Dit is een samenvatting van het onderdeel publiek procesrecht van het vak 'Procesrecht'. Dit onderdeel werd gedoceerd door prof. dr. Sabine Lust aan de Universiteit Gent in het academiejaar . Dit document bestaat uit alle lesnotities
Legaliteitsbeginsel kent 2 componenten:
Elk overheidsoptreden vereist juridische grondslag
o Bevoegdheden v/d overheid zijn “toegewezen”. De overheid kan maar iets doen als
zij die bevoegdheid uitdrukkelijk heeft gekregen.
Overheidsoptreden moet regelmatig zijn = rechtmatigheidsbeginsel: overeenstemmen met
elke rechtsregel v/e hogere rang (bv. omgevingsvergunning uitgereikt zonder inspraak, als
wetgeving zegt dat een bepaald rapport er moet zijn, dan moet het er ook zijn)
Legaliteitsbeginsel vereist handhaving (= overheid op haar verantwoordelijkheid wijzen en eventueel op
haar plaats zetten)
Noodzaak aan rechtsdwang
Rechtsdwang soms niet mogelijk
o Reden = overheid: discretionaire bevoegdheid, waar je niet in kan treden door het
beginsel v/d scheiding der machten
Conclusie: afdwingen van recht het aanwenden van technieken tot voorkomen of herstellen van
rechtsschendingen
Herstel: vaak in een vorm v/e pecunaire schadevergoeding, maar kan ook om een bevel gaan
om een nieuwe beslissing te nemen
o Bv. punt gekregen maar je vindt dat het onvoldoende is gemotiveerd. Gevolg: rechter kan je
bevelen een nieuwe beslissing te nemen maar overheid behoudt volledige
beoordelingsbevoegdheid omdat de overheid niet is kunnen ingaan op de inhoud.
o Bv. cijfer kennenlijk onredelijk. Rechter bekijkt dit met de nodige schroom (marginale
toetsing) want is voor een stuk discretionaire bevoegdheid. Rechter kan niet in de plaats v/d
overheid het beleid voeren. Stel dat rechter vaststelt dat het kennelijk onredelijk is, dan is de
volgende stap dat hij zal vernietigen en bevelen om een nieuwe beslissing te nemen. Als
dossier terugkomt bij de overheid dan is de beleidsvrijheid veel beperkter. Opnieuw hetzelfde
cijfer geven is een probleem, want het cijfer werd beschouwd als kennelijk onredelijk.
o Bv. overheid heeft omgevingsvergunning uitgereikt voor schrijnwerking in natuurgebied. Jij
woont in dit gebied deze zal tegen je eigendom komen. Je gaat hiertegen in beroep bij de
RvVB met het argument dat deze niet wettig kan worden vergund omdat het in strijd is met
het plan van aanleg dat stelt dat het natuurgebied is. Als de rechter vaststelt dat dit klopt, dan
vernietigt men en gaat het dossier terug naar de overheid en is de keuzevrijheid v/d overheid
nul geworden want vastgesteld (met gezag van gewijsde) dat er geen schrijnwerkerij kan in
dat gebied. De rechter is in dit soort gevallen toegelaten om zelf de beslissing te nemen in
plaats v/d overheid.
Rechtsbescherming tegen de overheid (= in feite veel machtiger dan burger) => mogelijkheid om
bestuurshandelingen (= administratieve rechtshandeling) te stellen.
2
, Bestuurshandelingen zijn eenzijdig verbindend: de overheid beslist zonder dat je ermee
akkoord moet gaan
Privilège de la décision exécutoire = voorrecht v/d uitvoerbare beslissing. Wanneer de overheid een
beslissing neemt, is deze ook onmiddellijk uitvoerbaar.
Bv. belastingaanslag in de brievenbus is onmiddellijk uitvoerbaar, je moet onmiddellijk betalen, en als
je niet betaald kan de overheid naar de deurwaarder gaan. Ben je niet akkoord, kan je niet beslissen
om niet uit te voeren, je moet eerst naar de rechter stappen.
Bv. kopen v/e fiets die niet op voorraad was maar je hebt al betaald. Fiets komt niet, je kan niet met
contract naar de deurwaarder stappen, je zal eerst naar de rechter moeten stappen.
Privilège du préalable = voorrecht v/h voorafgaande (= geen voorafgaande tussenkomst nodig)
Heeft niets te maken met een vermoeden van wettigheid. Het is niet de overheid die naar de
rechter moet gaan om de beslissing te mogen uitvoeren, de overheid mag deze uitvoeren.
Bestuursgeschil = geschillen tussen burger en bestuur of tussen besturen onderling over handelingen
die in beginsel uitgaan v/e administratieve overheid en door het publiekrecht worden beheerst.
Technieken van rechtsbescherming:
Preventieve rechtsbescherming = vooraleer een conflict ontstaat, technieken gericht op het
voorkomen van geschillen
Rechtsbescherming a posteriori = eens de bestuurshandeling is gesteld, mogelijkheden om te
reageren tegen de beslissing
Rechtsbescherming door:
“Wetgevende” overheid = politieke rechtsbescherming waarbij bescherming uitgaat van
vertegenwoordigende organen (wetgevende macht) (bv. ombudspersoon)
Administratieve overheid = administratieve rechtsbescherming (bv. klachtrecht en
administratieve beroepen)
Jurisdictionele overheid = jurisdictionele rechtsbescherming, wanneer je met je geschil bij de
rechter terechtkomt.
Einddoel = rechtsherstel bij voorkeur in natura. Wanneer dit niet mogelijk is bij equivalent.
Deel 1. Rechtbescherming
Hoofdstuk 1. Preventieve rechtsbescherming
Uitbouw “administratieve procedure in niet-betwiste zaken” (art. 14, §2 Rvs-wet) = het geheel van
modaliteiten die het bestuur in acht moet nemen bij het uitwerken v/e bestuurshandeling.
Doel = meer zorgvuldige besluitvorming
Bv. formele inspraakmogelijkheden voor de burger zoals bij een openbaar onderzoek i.k.v. een
omgevingsvergunning waar je een periode de tijd krijgt om bezwaren in te dienen. De overheid is zich
zo bewust van gevoeligheiden, de overheid moet antwoorden op de bezwaren.
Bv. beginselen van behoorlijk bestuur = per definitie erop gericht het handelen v/d overheid behoorlijk
te maken.
Bv. openbaarheid van bestuur zorgt voor veel minder willekeurige beslissingen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller YBK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.89. You're not tied to anything after your purchase.