback op onderzoeksproces (Dit kan je niet uit deze proef besluiten. Wat
onderzochten we ook al weer?)
● te weinig sturing waardoor niet efficiënt en doelgericht gewerkt wordt
● alleen projectmatig onderzoekend werken (vandaar Vlaamse/Artevelde invulling)
besluit
- de lkr moet passende begeleiding aanbieden!
- onderzoekend leren afwisselen met andere didactieken
- kwaliteit dus boven kwantiteit
- de mate van sturing is afhankelijk van de ervaring van leerlingen én leraar (zie ook
continuüm)
2.5. hoe onderzoekend leren?
= continuum
● gericht op constructie van kennis door de leerling zelf
● sluit aan bij door hem als reëel en relevant beschouwde probleemstellingen en
situaties
● gelegenheden scheppen om het geleerde in een
grote diversiteit van contexten aan te wenden
● vereist tevens het leren toepassen en verwerven
van kennis via experimenten of zelfstandige
opdrachten (= leren onderzoeken)
● stelt dingen in vraag
● is ook leren onderzoeken dwz een bereidheid en
een bekwaamheid ontwikkelen om zich
tegenover ervaringsverschijnselen vragend en
actief onderzoekend op te stellen
● van gesloten naar open model
4
, het resultaat van onderwijs
● vertrekkende vanuit het ontwikkelen van een onderzoekende houding, zou
op de eerste plaats jonge kinderen moeten zijn die zaken in vraag stellen en
theorieën (meer dan kleine hypotheses) opbouwen.
● jonge kinderen die onderzoekend (experimenterend - trial en error) tot uitkomsten
komen zonder daarbij steeds een vooraf bepaalde heuristiek te volgen.
● jonge kinderen die ook meerdere oplossingen bij problemen kunnen bedenken.
● dit alles wordt door de lkr gestimuleerd doorheen de dag binnen verschillende
activiteiten waarin leergebieden geïntegreerd aan bod komen.
● het is dus meer dan enkel één methode van onderwijs. Het is meer dan het
doorlopen van de onderzoekscyclus en het is tegelijkertijd ook niet te koppelen
aan één soort activiteit, maar kan gerealiseerd worden in activiteiten met
verschillende inhoudelijke doelstellingen.
2.6. de 7 stappen van onderzoekend leren
stappen lopen niet altijd strak één voor één, het
kan zijn dat je stappen moet terugnemen
je hoeft niet de volledige cyclus te doorlopen in
elke les
het is niet gedaan na stap 7
elk antwoord leidt tot nieuwe vragen
1. introductie
● opwekken verwondering en nieuwsgierigheid
● werk vanuit werkelijkheid
● oog voor multisensorieel waarnemen
● waar gaat dit over? Wat is er aan de hand? Waar dient dit voorwerp toe?
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LagerOnderwijsStudies. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.09. You're not tied to anything after your purchase.
