Complete samenvatting van het vak 'Inleiding belanghebbenden versterken' gedoceerd in het eerste jaar sociaal werk aan Arteveldehogeschool.
Ik haalde hiermee 12/20 in eerste zit.
Docent: Erika Van Damme
Dichterbij de basis: methodisch werken in het
sociale domein
Inhoudsopgave
Dichterbij de basis: methodisch werken in het sociale domein..............................................................1
1 Dichterbij: visie en basishouding.........................................................................................................4
Methodisch werken............................................................................................................................4
Theoretische onderbouwing...............................................................................................................5
Empowerment................................................................................................................................5
Hulpbronnen: verschillende vormen van kapitaal..........................................................................5
Basishouding dichterbij......................................................................................................................6
Maatschappelijke betrokkenheid...................................................................................................6
Breed kijken....................................................................................................................................6
Leefwereldperspectief centraal......................................................................................................6
Gelijkwaardigheid...........................................................................................................................6
Besef van normativiteit..................................................................................................................7
Krachtgericht..................................................................................................................................7
2 Werkprincipes......................................................................................................................................8
Werkprincipe 1: organiseer ondersteuning dicht bij de leefwereld van de cliënt..........................8
Werkprincipe 2: empower alle betrokkenen door het maken van verbindingen...........................8
Werkprincipe 3: begin met eenvoudige, lichtvoetige en korte acties.............................................9
Werkprincipe 4: gebruik professionaliteit op een creatieve manier.............................................10
Werkprincipe 5: werk aan de hand van het cyclisch werkproces.................................................10
3 Het cyclisch werkproces....................................................................................................................11
Mensen beter tot hun recht laten komen........................................................................................11
Waarom cyclisch werken?................................................................................................................11
‘Eropaf’ en het cyclisch werkproces.................................................................................................12
Met wie werk je?..............................................................................................................................12
Interactie met de cliënt....................................................................................................................13
Rapporteren van het cyclisch werkproces........................................................................................14
4 Taak 1: Contact tot stand brengen....................................................................................................16
Aanlooproutes naar het sociaal werk...............................................................................................16
Contactlegging met zelfmelders...................................................................................................16
Eigen signalering of signalering door de sociaal werkers van een wijkteam.................................16
Signalen van samenwerkingspartners..........................................................................................17
Inleiding belanghebbenden versterken 1
,Caro Van Herrewegen Dichterbij de basis 1PBASOW
Signaleren van burgers.................................................................................................................17
Crisissituaties................................................................................................................................17
Het eerste contact............................................................................................................................18
Sociale en culturele verschillen........................................................................................................19
Inspelen op verbale en non-verbale uitingen...................................................................................19
Verwachtingen verhelderen.........................................................................................................20
Complimenten geven....................................................................................................................20
5 Taak 2: Situatie verkennen................................................................................................................20
Gesprekstechnieken.........................................................................................................................22
Gesloten en informatieve vragen.................................................................................................22
Verkennen met open vragen........................................................................................................22
Krachtgerichte vragen..................................................................................................................23
Verkennen van sociale steun........................................................................................................23
Vragen naar de gewenste situatie................................................................................................24
Bevestigen en waarderen.............................................................................................................24
Reflectief luisteren........................................................................................................................24
Samenvatten en structureren.......................................................................................................24
In gesprek met meerdere personen.................................................................................................25
Reguleer het gesprek....................................................................................................................25
Bevorder onderlinge interactie.....................................................................................................25
Geef feedback...............................................................................................................................26
Hulpmiddelen voor het verkennen van de situatie...........................................................................26
Leefgebiedenlijst (Bijlage 2)..........................................................................................................26
Aandachtspunten voor het werken met de Leefgebiedenlijst......................................................27
Lijst gespreksthema’s (Bijlage 3)...................................................................................................27
Aandachtspunten voor het werken met de Lijst gespreksthema’s...............................................28
Hulpmiddelen voor het in kaart brengen van sociale verbanden.................................................29
Participatielijst (Bijlage 6).............................................................................................................29
Hulpmiddelen om te signaleren en specifieke problemen te onderzoeken.................................29
6 Taak 3: Situatie afwegen....................................................................................................................30
Disbalans tussen draagkracht en draaglast.......................................................................................30
Soort balansverstoring......................................................................................................................30
Aandachtspunten bij het afwegen....................................................................................................31
Verschil in inzicht en bewustzijn...................................................................................................31
Zelfpresentatie en attributie.........................................................................................................31
Grote sociale kwetsbaarheid........................................................................................................32
Inleiding belanghebbenden versterken 2
,Caro Van Herrewegen Dichterbij de basis 1PBASOW
7 Taak 4: Wensen en oplossingen verkennen.......................................................................................32
Overzicht van mogelijke oplossingen................................................................................................33
Eenmalige of kortdurende diensten.............................................................................................33
Oplossingen bij enkelvoudige veranderingen...............................................................................33
Oplossingen bij complexere veranderingen..................................................................................33
Tips bij het zoeken naar oplossingen................................................................................................33
Begeleidervaardigheden tijdens het zoeken naar oplossingen.........................................................33
8 Taak 5: Plannen en acties uitvoeren en bijstellen..............................................................................33
Plannen en acties vastleggen............................................................................................................34
Acties van de cliënt coachen.............................................................................................................34
De actie voorbereiden..................................................................................................................34
Coachen bij de uitvoering.............................................................................................................35
Tussentijds evalueren...................................................................................................................35
Grenzen stellen.............................................................................................................................36
9 Taak 6: Evalueren en/of afsluiten......................................................................................................36
EXTRA: Bundel methodisch handelen...................................................................................................37
Methodisch handelen.......................................................................................................................37
Methodisch handelen is doelgericht.............................................................................................38
Methodisch handelen is systematisch (onderbouwd & gefundeerd)...........................................38
Inleiding belanghebbenden versterken 3
, Caro Van Herrewegen Dichterbij de basis 1PBASOW
1 Dichterbij: visie en basishouding
Als sociaal werker heb je vaak te maken met mensen die in moeilijke levensomstandigheden
verkeren. Soms zijn veel hulp en ondersteuning nodig om mensen weer op de rails te krijgen, maar
soms ook is een kleine handreiking voldoende om de grip op het leven te versterken. De factoren die
hierbij een rol spelen zijn heel divers:
- Persoonlijke beperkingen: denk aan mensen met een (lichte) verstandelijke beperking of
mensen die psychisch kwetsbaar zijn
- Persoonlijke omstandigheden: zoals ziekte van de persoon zelf of van zijn naasten en
intensieve zorg als mantelzorger
- Levensomstandigheden: slechte huisvesting, een onveilige buurt met veel vandalisme en
criminaliteit
- Afkomst: iemand die opgroeit in een gezin dat in armoede leeft, waar verwaarlozing speelt
en waar talenten niet erkend of gestimuleerd worden, zal later eerder in een kwetsbare
positie raken dan iemand die liefdevol opgevoed wordt in een gezin met ruimere financiële
middelen en die gestimuleerd wordt zich te ontwikkelen.
Methodisch werken
Methodisch werken biedt sociaal werkers handvaten om mensen te ondersteunen op een manier
die hen vaardiger maakt in het oplossen van hun problemen en in het ontdekken en realiseren van
hun mogelijkheden. Anderzijds biedt het ook handvaten om de omstandigheden waarin mensen
verkeren te benoemen en aan te kaarten bij verantwoordelijke instanties, en ze zo goed mogelijk
positief te beïnvloeden.
Om dit te kunnen doen, moet je inzicht krijgen in de welzijnsbehoeften van de mensen voor wie je
werkt en in de (on)mogelijkheden die de maatschappij biedt om mensen tot groei en ontwikkeling
te laten komen. Om de behoeften van mensen te kunnen peilen, is direct contact met hen nodig.
Trek aan de bel als er sprake is van belemmeringen door wet- en regelgeving of door niet goed
functionerende instanties. Dit hoort bij de signaliseringstaak van sociaal werk.
!!! Het doel van het sociaal werk is bij te dragen aan een rechtvaardige maatschappij waarin
iedereen voldoende kansen krijgt om tot zijn recht te komen.
De manieren waarop je met mensen in contact komt, kunnen heel verschillend zijn:
- Mensen melden zichzelf, bv. spreekuur in een wijkcentrum
- Je zoekt mensen op die niet uit zichzelf hulp zoeken of deelnemen aan sociale activiteiten en
je onderzoekt of je iets voor hen kunt betekenen. Bv. bij hen thuis, aanwezig zijn in de wijk…
- Je legt contact naar aanleiding van signalen van derden, bv. familie die zich zorgen maakt.
- Je legt contact naar aanleiding van meldingen van maatschappelijke organisaties, bv.
verhuurders, politie, thuiszorg…
- Je legt als onderdeel van een geïndiceerd zorgtraject contact met mensen die
woonbegeleiding krijgen of die (tijdelijk) opgevangen worden in een voorziening, bv. dak- en
thuisloosheid, als gevolg van huiselijk geweld.
Natuurlijk kun je niet alles. Er zijn situaties waarin specialistische hulp nodig is. Als jouw
deskundigheid onvoldoende is om specifieke zaken aan te pakken, dan schakel je de juiste hulp in.
Inleiding belanghebbenden versterken 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carovhw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.68. You're not tied to anything after your purchase.
