Summary
Samenvatting Klinische Pathologie H10
- Course
- Institution
- Book
Goede samenvatting van hoofdstuk 10 van het boek Klinische Pathologie
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
lauravdnoort
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 10 Zenuwstelsel/neurologie 1Paragraaf 10.1 Zenuwstelsel 1
Paragraaf 10.2 Pijn 5
Paragraaf 10.3 Epilepsie 6
Paragraaf 10.4 Cerebrale uitval 7
Paragraaf 10.5 Intracraniële drukverhoging 8
Paragraaf 10.6 CVA/beroerte 9
Hoofdstuk 10 Zenuwstelsel/neurologie
Paragraaf 10.1 Zenuwstelsel
Neuronen (zenuwcellen) kunnen razendsnel prikkels geleiden. Een belangrijk onderscheid is
afferent (sensibele/sensorisch) tegenover efferent (motorisch). Afferent is de aanvoer van
prikkels naar hersenen. Bij sensibiliteit komen de prikkels van huid en vliezen, bij sensorisch
vanuit zintuigen. Efferent of motorische zijn prikkels vanuit hersenen of ruggenmerg naar
spieren of klieren.
Het centrale zenuwstelsel bevindt zich geheel in schedelholte en wervelkolom en bestaat uit
de hersenen, de hersenstam en het ruggenmerg. Ze zorgen voor de centrale verwerking van
prikkels. De cortex cerebri (hersenschors) is nodig voor cognitieve processen: bewust
worden, denken en willekeurige processen. Dieper gelegen hersendelen verzorger vooral
emotionele reacties. De hersenstam regelt vitale functies. Ook regelt deze stamreflexen. Het
ruggenmerg geleid afferente of sensibele prikkels omhoog en efferente of motorische
prikkels omlaag. Het perifere zenuwstelsel bevindt zich overal buiten hersenen en
ruggenmerg. Het perifere zenuwstelsel geleid afferente/sensibele of sensorische prikkels.
Het geeft ook efferente/motorische prikkels door. Sommige hersenzenuwen zijn louter
sensorisch of louter motorisch. Ruggenmergzenuwen zijn altijd gemengd. UItschakelen van
ruggenmergzenuwen om anesthesie (gevoelloosheid) te bereiken heeft gevolgen voor
spierbewegingen van de patiënt. De grensstrengen liggen als kralensnoeren naast de
borstwervels en lendenwervels. Ze vormen schakelpunten voor het sympatische
zenuwstelsel, dat stressreacties stimuleert.
De grote hersenen bestaan uit een linker- en een rechterhemisfeer en een centraal deel dat
deze hersenhelften verbindt met elkaar en met de hersenstam. Beide hemisferen bevatten
lobi, die voor een groot deel gekruist verbonden zijn met het lichaam/
- een lobus frontalis (Voorkwab) van boven de ogen tot een verticale groeven
halverwege (sulcus centralis);
- een lobus temporalis (slaapbeenkwab) bij het oor;
- een lobus occipitalis (achterhoofdskwab);
- een lobus parietalis tegen het wandbeen (tussen de andere lobi).
Het achterste deel van de lobi frontales is de primair motorische schors. Deze zendt prikkels
naar de spieren bij willekeurige bewegingen. Het voorste deel van de lobi parietalis is de
primair sensibele schors. Hier word je prikkel vanuit huid of vliezen gewaard. Het achterste
deel van de lobi occipitalis is de primair visuele schors. Daar vindt gewaarwording van licht
plaats. Bij rechtshandigen bevindt het taalcentrum zich in de linkerhemisfeer, bij
1
, linkshandigen kan het aan beide kanten liggen. Het Wernicke-deel voor taalbegrip ligt
bovenin de temporaalkwab, rond de auditieve schors. Wat iemand zegt, snap je dankzij dit
centrum. Verbale expressie komt vanuit het Broca-deel onderin de frontaalkwab, vlakbij de
motorische schors voor mond/keel.
Het limbisch systeem bevindt zich centraal in de hersenen. Het is verantwoordelijk voor
emotionele verwerking en emotionele reacties.
De thalamus is een schakelcentrum tussen hersenstam en cerebrum. Net hieronder bevindt
zich de hypothalamus met een centrale rol bij hormoonhuishouding en lichaamstemperatuur.
Links en recht van de thalamus bevinden zich een paar kernen, die samen het corpus
striatum vormen. Daat worden ritme en souplesse van bewegingen geregeld. Een evenwicht
tussen dopamine en acetylcholine in corpus striatum/basale kernen is daarvoor van belang.
De kleine hersenen liggen onder de occipitaal kwab en achter de hersenstam. Het Heeft
twee hemisferen en een centraal deel. De kleine hersenen coördineren spierbewegingen.
De hersenstam verbindt cerebrum en ruggenmerg zowel anatomisch als fysiologisch. In de
hersenstam bevinden zich ook centra voor ademhaling, circulatie, bewustzijn en
(pupil)reflexen.
De hersenen hebben voortdurend zuurstof en glucose nodig. Die worden aangevoerd via de
linker en rechter arteria carotis interna en een arteria basilaris. Deze drie slagaders brengen
zuurstofrijk bloed naar de cirkel van Willis. Dit is een vaatring onder de hersenen in de
arachnoïdale ruimte. Vanuit de ring van Willis gaan zowel links als rechts drie cerebrale
arterien naar de hemisferen. De bloedstroom naar de hersenen is afhankelijk van het
verschil tussen arteriële bloeddruk en de intracraniële druk en van de doorgankelijkheid van
de toevoerende vaten. De cerebrale perfusie blijft redelijk constant bij een mean arterial
pressure (MAP)tussen 60 en 160 mmHg dankzij lokale vasodilatatie of vasoconstrictie. Bij
een MAP lager dan 60 mmHg kan cerebrale ischemie met bewustzijnsverlies ontstaan. Een
gemiddelde bloeddruk rond 50 mmHg kan leiden tot hypertensieve encefalopathie en
hersenoedeem.
Het ruggenmerg bevat sensibel (afferente balen), motorische (efferente) banen en
reflexcentra.
Er zijn twaalf paar hersenzenuwen genummerd van voorin (NI:reukzenuw) tot achterin (N
XII: tongspieren). Klinisch van belang zijn:
- de sensorische N opticus, die prikkels vanuit het netvlies naar de hersenen geleid
(NII);
- de motorische N oculomotorius, die vier uitwendige oogspieren en pupil spiertjes
prikkelt (NIII);
- de gemengde N trigeminus, die kauwspieren aanstuurt en sensibele prikkels uit het
gezicht doorgeeft (NV);
- de gemengde N facialis, die gelaatsspieren prikkels en smaak signalen uit de tong
doorgeeft (NVII)
- de sensorische N vestibulocochlearis, die impulsen vanuit
binnenoor/evenwichtsorgaan geleid (NIII);
- de gemengde N Vagus, die stembrandspieren prikkelt en vegetatief romp organen
regelt (NX)
Ruggenmergzenuwen zijn altijd gemengd en komen links en rechts uit tussenwervel gaten.
Ruggenmergzenuwen worden per paar genummerd naar de wervel waaronder zij uit de
wervelkolom komen. De acht cervicale uit zeven nekwervels vormen daarop een
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauravdnoort. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now