Zeer uitgebreide samenvatting van het vak Speciële anatomie en fysiologie van het 2e leerjaar laborant Klinische neurofysiologie. Ideaal om te gebruiken nadat je zelf alle stof al een keer hebt gelezen, alle belangrijke elementen staan hierin.
Werking zenuwstelsel:
Receptorcellen – ontvangers, zetten informatie om in elektrische activiteit
Gaat naar effectoren > reageert op reactie van deze prikkel (bijv. orgaan, spier, etc)
Volgroeid zenuwstelsel bestaat uit 4 basiscomponenten:
Grote hersenen
Hersenstam
Ruggenmerg
Klein hersenen / cerebellum
Grote hersenen (cortex cerebri)
Gevormd door beide hemisferen, gescheiden door diepe spleet = fissura longitudinalis. Loopt
tot Corpus callosum (hersenbalk) = dwarsverbinding tussen linker & rechter hersenhelft.
De twee hersenhelften zijn opgebouwd rondom de vier hersenkamers (ventrikels). Deze
kamers zijn gevuld met hersenvocht (liquor).
De hersenschors is de buitenste laag van de hersenen. Deze laag ligt aan de oppervlakte en
wordt ook wel cortex genoemd. De hersenschors is sterk gevouwen waardoor de hersenen
een gerimpeld uiterlijk hebben. Groeven (sulci) worden afgewisseld met windingen (gyri),
,waardoor de hersenschors een groot oppervlakte heeft. Daardoor wordt de hoeveelheid
zenuwcellen die de hersenen kunnen bevatten groter.
Sommige groeven zijn dieper dan andere. De diepe groeven verdelen de hersenen in vier
grote kwabben:
voorhoofdskwab (frontaalkwab)
wandbeenkwab (pariëtaalkwab)
achterhoofdskwab (occipitaalkwab)
slaapkwab (temporaalkwab)
5e kwab: insula (zit in een diepe hersengroeve, operculum)
Lobus frontalis > 1/3 deel van de hemisfeer.
Gyrus precentralis > primaire motorische gebied
3 horizontale windingen (gyrus frontalis superior, medius, inferior).
Area van Broca > expressieve taalcentrum.
Lobus Parietalis > gescheiden met frontale kwab door sulcus centralis. Aan achterzijde door
sulcus parieto-occipitalis (grens met occipitale kwab). Belangrijkse winding = gyrus
psotcentralis > primair sensibele gebied. Geen sulci (groef) tussen parietale en temporale
kwab.
Lobus temporalis > ligt onder de sulcus lateralis.
Bevat schuin verlopende windingen: gyrus temporalis superior, medius en inferior.
Primaire auditieve area > grenst aan sulcus lateralis.
Onderste deel v/d temporale kwab (rust op schedelbasis) bevat o.a. hippocampus
Lobus occipitalis > achterste deel v/d hemisfeer. Diepe groeve aan mediale zijde is suclus
(fissura) calcarina. Verdeelt de kwab in cuneus en gyrus occipito-termporalis. Hersenschors
rond suclus bevat primaire visuale area.
Hersenstam (truncus cerebri)
Hersenstam verbindt het prosencephalon (de grote hersenen en de tussenhersenen) met de
kleine hersenen en het ruggenmerg.
De hersenstam bestuurt belangrijke levensfuncties als
temperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk. Hij bestaat
uit het verlengde merg (medulla oblongata), de pons (of brug)
en de middenhersenen (mesencephalon).
Over de hele lengte van de hersenstam bevindt zich de
formatio reticularis, een netwerk van cellen dat
medeverantwoordelijk is voor het bewustzijn. Tien van de
twaalf paar hersenzenuwen vinden hun oorsprong in de
hersenstam. Zij hebben hier dan ook kernen (nuclei). De
hersenstam bevat ook de vierde ventrikel, gevuld met hersen-
ruggenmergvloeistof (liquor cerebrospinalis).
De hersenstam bevindt zich onderaan in de schedel. Hij ligt in het verlengde van het
ruggenmerg en begint vanaf het foramen magnum, het 'grote gat' dat onder in de schedel
zit. Vandaar ook de naam van het onderste deel van de hersenstam: het verlengde merg.
Achter de hersenstam (dorsaal) ligt het cerebellum (de kleine hersenen).
,De hersenstam is het oudste hersendeel. Hij bestaat uit korte, ongemyeliniseerde
zenuwcellen. Dit deel van de hersenen is ontstaan tijdens de evolutie van ongewervelden
(via de vissen) naar reptielen en is verantwoordelijk voor zeer belangrijke basisfuncties om te
overleven:
regulatie slaap-waakcyclus
reflexmatige en willekeurige oogbewegingen
pupilgrootte
het voelen van beweging en zwaartekracht
huilen
plassen
kauwen en slikken
proeven
vorming van speeksel
overgeven
regulatie van de spijsvertering
ademhalen
bloedsomloop
basale vormen van gehoor
regulatie van lichaamstemperatuur
Verder bevat de hersenstam een groot aantal vezels, bijvoorbeeld de vezels die van het
ruggenmerg naar de thalamus lopen. In het verlengde merg kruisen een aantal van die vezels
(van de linkerkant naar de rechter, of omgekeerd), zodat ze in de contralaterale hemisfeer
terechtkomen.
, Ventraal aanzicht hersenstam (voorzijde)
Chiasma opticum > bevat kruisende vezels van de nervus opticus
Decussatio pyramidum > gevormd door corticospinale vezels
Funiculi anteriores > vorming voorstrengen, voortzetting van piramiden die zelf wer
voortzetting van crura cerebri en corticospinale vezels bevatten.
Dorsaal aanzicht hersenstam (achterzijde)
Uiteinde hersenstam > linker en rechter thalamus
Naar onderen 4 zwellingen: colliculi superiores en inferiores (samen de corpora
quadrigemina) > bevatten auditieve en visuele reflexcentra.
Daaronder 4e ventrikel, dak wordt gevormd door cerebellum.
Vervolgens 2 zwellingen, nucleus cuneatus en nucleus gracilis > schakelsstations voor
somatosensibiliteit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thamarpelgrim. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.48. You're not tied to anything after your purchase.