Dit document is een samenvatting van de digitale cursus van J. Delvoie, T. Coen, L. Verhaegen en C. Vangoidsenhoven. In de les werd reeds vermeld dat alles van in de cursus leerstof is, en wat in de les extra werd vermeld niet leren valt.
Het document werd opgesteld in het tweede semester 2024.
Deel 1: Algemene inleiding tot het recht ....................................................................................... 10
Hoofdstuk 1: Inleiding tot het recht: enkele basisbegrippen ............................................................... 10
Wat is recht? ............................................................................................................................... 10
Begripsomschrijving ................................................................................................................ 10
Enkele gerelateerde concepten ................................................................................................ 11
Objectief recht vs subjectief recht ......................................................................................... 11
Positief recht vs Ideëel recht ................................................................................................. 11
Dwingende en wilsaanvullende regels ................................................................................... 11
Indeling van het recht .................................................................................................................. 12
Publiekrecht en Privaatrecht: summa divisio ............................................................................. 12
De indeling van het recht in rechtstakken .................................................................................. 12
Bronnen van het recht ................................................................................................................. 13
Inleiding .................................................................................................................................. 13
De wet..................................................................................................................................... 14
Inleiding ............................................................................................................................... 14
De verschillende soorten normen die als wet in de materiële betekenis gelden ....................... 14
Internationale normen ...................................................................................................... 14
De Belgische grondwet ..................................................................................................... 15
Wijzigingsprocedure (+lees artikel 195) .......................................................................... 16
Wetskrachtige normen: wetten, decreten en ordonnanties ................................................. 16
Uitvoerende normen: besluiten ......................................................................................... 17
Normen uitgevaardigd door gedecentraliseerde besturen: provinciale en gemeentelijke
reglementen en verordeningen: ......................................................................................... 18
De hiërarchie der normen ..................................................................................................... 18
Algemene rechtsbeginselen ..................................................................................................... 18
De gewoonte ........................................................................................................................... 19
De rechtspraak ........................................................................................................................ 19
De rechtspraak als formele bron van het recht ....................................................................... 19
De organisatie van de hoven en rechtbanken ......................................................................... 20
De rechtsleer/parels van wijsheid ............................................................................................. 22
Hoofdstuk 2: Inleiding tot het burgerlijk recht .................................................................................... 23
Inleiding ...................................................................................................................................... 23
Enkele centrale begrippen van het Burgerlijk Recht ....................................................................... 24
Rechtssubject/persoon ........................................................................................................... 24
Rechtsbekwaamheid en handelingsbekwaamheid .................................................................... 24
Rechtshandeling en rechtsfeit .................................................................................................. 24
Zakelijke rechten en persoonlijke rechten (of vorderingsrechten) ............................................... 25
Vertegenwoordiging ................................................................................................................. 26
Goederenrecht............................................................................................................................ 28
Inleiding .................................................................................................................................. 28
1
,2023-2024 Ondernemingsrecht Orthostudente
Algemeen ............................................................................................................................ 28
Roerende en onroerende goederen ....................................................................................... 28
Lichamelijke en onlichamelijke goederen .............................................................................. 29
Soorten zakelijke rechten: numerus clausus ......................................................................... 29
Eigendomsrecht ...................................................................................................................... 30
Erfdienstbaarheid .................................................................................................................... 30
vruchtgebruik .......................................................................................................................... 31
Erfpacht .................................................................................................................................. 31
Opstal ..................................................................................................................................... 32
Zakelijke zekerheidsrecht ......................................................................................................... 32
Algemeen ............................................................................................................................ 32
Hypotheek ........................................................................................................................... 33
Pand .................................................................................................................................... 33
Verbintenissenrecht .................................................................................................................... 34
Inleiding .................................................................................................................................. 34
Algemeen ............................................................................................................................ 34
Bronnen van verbintenissen.................................................................................................. 34
Soorten verbintenissen......................................................................................................... 35
Voorwaardelijke verbintenissen......................................................................................... 35
Verbintenissen met tijdsbepaling ...................................................................................... 35
Alternatieve verbintenissen ............................................................................................... 36
Cumulatieve verbintenissen .............................................................................................. 36
Deelbare/samengevoegde en hoofdelijke/solidaire verbintenissen ..................................... 36
Resultaats- en middelenverbintenissen ............................................................................. 36
Verbintenissen intuitu personae ........................................................................................ 37
Overeenkomsten ..................................................................................................................... 37
Begrip .................................................................................................................................. 37
Enkele basisprincipes .......................................................................................................... 38
TOTSTANDKOMING VAN OVEREENKOMSTEN ....................................................................... 39
INLEIDING – DE PRECONTRACTUELE FASE........................................................................ 39
DE GELDIGHEIDSVOORWAARDEN BIJ TOTSTANDKOMING ................................................ 40
Inleiding ........................................................................................................................ 40
Toestemming ................................................................................................................ 40
Bekwaamheid ............................................................................................................... 42
Voorwerp ...................................................................................................................... 42
Oorzaak ........................................................................................................................ 42
Sanctie ......................................................................................................................... 42
Uitvoering van overeenkomsten ............................................................................................ 42
Buitencontractuele aansprakelijkheid ...................................................................................... 44
Inleiding ............................................................................................................................... 44
Aansprakelijkheid voor (eigen) fout........................................................................................ 46
Inleiding ........................................................................................................................... 46
Fout ................................................................................................................................. 46
Schade............................................................................................................................. 46
Causaal verband .............................................................................................................. 47
Aansprakelijkheid voor kinderen ........................................................................................... 47
Aansprakelijkheid voor leerlingen.......................................................................................... 47
Aansprakelijkheid voor aangestelden .................................................................................... 48
Aansprakelijkheid voor dieren ............................................................................................... 48
Aansprakelijkheid voor gebouwen ......................................................................................... 48
2
,2023-2024 Ondernemingsrecht Orthostudente
Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken............................................................................... 49
Deel 2.1: Inleiding tot ondernemingsrecht .................................................................................... 50
Hoofdstuk 1: Inleiding ..................................................................................................................... 50
Begrip en overzicht ...................................................................................................................... 50
Bronnen van het ondernemingsrecht............................................................................................ 50
Het begrip ondernemingsrecht .................................................................................................... 50
Vrijheid van ondernemen ............................................................................................................. 51
Hoofdstuk 2: De opstart van een onderneming ................................................................................. 51
Overzicht .................................................................................................................................... 51
Keuze van een ondernemingsvorm ............................................................................................... 52
Voorwaarden om een onderneming te starten .............................................................................. 53
Inleiding .................................................................................................................................. 53
Oprichting van de vennootschap (met rechtspersoonlijkheid) .................................................... 53
Aansluiting bij een ondernemingsloket ..................................................................................... 53
Registratie bij de Kruispuntbank der Ondernemingen ................................................................ 53
Openen van een zichtrekening.................................................................................................. 54
Aanvragen btw-identificatie...................................................................................................... 54
Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds ............................................................................ 54
Het voeren van een boekhouding .............................................................................................. 55
Vergunningenstelsels .................................................................................................................. 55
Het bestaan van vergunningenstelsels ...................................................................................... 55
Voorwaarden waaraan vergunningenstelsels moeten voldoen ................................................... 56
Financiering ................................................................................................................................ 58
Financieringsvormen ............................................................................................................... 58
De kredietovereenkomst .......................................................................................................... 58
De geldlening .......................................................................................................................... 59
De wet Kmo financiering .......................................................................................................... 59
Algemeen ............................................................................................................................ 59
Toepassingsgebied .............................................................................................................. 59
Zorgvuldigheids- en informatieplicht ..................................................................................... 59
Regeling bij vervroegde terugbetaling .................................................................................... 60
Hoofdstuk 3: De onderneming op de markt....................................................................................... 62
Inleiding ...................................................................................................................................... 62
De bescherming van de consument ............................................................................................. 62
Inleiding .................................................................................................................................. 62
Toepassingsgebied en enkele relevante kernbegrippen ............................................................. 63
Algemeen ............................................................................................................................ 63
Verkoopovereenkomsten en dienstenovereenkomsten .......................................................... 63
Verkoopovereenkomst ...................................................................................................... 63
Dienstenovereenkomst ..................................................................................................... 63
Ondernemingen en consumenten ......................................................................................... 63
Producten ............................................................................................................................ 64
Goederen, met inbegrip van digitale elementen ................................................................. 64
Onroerende goederen ....................................................................................................... 64
Diensten, met inbegrip van digitale diensten ...................................................................... 64
Digitale inhoud ................................................................................................................. 64
Rechten en verplichtingen ................................................................................................. 64
3
, 2023-2024 Ondernemingsrecht Orthostudente
Op afstand gesloten overeenkomsten en buiten verkoopruimenten gesloten overeenkomsten 64
Op afstand gesloten overeenkomsten ............................................................................... 64
Buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten .............................................................. 65
Precontractuele informatieplicht jegens consumenten ............................................................. 65
Overzicht ............................................................................................................................. 65
Algemene informatieplicht ................................................................................................... 65
Informatieplicht bij op afstand gesloten overeenkomsten ...................................................... 66
Informatieplicht bij buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten .................................... 66
Herroepingsrecht bij op afstand of buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten ................. 66
Principe ............................................................................................................................... 66
Berekening van de termijn..................................................................................................... 67
Gevolgen van de herroeping.................................................................................................. 67
Regeling van de kosten en vergoeding voor waardevermindering bij herroeping ....................... 68
Uitzonderingen op het herroepingsrecht ................................................................................ 68
Onrechtmatige bedingen.......................................................................................................... 69
Onrechtmatige bedingen in B2C-relaties ............................................................................... 69
specifiek toepassingsgeval: de stilzwijgende verlenging van overeenkomsten ......................... 70
Oneerlijke handelspraktijken jegens consumenten ................................................................... 70
Principe ............................................................................................................................... 70
Misleidende handelspraktijken ............................................................................................. 70
Principe............................................................................................................................ 70
Zwarte lijst:....................................................................................................................... 71
Agressieve handelspraktijken ............................................................................................... 72
Principe............................................................................................................................ 72
Zwarte lijst........................................................................................................................ 72
Specifieke toepassing: de niet-gevraagde levering ................................................................. 72
Specifieke toepassing: verbod op het gebruik van standaardopties......................................... 72
Betalingsachterstand bij consumenten..................................................................................... 73
Algemeen ............................................................................................................................ 73
Voorafgaande en kosteloze ingebrekestelling ........................................................................ 73
Maximale interestvoet en schadevergoeding ......................................................................... 73
Enkele andere regelingen ter bescherming van de consument ................................................... 74
Overzicht ............................................................................................................................. 74
De bescherming van de onderneming .......................................................................................... 74
Inleiding .................................................................................................................................. 74
Precontractuele informatieplicht tussen ondernemingen .......................................................... 74
Geen algemene informatieplicht, wel duidelijke en begrijpelijke bedingen .............................. 74
Informatieplicht bij commerciële samenwerkings-overeenkomsten ....................................... 75
Onrechtmatige bedingen.......................................................................................................... 75
Oneerlijke marktpraktijken jegens andere ondernemingen......................................................... 76
Principe ............................................................................................................................... 76
Misleidende marktpraktijken................................................................................................. 76
Principe............................................................................................................................ 76
Werving van adverteerders ................................................................................................ 77
Piramidesystemen ............................................................................................................ 77
Agressieve marktpraktijken ................................................................................................... 77
Betalingsachterstand in handelstransacties ............................................................................. 78
Toepassingsgebied .............................................................................................................. 78
Betalingstermijn ................................................................................................................... 78
Verwijlinteresten .................................................................................................................. 79
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller OrthoStudent21. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.48. You're not tied to anything after your purchase.
