Samenvatting anatomie, fysiologie en pathologie van het endocriene stelsel
56 views 1 purchase
Course
Biomedische kennis
Institution
Hogeschool InHolland (InHolland)
Book
Anatomie en fysiologie, met MyLab NL toegangscode 6e editie
Jaar 1 periode 3. Anatomie, fysiologie en pathologie van het endocriene stelsel. o.a.: hormonen, de hypofyse, schildklier, bijschildklieren, bijnieren, epifyse, endocriene pancreas, secundaire endocriene functies en de bijbehorende pathologie
Endocriene cellen = geven klierproduct af aan extracellulaire vloeistof. Dit product kan invloed
hebben op enkel buurcellen of cellen in het hele lichaam (hormonen). Hormonen zijn chemische
signaalstoffen die in een weefsel worden aangemaakt en via bloedstroom naar doelcellen in andere
weefsels worden vervoerd. Deze doelcellen bevatten receptoren.
Hormoonstructuur
Hormonen onderverdeeld in 3 groepen:
1. Aminozuurderivaten; kleine moleculen die lijken op aminozuren ((nor-)adrenaline,
melatonine en schildklierhormonen)
2. Peptidehormonen; ketens van aminozuren. Grootste groep, omvat alle hormonen van
hypothalamus, hypofyse, hart, nieren, thymus, het spijsverteringskanaal en de pancreas.
3. Vetderivaten; steroïden en eicosanoïden. Steroïdhormonen worden afgegeven door
voortplantingsorganen en bijnieren. Eicosanoïden (waaronder prostaglandinen) coördineren
plaatselijke celactiviteiten en hebben invloed op enzymatische processen in extracellulaire
vloeistof (zoals bloedstolling).
,Werkingsmechanismen
De bouw en functie van cellen worden bepaald door eiwitten. Structurele eiwitten bepalen vorm en
inwendige structuur en enzymen regelen celstofwisseling. Hormonen wijzigen functioneren van
cellen doordat ze de identiteit, activiteit, plaats of hoeveelheid enzymen en structurele eiwitten in
doelcellen wijzigen.
Receptoren op doelcellen kunnen zich op de plasmamembraan bevinden of binnen in de cel. De
hormonen die niet in vet oplosbaar zijn kunnen niet door de plasmamembraan diffunderen, maar
binden zich aan buitenste oppervlak van plasmamembraan. Hierdoor geen direct effect op activiteit
binnenin cel, maar fungeert het hormoon als signaalstof. Hierdoor wordt een tweede signaalstof
gevormd onder invloed van een G-eiwit (enzymcomplex die aan membraanreceptor is gekoppeld).
De tweede signaalstof remt of activeert een enzym (verandering van stofwisseling in cel). Een
belangrijke tweede signaalstof is cyclisch AMP (cAMP). Deze stof wordt door fosforylering gevormd:
een geactiveerd G-eiwit activeert een enzym genaamd adenylaatcyclase. Adenylaatcyclase zet ATP
om in cAMP. De effecten van cAMP duren zeer kort doordat een ander enzym genaamd PDE
(fosfodiësterase) de stof omzet in AMP (adenosinemonofosfaat).
Fosforylering zorgt ervoor dat ionkanalen worden geopend en in het cytoplasma kunnen veel
enzymen uitsluitend via fosforylering worden geactiveerd.
Andere tweede signaalstoffen zijn calciumionen en cyclisch GMP.
Steroïdhormonen diffunderen in de cel en binden zich aan receptoren in het cytoplasma of de
celkern. Deze hormonen hebben een directe invloed op de genactiviteit en de eiwitsynthese.
Schildklierhormoon verhoogt tevens snelheid van ATP-vorming in de cel.
, Afgifte en transport hormonen
Hormonen worden afgegeven op plekken waar veel capillairen zijn en waar zij snel de bloedbaan
kunnen binnengaan. Ze kunnen vrij circuleren (blijven maximaal 1 uur functioneel) of gebonden
worden aan transporteiwitten. Vrije hormonen worden inactief wanneer zij:
1. Uit bloedbaan diffunderen en zich binden aan receptoren op doelcellen;
2. Door de lever of nieren worden afgebroken;
3. Worden afgebroken door enzymen in bloedplasma of interstitiële vloeistof.
Regulering hormonale activiteit
Voornamelijk door negatieve terugkoppeling. 3 manieren van hormonale regulatie zijn:
- Humorale (‘vloeibare’) prikkels; veranderingen in extracellulaire vloeistof
- Hormonale prikkels;
- Neurale prikkels; neurotransmitter komt aan bij verbinding tussen zenuw en klier
Hypothalamus regelt activiteit zenuwen endocriene stelsel op 3 manieren:
1. Hypothalamus is endocrien orgaan en produceert 2 hormonen: ADH en oxytocine; deze gaan
naar achterkwab (lobus posterior) van hypofyse en komen zo in de bloedbaan.
2. Hypothalamus scheidt 2 soorten regulerende hormonen af: RH (releasing hormones) en IH
(inhibiting hormones). Zorgen voor stimuleren of voorkomen van synthese en secretie van
hormonen in hypofyse.
3. Hypothalamus bevat centra van autonome zenuwstelsel die bijniermerg via sympathische
innervatie reguleren.
De hypofyse
Klier die zich in de sella turcica bevindt (instulping wiggenbeen). Hangt onder hypothalamus en is
hiermee verbonden met een dunne steel: het infundibulum. Is verdeeld is voor- en achterkwab. De
hypofyse produceert 9 hormonen:
- Dit zijn peptiden of kleine eiwitten
- Binden aan membraanreceptoren
- Maken gebruik van cAMP als tweede signaalstof
De hypofysevoorkwab (adenohypofyse) maakt deel uit van het poortadersysteem van de hypofyse.
Dit betekent dat het capillairennetwerk van de hypothalamus overgaat in grotere vaten en
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller natasja1994. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.81. You're not tied to anything after your purchase.
