Afrikaans First Additional Language OR IsiXhosa First Additional Language
Institution
12th Grade
Grade 12 Afrikaans (EAT) Junie Vrarstel 1:
Totaal: 80
Inhoud:
Afdeling A: Leesbegrip [30 punte]
Afdeling B: Opsomming [10 punte]
Afdeling C: Taal [40 punte]
Hierdie is 'n oefenvraestel met memorandum bedoel om die leerling se kennis te toets, en sal nie dieselfde vraestel wees w...
Lees die artikel hieronder en beantwoord die vrae wat volg.
TEKS A
KNYSNA: NÁ DIE DONKER, DIE LIG
1 Die inferno wat in 2017 wyd verwoesting in en rondom Knysna gesaai
het, word as een van die grootste veldbrandrampe in Suid-Afrika se
geskiedenis beskryf.
2 Eens op 'n tyd was dit die juweel van die Tuinroete, ook al dorp van
die jaar. Die eens skilderagtige dorp wat om die Knysnameer nestel, 5
was net vol murasies, 'n landskap van verkoolde lewens en drome.
Die verwoestende brand het groot dele van Knysna uitgewis.
3
Die woudeprag van Knysna, een van Suid-Afrika se kroonjuwele, was
aan die brand. Dít wat die pragtige dorpie se groot kenmerk is, die 10
woud, was juis dít wat hom die meeste pyn veroorsaak het.
4
Tussen 8 000 en 10 000 mense moes uit hul huise ontruim word, baie
van hulle bejaard, party in rolstoele. Op die kusdorp Brenton-on-Sea
en in Belvidere aan die oewer van die Knysna-meer was inwoners
soos op 'n eiland. Hulle is per boot deur vrywilligers van die Nasionale 15
Seereddingsinstituut ontruim, wat saam met die brandweer vlamme
van huise af probeer wegkeer het.
5
Ryk en arm is gelykgemaak deur die vuur. In die township met sy
rykmansuitsig oor die dorp, strandmeer, die koppe en die see was die
toestande haglik. Rye verwronge sinkplate was al wat van 20
eenvoudige hutte oorgebly het waarin mense nesgeskop het.
6
"Umlilo uyiza gabhelani," - pasop, hier kom die vuur - het die uitroep
deur die strate weerklink toe die inwoners die vlamme sien nader
7 kom. "Amanzi" - water – was hul grootste behoefte.
25
Weens kragbokse wat aan die brand geslaan het, was groot dele van
die dorp en omliggende gebiede vir dae sonder krag. Maar dis water
waarna almal gesmag het, want pype het gesmelt en elke druppel
8 was nodig om die verterende vuur te beveg.
Vreemd genoeg was daar strate waarin al die huise afgebrand het, 30
terwyl in ander net een of twee vlam gevat en die huise langsaan
ongeskonde gebly het. Dis asof die vuurmonster sy slagoffers
uitgekies het.
9
Gerugte oor brandstigting het van die eerste dag nie gaan lê nie, nes
die winde wat die vlamme aangeblaas het. Of dalk was weerligstrale
, die vonk in die kruitvat in hierdie dig beboste gebied wat deur 'n 35
versengende droogte geteister was.
10
Maar onvermoeide pogings om die dorp te herbou, het die ergste van
die skade oorwin en sodoende bly Knysna 'n waardige bestemming
vir besoekers aan die Wes-Kaap. Lank nadat die vure geblus is,
nadat die rook weggewaai en die reën die roetbesmeerde landskap 40
gereinig het, het die dapper inwoners hulle lewens herbou.
11
Die Knysna Oesterfees word jaarliks aangebied en dit is ‘n praktiese
manier om die dorp weer op sy voete te help. Dit vind in Junie/Julie
plaas en word deur die plaaslike inwoners gereël. Mense kom van 45
heinde en verre en hulle sal die herinneringe vir lank koester. Dit is ‘n
mekka van aktiwiteite vir pa en ma, die kinders, sportliefhebbers en
12 kuns- en kultuurvrate en dit is natuurlik oesterhemel!
Die Knysna-koppe is twee sandsteentorings wat soos wakende reuse
tussen die Knysna strandmeer en die Indiese Oseaan waghou. Die 50
Koppe is een van die gevaarlikste ingange tot ‘n natuurlike hawe en
menige bote is al hier deur die branders omgeslaan of het op die
13 rotse beland.
Dalene Matthee het nie verniet boeke vol geskryf oor die lowergroen
wonderland van die toweragtige Knysnabos nie. Haar woorde word 55
onthou op ‘n gedenkplaat hier: “Die Knysnabos is ‘n lewende entiteit
wat ons moet respekteer en bewaar.” Dit vat ‘n mens se asem weg,
(of miskien gee dit juis vir jou asem?) as jy jou voete daar sit. Die
geknars van die blaar- en takketapyt onder jou voetsole, met die
14 agtergrondmusiek van voëlgesang, laat jou voel hoe nietig ons as 60
mens is en hoe nodig ons die natuur het.
Soos ‘n feniks van ouds, het Knysna uit die as verrys en is wat die
natuurskoon betref, dalk selfs mooier en beter daaraan toe.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SummariesSA. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $2.84. You're not tied to anything after your purchase.
