Samenvatting Aardrijkskunde - Havo 5 - Arm en Rijk ( H3 )
156 views 0 purchase
Course
Aardrijkskunde
Institution
Hogeschool Windesheim (HW)
Book
De Geo wereld arm en rijk bovenbouw havo Studieboek
Het vak Aardrijkskunde kan als moeilijk worden ervaren. Deze samenvattingen gaan over een bepaald hoofdstuk dat is aangegeven. Deze samenvattingen zijn gemaakt door een succesvolle leerling die een acht op aardrijkskunde gemiddeld staat.
3.1 Niet alle landen zijn even rijk ( Arm en Rijk )
Etiket en meetlint
- BNP ( Bruto Nationaal Product ) = Meetlint voor armoede.
- Pas op!
- Een land kan meer inwoners hebben = dus hoger BNP.
- Om welvaart te kunnen vergelijken maak je de absolute waarde een relatieve
waarde. ( BNP per inwoner ) Hiermee haal je het probleem van de hoeveelheid
bevolking weg.
Lastig vergelijken
- Als je statistische gegevens verzamelt vallen twee dingen op.
- De indicatoren worden vaak verschillend omschreven.
- Veel cijfers zijn verouderd.
- Indicatoren geven meestal de situatie op nationale schaal weer.
- Ontwikkelingslanden moet je cijfermatige gegevens echt heel globaal nemen. Het is
niet te vertrouwen.
Economische kenmerken en criteria
- Onder het BNP verstaat men de totale productie van goederen en dus ook diensten,
in de loop van een jaar, uitgedrukt in geld. ( Alles wat in een land in een jaar verdiend
wordt )
- BNP per hoofd wordt veel gebruikt als indicator voor ontwikkeling. Maar kijk uit, want:
- In een ontwikkelingsland is het vaststellen van het BNP voor een deel
nattevingerwerk.
- Onderlinge vergelijking is lastig ( omrekenen valuta )
- Het is een gemiddelde, het zegt niks over het nationaal inkomen.
- Verschillen in koopkracht. ( Je kan in Egypte een maaltijd kopen voor 80 cent
terwijl je hier in Nederland er nog niet eens een hamburger van kan kopen )
- Nationaal inkomen = Totaaltelling van alle inkomens die in een jaar in een land
worden verdiend.
Koopkrachtverschillen
- Koopkracht = De hoeveelheid goederen en diensten die een bevolking kan verkrijgen
voor een gegeven hoeveelheid geld.
- Door de hamburger index kan je landen vergelijken. McDonald's heeft praktisch
vestigingen over de hele wereld. Dus hoeveel je moet neerleggen voor een
hamburger kan je dan vergelijken met de andere landen.
- VN heeft een Human Development Index, in het Nederlands: Index Menselijke
Ontwikkeling ( IMO ) ontwikkeld.
- Wordt berekend door gemiddelde van drie criteria:
- Hoeveel verdient de bevolking gemiddeld.
- Hoe oud worden mensen gemiddeld.
- Hoeveel mensen hebben leren lezen en schrijven.
- Beroepsbevolking = Personen van 15 t/m 64 jaar die ten minste twaalf uur per week
werken; de potentiële beroepsbevolking is de bevolking in de leeftijd van 15 t/m 64
jaar.
- In veel ontwikkelingslanden zijn hooguit de leeftijden van alle inwoners bekend.
Daarom wordt er gekeken naar de leeftijdsopbouw van de bevolking om een indruk
te krijgen van de omvang van de beroepsbevolking.
3.2 Mensen en culturen: Tsjechië en Egypte ( Arm en Rijk )
Demografische kenmerken en criteria
- Bevolkingsdichtheid = Het ( gemiddelde ) aantal inwoners per vierkante kilometer.
- Bevolkingsspreiding = De wijze waarop de bevolking is verdeeld over de
geografische ruimte.
- Bevolkingsgroei = De getalsmatige toename of afname van een groep mensen als
resultaat van geboorte en sterfte ( natuurlijke groei ) en vestiging en vertrek ( sociale
groei )
- Leeftijdsopbouw = De getalsmatige samenstelling van de bevolking naar leeftijd en
geslacht.
- Groene druk = De verhouding tussen het aantal personen van 0 tot 19 jaar en het
aantal personen in de zogenaamde ‘productieve leeftijdsgroep’ van 20 t/m 64 jaar.
- Grijze druk = De verhouding tussen het aantal personen van 65+ en het aantal
personen in de zogenaamde ‘productieve leeftijdsgroep’ van 20 t/m 64 jaar.
Niet productieven
Demografische druk: ---------------------- x 100 %
Productieven
De bevolkingsovergang
- Demografische transitie = Model dat de overgang van een hoog niveau naar een
laag niveau van natuurlijke bevolkingsgroei en de tussenliggende sterke toename
van de bevolkingsomvang weergeeft en verklaart.
- Demografische ontwikkeling heeft in de wereld tot gevolg dat het zwaartepunt van de
wereldbevolking in de richting van minder ontwikkelde landen gaat.
Migratie vertelt een eigen verhaal
- Sterke emigratiebeweging = Slecht economische of politieke omstandigheden.
- Pull- en pushfactoren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RubenYoung. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.70. You're not tied to anything after your purchase.